BILTHOVEN - De maandenlange angst in het land voor het uitbreken van een dodelijk verlopende hersenvliesontsteking (nekkramp) heeft enkele honderdduizenden ouders ertoe gebracht hun kinderen veiligheidshalve te laten inenten tegen de ziekteverwekker meningokokken type-C.
Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Stichting tot Bevordering van de Volksgezondheid en Milieuhygiëne (SVM) zijn door huisartsen op verzoek van ouders al zo'n 400.000 vaccindoses toegediend bij kinderen en jongeren tot 18 jaar.
"Dat is inderdaad veel, meer dan we gedacht hadden", zegt ir. M.F.A. Veerman, algemeen directeur van de SVM. "Maar het is ook wel te begrijpen, want het is een ernstige ziekte die zeer tot de verbeelding spreekt", zegt dr. M.A.E. Conyn-van Spaendonck, artsepidemioloog en hoofd van het Centrum voor Infectieziekten Epidemiologie van het RIVM.
Het scheelt de GGD, die de algehele regie voert van deze ophanden zijnde grootste vaccinatiecampagne die ooit in Nederland is georganiseerd, in elk geval een aanzienlijk aantal prikhandelingen. En, het scheelt het Rijk geld. Immers, per vaccindosis is gemiddeld €40 (excl. dokterskosten) neergeteld, ofwel €16 miljoen. De overheid betaalde echter wel de circa 15.000 noodinentingen, vanwege lokale epidemieën.
Het is de SVM, die samen met het RIVM bij het farmaceutische concern Baxter de vaccindoses heeft gekocht, die de komende maanden zorg draagt voor de distributie van de vaccins aan totaal 46 regionale GGD's. Ir. Thijs Veerman glimlacht: "Ja, we voelen ons een beetje zoals De Nederlandsche Bank zich moet hebben gevoeld bij het uitrijden van al die miljoenen euro's."
Want het gaat werkelijk om een massaoperatie: in de eerste dagen van juni begint het inenten van totaal drie miljoen kinderen en jongeren tot en met 18 jaar. Eerst zijn de leeftijdsgroepen '14 maanden tot en met 5 jaar' en '15 jaar tot en met 18 jaar' aan de beurt. "We houden de vakantiespreiding aan", zegt dr.ir. Germie van den Dobbelsteen van het RIVM-Laboratorium voor Vaccinresearch. Dus eerst start het noorden, dan het zuiden en vervolgens het midden van Nederland. "We doen eerst deze twee groepen, omdat daar de hoogste risico's zitten en zich de meeste ziekte- en sterfgevallen hebben voorgedaan", vult ir. Veerman aan. Na de zomermaanden volgt inenting in de leeftijdsgroep 6 tot en met 14 jaar.
GGD-Nederland zal half mei bekendmaken hoe het inenten in zijn werk zal gaan. Waarschijnlijk worden burgers opgeroepen zich te melden bij sporthallen of scholen.
Met ingang van 1 september wordt de vaccinatie van meningokokken-C opgenomen in het zogeheten Rijksvaccinatieprogramma en zal iedere boreling vanaf dat moment éénmalig (bij 14 maanden) tegelijk met de inenting tegen 'bmr' (bof, mazelen, rubella/rode hond) een prik tegen meningokokken-C krijgen. "Bmr in de ene arm, 'Men-C' in de andere", zegt dr. Marina Conyn. "We zijn op een eenmalige meningokokken-C-injectie uitgekomen, omdat dan het immuunsysteem van het kind al voldoende is gerijpt."
De deskundigen zeggen nog altijd geen enkele verklaring te hebben voor het plotselinge pieken van de C-variant. "We hebben dezelfde ontwikkeling gezien in ons omringende landen als Spanje, België en Engeland. Maar inmiddels maakt de 'C' 44 procent uit van het aantal Nederlandse meningitisgevallen." Een vaccin tegen meningokokken-type B, die als een nog grotere bedreiging geldt, zal er naar verwachting niet eerder zijn dan 2009. "In 2010 kan dan 80 procent van alle kinderen en jongeren in Nederland beschermd zijn."