door Martijn Koolhoven DEN HAAG - Kringen rond de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) vragen zich af waarom de dienst niet heeft kunnen voorzien dat Pim Fortuyn het slachtoffer zou kunnen worden van een moordaanslag.
Het is niet de eerste keer dat de BVD ernaast zat.
Uit een inventarisatie, gemaakt aan de vooravond van de invoering van de nieuwe wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten, wordt pijnlijk duidelijk dat de BVD wel meer steken heeft laten vallen.
In het jaarverslag 2000 ging de BVD er nog vanuit dat "politiek gewelddadig terrorisme zich onderscheidt doordat het is gericht op het aanbrengen van materiële schade en niet op het maken van slachtoffers".
De koelbloedige liquidatie van Pim Fortuyn heeft deze dreigingsanalyse van de BVD radicaal veranderd. Minister De Vries heeft een diepgaand onderzoek aangekondigd naar de gang van zaken rond de beveiligingsleemte rond Fortuyn.
Uit de inventarisatie blijkt dat de BVD-agenten wel vaker op de verkeerde plek zitten:
*1991. Aanslag woning staatssecretaris Kosto (Justitie). De BVD deelde aanvankelijk mee te weten wie erachter zaten; nooit iemand aangehouden;
*36 aanslagen terreurorganisatie RaRa. Schade: tientallen miljoenen guldens. BVD heeft altijd volgehouden zeker te weten dat het om een groep van "20 hoogopgeleiden" ging. Het onderzoek van de BVD heeft nooit tot resultaat geleid. Eén verdachte, die door de politie Amsterdam werd aangehouden, is op vormfouten vrijgesproken;
*1996 en 1997. Leden van GroenLinks en PvdA staan op een dodenlijst van extreem-rechts. BVD wist van niets en kon geen achtergronden leveren;
*Jaren zeventig. Molukse treinkapingen. BVD wist van niets, in allerijl werd de 'Bijzondere Zaken Centrale' van de CRI opgetuigd;
*1999. Koerdische bezetting Griekse ambassade Den Haag. Nederland en BVD werden volledig verrast;
*1999/2000. Integriteit openbaar bestuur, volgens de BVD zelf "van wezenlijk belang voor de kwaliteit van de democratische rechtsorde". Maar BVD merkte ondertussen niets van bijvoorbeeld Gmelich Meijling en Peper, burgemeesters die in opspraak kwamen door het gerommel met declaraties;
*Bij voortduring worden via Schiphol non-proliferatie en wapenembargo's overtreden. Na Bijlmerramp komt aan het licht dat Israëlische wapenhandel via Schiphol vrije doorgang heeft;
*Moordaanslag op Pim Fortuyn, die naar verwachting met zijn lijst één van de grootste fracties in de Tweede Kamer zou gaan vormen. Nederland en BVD volledig verrast.
Direct na de aanslag op Fortuyn deelde minister De Vries (Binnenlandse Zaken) mee dat er volgens de BVD geen concrete dreiging was en werd dat standpunt overgenomen door het Nationaal Coördinatiecentrum (NCC), dat bepaalt wanneer politici politiebescherming nodig hebben.
Volgens de BVD zelf kijkt de dienst weldegelijk naar radicale milieuactivisten, maar eerder in verband met de veiligheid rond internationale conferenties dan met oog op bedreiging van personen.