BRUSSEL - De ontluikende handelsoorlog tussen de EU en de Verenigde Staten levert steeds meer wrijving op. De Europese Commissie uitte gisteren forse kritiek op de plannen van de VS om de subsidies aan de eigen boeren te verhogen. Volgens eurocommissaris Fischler (Landbouw) zullen overproductie en dalende prijzen het gevolg zijn.

Eurocommissaris Fischler (Foto: EPA)

De VS streken al eerder Europa tegen de haren in door forse importheffingen te leggen op buitenlands staal. Er dreigt nu dan ook een keiharde confrontatie.

De nieuwe turbulentie komt aan de vooravond van regulier overleg tussen de VS en de EU. Vanavond schuiven voorzitter Prodi van de Europese Commissie en eurocommissaris Lamy (Buitenlandse Handel) aan tafel aan bij de Amerikaanse president Bush. Als er geen politieke oplossing komt, rest er nog één middel: een regelrechte handelsoorlog met forse importtarieven over en weer. Vriend en vijand zijn het erover eens dat een dergelijke brede handelsoorlog alleen maar schadelijk is voor het economisch herstel, zowel in de VS als in Europa.

De wrijving tussen Europa en de VS is begonnen toen president Bush eerder dit jaar zwichtte voor de druk uit de Amerikaanse staalsector, en importheffingen oplegde op buitenlands staal. (Foto: EPA)

De wrijving begon in maart toen Bush om de eigen verouderde staalindustrie te beschermen forse importheffingen legde op buitenlands staal. De EU gaat daardoor voor ruim $2 miljard het schip in en eiste compensatie in de vorm van lagere heffingen op andere producten. Omdat die niet kwam, spande de EU een zaak aan bij de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De Europeanen gaan die zaak waarschijnlijk winnen, maar de uitspraak kan wel een jaar op zich laten wachten. In de tussentijd dreigt de EU vanaf juni forse heffingen te gaan leggen op Amerikaanse producten van spijkerbroeken tot citrusfruit en staal, afkomstig uit precies de staten die Bush wil beschermen en die hij in november nodig heeft voor de verkiezingen van het Huis van Afgevaardigden in Washington.

Juist op dat precaire ogenblik gaat Prodi nu naar Washington, en gooien de Amerikanen olie op het vuur door de subsidies aan de eigen boeren te verhogen. De wet moet nog worden aangenomen door het Amerikaanse Congres en ondertekend door Bush, maar dat lijkt een fluitje van een cent. De voorstellen behelzen verhogingen tot 70%. De Europese landbouwsteun is overigens ook hoog, maar gaat vooral naar boeren in moeilijkheden en wordt steeds minder gebruikt voor het kunstmatig hooghouden van de prijzen.

"Op het moment dat de ontwikkelde landen accepteren dat de steun aan de boeren omlaag moet, doen de VS het omgekeerde. Dat druist in tegen alle afspraken over een vrijere wereldhandel zoals die eind vorig jaar in de golfstaat Qatar zijn gemaakt", aldus landbouwcommissaris Fischler. Volgens de eurocommissaris staat de geloofwaardigheid van de VS bij de WTO nu op het spel, door in de praktijk heel andere dingen te doen dan wat vorig jaar in Qatar is beloofd. De EU is er dan ook van overtuigd de staalzaak te winnen bij de WTO, maar dan nog hoeven de VS niet in te binden. In dat geval heeft de EU een tweede reeks sancties klaar staan op veel meer Amerikaanse producten.

Ondertussen ondervindt de regering Bush van binnenuit ook steeds meer kritiek vanwege de starre houding om de eigen economie te beschermen, een houding die uiteindelijk gekeerd lijkt te gaan worden door de WTO. Maar ondertussen is al grote schade aangericht. Veel zal dan ook afhangen van de uitkomst van de gesprekken tussen Prodi en Lamy enerzijds, en de Amerikaanse president Bush anderzijds. Als daar geen spoor van een diplomatieke oplossing in zicht komt, dreigt de voorspelde opleving van de economie in de VS en zeker die in Europa schade op te lopen.

zoek naar gerelateerde artikelen

do 2 mei 2002