ZEEUWS-VLAANDEREN - Ondergedoken op een boerderijtje op het platteland van Zeeuws-Vlaanderen probeert Frank IJsselmuiden, de gisteren opgestapte burgemeester van Edam-Volendam, zich hermetisch af te schermen van de buitenwereld. Zijn verbijstering is dan ook groot als een verslaggever en fotograaf van deze krant opeens het erf komen oprijden. "Potverdikke, hoe weten jullie dat ik hier zit?"

Dan, opvallend relaxed en opgewekt, geeft hij sportief een ferme hand en leidt ons naar binnen. Hier verschaffen vrienden hem, zijn vrouw Germieke en de hond Axel tijdelijk onderdak.

Het is rustig in de kamer. Radio en televisie staan uit. "Even geen zin in", zegt IJsselmuiden over de media-aandacht voor zijn besluit af te treden. Dat werd gisteren bekendgemaakt na de presentatie van het rapport van de onderzoekers Versteden en Polak naar de Nieuwjaarsramp in Volendam.

Burgemeester Ijsselmuiden met vrouw in Zeeland

Donderdagavond, tijdens de gemeenteraadsvergadering, staat IJsselmuiden weer iedereen te woord, belooft hij. "Ik moest gewoon opstappen. Ik zei op 5 januari al dat ik mijn politieke verantwoording zou nemen. Na zo'n ramp kun je niet zomaar doorgaan alsof er niets aan de hand is. Je bent het boegbeeld. Dan moet je weg, ook al hebben vorige colleges van B en W er een potje van gemaakt. De slachtoffers en hun familie en kennissen betalen de rekening. Dan kun je niet om je politieke verantwoordelijkheid heen. Zij zijn er vele malen erger aan toe dan ik."

De vraag is of IJsselmuiden alles heeft gedaan om de ramp te voorkomen. "'Alles' doe je er nooit aan. Dit had niemand kunnen voorzien. Als ik niet zo was tegengewerkt door onze vroegere coalitiegenoot Volendam '80 om de brandweer te professionaliseren, was het misschien anders gelopen. Daarmee wil ik niet zeggen dat die ramp dan niet had plaatsgevonden. Ik acht mij absoluut niet schuldig aan die ramp. Wat voor puinhoop ik in '96 heb aangetroffen bij mijn aanstelling, staat haarfijn in het rapport. Daaraan heb ik geen schuld. Op alle mogelijke manieren, zelfs in de commissies, heb ik geprobeerd de politici en wethouders warm te maken voor het aanstellen van meer brandpreventieambtenaren. Er bleef immers een overheidstaak liggen."

De lobby werd hem niet overal in dank afgenomen, vooral niet door Volendam '80, de grootste raadspartij, die niets zag in het aanstellen van een ambtenaar voor brandpreventie. "Toenmalig VD80-wethouder Cees Schilder had altijd wel weer smoesjes om het weg te wuiven. Uiteindelijk, veel te laat, kregen we het erdoor. Achteraf gezien hadden we wel tien van zulke ambtenaren moeten hebben, we gingen voor drie, maar ik was al blij dat ik er één had. Het wrange is dat we net op weg waren om de achterstand in te lopen. We zijn ingehaald door de ramp."

De toon verraadt zijn verbittering. Niet alleen als hij het heeft over VD80 ("Een partij van roddel en achterklap met weinig diepgang, waarvan ik hoop dat ze nooit meer in het college komen"). Maar ook als hij spreekt over Klaas de Vries, de minister van Binnenlandse Zaken. Die wordt in het gisteren gepresenteerde rapport immers verantwoordelijk gehouden voor het 'Project Versterking Brandweer'.

Oud-burgemeester IJsselmuiden: "De helft van het geld dat daarvoor beschikbaar was, is nog niet uitgekeerd. Stapt hij dan ook op? Meteen na de ramp kwam hij met een ongecontroleerde, ongenuanceerde opmerking dat als een café niet veilig is, dit onmiddellijk dicht moet. Dat heeft veel mensen pijn gedaan. En ik voelde me ontzettend door hem in de steek gelaten."

Verbittering is er ook over de commissie-Alders, die momenteel met het grote onderzoek naar de caféramp is belast. "Eerst zouden ze eind maart met het rapport komen, nu is het alweer gepland voor juli. Intussen zit heel Nederland te springen om duidelijkheid. Daarom is het goed dat de Commissaris der Koningin, Jos van Kemenade, opdracht heeft gegeven voor dit onderzoek van Versteden en Polak."

"Ondanks álles voel ik me thuis in Edam-Volendam. De inwoners zijn hartelijke, royale mensen. Op een klein groepje roddelaars na. Volendammers hebben één groot nadeel: ze zijn niet geïnteresseerd in politiek. Ze lopen zomaar achter iemand aan. Maar ze zijn heel gezellig. Germieke en ik zijn dan ook van plan in Volendam te blijven wonen."

Enige spijt is er wel. "Het spijt me dat wethouder Willem Visscher ook is opgestapt. Door zelf weg te gaan, probeerde ik het college nog de mogelijkheid te bieden tot de verkiezingen van volgend jaar maart aan te blijven. Dat kan nu haast niet meer. Ik heb wel veel moeite gehad met de beslissing. Ik ben 61 jaar en wilde tot mijn 65e door. Ik had het naar mijn zin. Ik had graag het ambtelijk apparaat gemoderniseerd willen hebben en de gemeente een respectvol aanzicht willen geven."

wo 28 maart 2001