NEW YORK - De Amerikaanse rente is gisteravond, zoals alom werd verwacht, verlaagd met 0,5% naar 5%. Het stelsel van centrale banken, de Federal Reserve, blijft alert op de risico's van verdere economische teruggang en houdt de deur open naar nieuwe verlagingen van de belangrijkste rentetarieven.

Het door koersdalingen gehavende Wall Street reageerde teleurgesteld. De toonaangevende Dow Jones-index sloot ..... punten lager op.... De Nasdaq, waar technologiefondsen de boventoion voeren, sloot zelfs ... punten lager op ... De financiële wereld had gehoopt op een daling van 75 basispunten, maar Fed-voorzitter Alan Greenspan zag vooralsnog geen reden voor zo'n dramatische stap. Sommige analisten verwachten nu dat de Fed nog voor de eerstvolgende rentevergadering van 15 mei mogelijk opnieuw de rente zal terugschroeven om het gevaar van een recessie af te wenden.

Het is de derde keer sinds begin dit jaar dat de Fed de rente verlaagt om de economie nieuw leven in te blazen. Daarmee is sprake van de grootste monetaire versoepeling binnen één kwartaal in minstens achttien (!) jaar tijd. Begin januari besloot de Fed geheel onverwacht tot een tussentijdse renteverlaging van 0,5%, eind van die maand gevolgd door een tweede verlaging met een half procentpunt.

De maatregelen zijn nodig omdat de economische situatie, tien jaar na de laatste recessie in de VS, zeer precair is. De groei is bijna tot stilstand gekomen, de beurskoersen zijn flink gekelderd en het consumentenvertrouwen wankelt. Tegelijkertijd echter ligt de werkloosheid nog op een relatief laag niveau (4,2%) en was de afgelopen weken sprake van een toename in de consumentenuitgaven. Autofabrikanten voeren de productie weer op en veel grote bedrijven stellen massa-ontslagen voorlopig uit in afwachting van een mogelijk plotselinge 'rebound' op weg naar de robuuste economische groei waaraan de Amerikanen zo gewend waren geraakt.

De vergadering van het beleidsbepalende Federal Open Market Committee (FOMC) ging gisteren gepaard met een ware mediagekte. Het kabelstation MSNBC bracht een countdownklok ('Fed Watch') in beeld tot het moment van de aankondiging; en er werd op televisie zelfs volop gespeculeerd over de betekenis die gehecht kon worden aan de dikte van Alan Greenspans aktetas toen de FED-topman bij de vergadering aankwam. "Het ziet ernaar uit dat men niet verder wil gaan dan een rentedaling van 50 basispunten, zoals verwacht, anders zou Greenspan veel meer papieren bij zich hebben", zo meldde een welhaast overspannen tv-verslaggever.

President George W. Bush probeert intussen olie op de golven te gooien. Nadat hij de afgelopen weken herhaaldelijk had gewezen op de dreiging van een recessie, benadrukt Bush nu "het volste vertrouwen" te hebben in de Amerikaanse economie. Wel sprak hij gisteren nog over het benodigde economische "herstel", dat volgens de president snel bereikt zou kunnen worden met zijn omstreden plannen voor een mega-belastingverlaging.

Bush is tegen de achtergrond van de beursmalaise overstelpt met kritiek, omdat hij de economie voortdurend "naar beneden" zou praten. Zijn Energieminister Spencer Abraham, nam echter geen blad voor de mond toen hij afgelopen maandagavond waarschuwde voor het gevaar van een recessie in verband met de huidige energiecrisis in de VS. Volgens Abrahams staat de VS de ergste energietekorten te wachten sinds de jaren zeventig. "En alle voorgaande recessies zijn gepaard gegaan met energiecrises", zo sprak hij somber.

Volgens de bewindsman lijdt het Amerikaanse bedrijfsleven al flinke schade door prijsstijgingen en energietekorten. Hij uitte zijn waarschuwing op het moment dat Californië, voor het eerst sinds januari, getroffen werd door een omvangrijke stroomuitval. De bevolking van de sinds enkele maanden door een energiecrisis getroffen Golden State schakelde door het warme weer massaal de airconditioning aan, waardoor op diverse plaatsen 'black-outs' ontstonden.

De problemen in Californië zijn ontstaan door een mislukte deregulering, die onder meer heeft geleid tot een gebrek aan elektriciteitscentrales. Het Witte Huis vreest dat ook de staten aan de Amerikaanse oostkust mogelijk komende zomer zullen worden getroffen door stroomtekorten.

wo 21 maart 2001