De zojuist herkozen president Chirac werd op de Place de la Republique luidkeels toegezongen. (Foto: AP)

door Pieter Nijdam PARIJS - Frankrijk haalt opgelucht adem. "De nachtmerrie is voorbij" en "Le Pen, fini!" viel op de vers vol gekalkte spandoeken te lezen die duizenden dolenthousiaste jonge Fransen gisteravond met zich meetroonden over het overvolle Place de la Bastille in hartje Parijs.

Op slechts een paar honderd meter afstand waren de spreekkoren van de neogaullisten duidelijk hoorbaar. Op de Place de la Republique werd de zojuist herkozen president Chirac luidkeels toegezongen.

"Ik heb het begrepen", zei de 69-jarige president. "Met de stemming van vandaag hebben de Fransen gekozen voor een nieuwe weg. Het volk wil een humanistisch Frankrijk als onderdeel van Europa en gericht op de toekomst. Herstel van de autoriteit van de staat, meer veiligheid en stimulering van de economische groei en werkgelegenheid. Dat worden de prioriteiten van de nieuwe regering."

De uitslag van de presidentsverkiezingen was tegelijk het startschot voor de campagnes voor de parlementsverkiezingen over anderhalve maand. De kersverse lijsttrekker van de Socialistische Partij, François Hollande, riep gisteravond op tot een bundeling van alle linkse krachten in de strijd tegen Chiracs centrumdemocraten. "Chirac is vandaag niet gekozen vanwege zijn programma voor de komende jaren, maar uitsluitend als antwoord tegen het rechts-extremisme."

Vandaag biedt de socialistische premier Lionel Jospin op het Élysée zijn ontslag aan. Naar alle waarschijnlijkheid wijst Chirac als opvolger een centrumrechtse premier aan, die vervolgens zijn eigen ministerraad aanstelt. De meeste gehoorde namen zijn de neogaullistische RPR-kopstukken Nicolas Sarkozy en Jean-Pierre Raffarin.

De 47-jarige Sarkozy, advocaat en loco-burgemeester van de Parijse voorstad Neuilly, staat bekend als een zeer ambitieus politicus, die goed van de tongriem is gesneden en de confrontatie niet schuwt. De gematigde Raffarin is bijna diens tegenpool. Deze 52-jarige voorzitter van de regio Poitou-Charentes wordt gezien als een uitstekend bruggenbouwer tussen de verschillende strijdende facties binnen het rechtse kamp.

Indien centrumrechts over 41 dagen de parlementsverkiezingen wint, kan Chiracs favoriete kabinet blijven zitten. Als links daarentegen de krachten bundelt en de overwinning van vijf jaar geleden weet te herhalen, moet de president opnieuw een premier aanwijzen, maar ditmaal uit het socialistische kamp. Frankrijk zal dan opnieuw worden geconfronteerd met een president en een premier van verschillende politieke kleur, ofwel een 'cohabitation' (gedwongen samenwerking).

In Europa werd gisteravond opgelucht gereageerd na het verkiezingssucces van de zittende president. Bondskanselier Gerhard Schröder van Duitsland en de Britse premier Tony Blair wensten Chirac geluk met met zijn herverkiezing. Schröder toonde zich verheugd dat het Franse volk het extremisme ondubbelzinnig heeft afgewezen. "Een politiek van demagogie, van minachting van onze gemeenschappelijke waarden en de afkeer van Europa is geen model voor de toekomst", liet Schröder Chirac weten.

Blair sprak van een "indrukwekkende en verdiende" overwinning. De voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, juichte de verkiezinguitslag ook van harte toe. Volgens hem hebben de Fransen laten zien dat zij tot het hart van Europa behoren.

zoek naar gerelateerde artikelen

ma 6 mei 2002