AMSTERDAM - Zeker 17.000 werknemers in de zuivel- en de vleesverwerkende industrie zaten gisteren werkeloos thuis door de uitbraak van mond- en klauwzeer: "Een schatting die nog aan de voorzichtige kant is", zegt Dick van Gelswijk, bestuurder van FNV-bondgenoten. "Wij verwachten dat dit cijfer na het weekeinde drastisch oploopt."

In totaal werken er 105.000 mensen in de branche: 94.000 in de vleessector en 11.000 in de zuivelindustrie. "De kaasfabrieken en zogeheten poedertorens, waar melkpoeder wordt gemaakt, zijn als eersten gesloten, ten faveure van de consumptiemelk. In slachterijen is het personeel aan de grote schoonmaak gegaan, maar dat houdt ook een keer op."

Boer Simon Ruiter uit Grootschermer laat zijn melk in de gierput lopen. (Foto: MARTIN MOOIJ)

"MKZ heeft verstrekkende gevolgen. Schoonmaakploegen kunnen thuis blijven. Het werk voor de dierenverzorgers denk aan degenen die varkens insemineren, hoorns van koeien knippen e.d. loopt terug. Vervoerbedrijven hebben geen ritten. De kippen in gebieden met een transportverbod groeien maar door. Loonwerkers die de mest uitrijden krijgen nu geen opdrachten. De fabrikanten die bijvoorbeeld melkmachines maken, of tractoren net zo min. Als het lang duurt is de keten van ellende eindeloos."

Mkz in Nederland. (Foto: ANP)

"Voor de slachters hebben we al bedongen dat ze de eerste zes weken doorbetaald krijgen, komende week gaan we dat voor de rest regelen." Van Gelswijk benadrukt dat het dus niet om een betaalde 'vakantie' gaat. "Deze dagen heb ik veel kaderleden gesproken en de onzekerheid over de toekomst overheerst. Het gevaar is dat werknemers als deze werkpauze lang duurt, massaal hun heil in een andere branche zoeken. Dan is de sector helemaal ver van huis."

Boze boeren steken uit protest tegen het doden van met MZK-verdachte dieren stro en hooi in de brand. Ze eisen toestemming om de dieren in te enten tegen de ziekte. (Foto: ANP)

De boter- en kaasfabrieken van Campina/Melkunie zitten voorlopig dicht. "Verse melk importeren we nu uit Duitsland", vertelt woordvoerder Jeen Akkerman. "Natuurlijk hebben we niet iedereen naar huis gestuurd, het gaat om enkele tientallen. Deze hopelijk korte stilstand van de productie gebruiken we voor de grote schoonmaak of het onderhoud."

De scholen in Epe en omgeving sloten hun deuren gisterochtend. Rector Jan de Boom van de Regionale Scholengemeenschap Noord-Oost-Veluwe stuurde 1000 leerlingen naar huis: "De adviezen waren tegenstrijdig; zoveel deskundigen zoveel meningen. Uiteindelijk zijn we op het ministerie van Landbouw én de gemeente afgegaan. Eerder deze week hadden we de kinderen uit de buiten-regio die thuis vee hebben al weg laten blijven."

"Er heerste geen hoera-stemming vanochtend. Leerlingen leven met elkaar mee, zeiden ook bang te zijn de besmetting te verspreiden. Maar het is een raar idee, een gewone vrijdag en ik zit in mijn kamertje in een volkomen leeg, stil gebouw."

vr 23 maart 2001