AMSTELVEEN - KLM blijft de komende maanden last houden van de nasleep van de terroristische aanslagen van 11 september. De luchtvaartmaatschappij, die vorig jaar in de rode cijfers is gedoken door deze wereldwijde crisis, streeft er weliswaar naar in het lopende boekjaar weer winst te gaan boeken. "Maar de crisis is nog niet achter de rug", waarschuwde KLM-president Leo van Wijk woensdagochtend bij de presentatie van de jaarcijfers.

Volgens Van Wijk drukt de nasleep van de terroristische aanvallen op de VS momenteel even zwaar op de luchtvaartsector als de dip als gevolg van de Golfoorlog begin jaren negentig. Vliegmaatschappijen vervoeren nog steeds circa 10% minder passagiers dan vóór 11 september. "En wereldwijd herstel zie ik niet snel plaatsvinden", aldus de KLM-topman.

Door de toch al moordende concurrentie in de luchtvaart is er onder maatschappijen momenteel sprake van ieder voor zich. "Iedereen is vooral bezig om zelf heelhuids uit deze crisis te komen", verklaarde Van Wijk. Daarmee is de 'paringdans' tussen luchtvaartmaatschappijen vrijwel tot stilstand gekomen. De kans dat KLM de komende tijd gaat fuseren is dan ook klein, zo laat de topbestuurder doorschemeren.

Hoewel KLM kan bogen op een flinke financiële buffer, heeft ook de 'club' van Van Wijk het moeilijk gekregen na 11 september. De vliegmaatschappij heeft in het afgelopen boekjaar, dat loopt tot 31 maart, een nettoverlies van €156 miljoen geleden tegenover een nettowinst van €77 miljoen in het boekjaar 2000/2001. Het operationeel verlies kwam in het boekjaar 2001/2002 uit op €94 miljoen. De omzet daalde in die periode met 6% tot €6,532 miljard.

Financieel topman Rob Ruijter stelt dat bij KLM in het lopende boekjaar 2002/2003 alles er op gericht is om weer winst te gaan maken. "Dat wordt de grote uitdaging", zei hij. "Toch is het moeilijk te voorspellen of nettowinst over het hele boekjaar er in zit. Niettemin denken we dat een positief operationeel resultaat mogelijk moet zijn."

Sinds het uitbreken van de huidige luchtvaartcrisis hebben prijsvechters als Easyjet het veel beter gedaan dan de traditionele vervoerders. Van Wijk wil echter via de KLM-dochters Transavia (Basiq Air) en het vanuit Engeland opererende Buzz blijven inzetten op deze markt voor goedkope vliegtickets, die naar zijn mening jaarlijks met minimaal 10% gaat groeien. "We kunnen het. Als anderen het niet kunnen, maken ze een grote fout", sneerde de KLM-baas. Met deze opmerking doelt de voormalig Ajax-voetballer op British Airways, dat zijn lowbudget vliegmaatschappij Go in de verkoop heeft. Easyjet is inmiddels in vergevorderde onderhandelingen om Go over te nemen. "Go will be gone", grapte Van Wijk tijdens de persconferentie.

Om de concurrentie beter te kunnen aangaan, zullen Basiq Air en Buzz binnenkort onder één naam vluchten gaan aanbieden. Hoe die merknaam zal luiden, wil de KLM-directie pas over enkele maanden kwijt als het bedrijfsplan voor deze twee prijsvechters af is. Of het tot een volledige fusie komt tussen Basiq Air en Buzz, is volgens Van Wijk nog onderwerp van discussie binnen KLM. De topman is niet bang dat zijn concern een vreemde spagaat moet maken om zich zowel te kunnen richten op zakenmensen die in de dure business class van KLM zitten, als op de op goedkope vluchten beluste reiziger die met Basiq Air en Buzz vliegen. Hij denkt juist dat traditionele luchtvaartmaatschappijen als KLM de groei op de markt voor goedkope vliegtickets beter aankunnen dan zelfstandige prijsvechters als Easyjet. "Nieuwe bedrijven hebben grote moeite met de snelle groei in dit segment. Binnen de KLM-groep kunnen wij Basiq Air en Buzz ondersteunen met onze know how, pilotenopleiding en onderhoudsdiensten."

KLM beschikt over een vloot van 54 toestellen. Ondanks de moeilijke situatie in de luchtvaart wil Van Wijk oude toestellen blijven vervangen door nieuwe. Doordat veel branchegenoten momenteel krap bij kas zitten, hoeft KLM minder te betalen voor nieuwe vliegtuigen. "We hebben daar al voordeel uit gehaald", zei de topman.

Bij het vervangen van toestellen wil KLM uiteindelijk drie soorten vliegtuigen overhouden in plaats van de huidige vier (Boeing 747-300, 747-400, 767 en McDonnell Douglas 11). Het afscheid nemen van één soort toestellen levert de luchtvaartmaatschappij de komende jaren een bezuiniging op van verscheidene miljoenen euro's.

zoek naar gerelateerde artikelen

vr 10 mei 2002