DEN HAAG - Huishoudens die langer dan vier uur zonder stroom zitten krijgen in het vervolg 75 gulden vergoed van hun energiebedrijf. Dat heeft de toezichthouder op de energiemarkt Dte gisteren bepaald. De compensatie staat los van eventuele schadeclaims.

De klok gaat lopen vanaf het moment dat de eerste melding bij het energiebedrijf binnenkomt. Industrieën en bedrijven krijgen afhankelijk van de stroomverbruik maar liefst 2000 tot 200.000 gulden vergoed. De compensatie zal automatisch worden verrekend met de energierekening.

Op dit moment duren iets minder dan 10 procent van alle storingen per jaar langer dan vier uur. Dat zou de netbedrijven nu jaarlijks in totaal 20 miljoen gulden gaan kosten. De Dte hoopt met de vergoedingsregeling de energiebedrijven en de netbeheerders, die verantwoordelijk zijn voor de stroomnetten, te prikkelen beter met hun klanten om te gaan.

Volgens Dte-voorzitter Jacques de Jong valt er nog veel te verbeteren aan de klantvriendelijkheid van de energiebedrijven en de netbeheerders. "Consumenten die bellen met vragen of klachten weten vaak niet wie ze nu aan de telefoon hebben, het energiebedrijf of de netbeheerder." Daarom heeft de Dte in overleg met de netbedrijven nog een aantal andere kwaliteitsregels opgesteld.

Zo moet een monteur binnen twee uur ter plaatse zijn en een schriftelijke klacht binnen tien dagen worden beantwoord. Als door bepaalde werkzaamheden het netbedrijf de stroomvoorziening tijdelijk moet onderbreken, moeten huishoudens minstens drie dagen van te voren daarover op de hoogte worden gesteld.

Er schort nog wel meer aan het vrijmaken van de energiesector in Nederland. Ondanks de toenemende concurrentie en de grote importcapaciteit is de Nederlandse stroomprijs nog altijd één van de hoogste van Europa. Reden voor de Europese Commissie om de Nederlandse markt te onderzoeken.

Van de ruime importcapaciteit blijft voor marktpartijen maar iets meer dan de helft over omdat de overheid heeft bepaald dat oude importcontracten voorrang krijgen. Deze 'voorkeursbehandeling' is waarschijnlijk in strijd met de Europese mededingingswet.

De Nederlandse overheid voert momenteel een verhitte discussie over de vraag of de netbedrijven nu wel of niet mogen worden verkocht. Nu nog zijn de netbedrijven in handen van gemeenten en provincies. Tegenstanders van privatisering zijn bang dat het ten koste zal gaan van investeringen in het onderhoud en uitbreiding van het stroomnetwerk. Dat zou kunnen leiden tot een chaos op de energiemarkt.

De toezichthouder op de energiemarkt denkt dan verkoop wel moet kunnen, mits aan strenge regels gebonden. Als bijvoorbeeld een buitenlands energieconcern een netwerkbedrijf wil kopen, neemt de Dte het netbedrijf eerst nauwkeurig onder de loep. Zo worden de jaarlijkse storingen en uitvalsduur in kaart gebracht. Ook moeten de netbeheerders iedere twee jaar een lange-termijn investeringsplan laten zien.

Verkoop mag alleen als de Dte een 'verklaring van goed gedrag' afgeeft. Als blijkt dat het netbedrijf zijn taken heeft verwaarloosd adviseert de Dte het ministerie van Economische Zaken geen toestemming te geven voor de verkoop. Het ministerie kan zo nodig de achterstallige investeringen afdwingen.