AMSTERDAM - De jaarcijfers van VNU zijn gisteren slecht ontvangen op de beurs. Het aandeel maakte een flinke koersval vanwege nieuwe boekhoudmethoden, tegenvallende resultaten van de internetactiviteiten, afnemende advertentieopbrengsten van de zakenbladendivisie en andere onzekerheden waarmee de uitgever omgeven is. VNU sloot gistermiddag in Amsterdam 7,7% lager op EUR43,34.

Op het eerste gezicht zien de resultaten van VNU over 2000 er goed uit. De omzet nam vorig jaar met 20% toe tot EUR3,4 miljard. Door de verkoop van de krantendivisie aan uitgever Wegener steeg de nettowinst van VNU zelfs met 226% naar 799 miljoen.

Zonder deze bijzondere bate en afgezien van de afschrijving van goodwill groeide de nettowinst met 27% naar EUR407 miljoen. Door een aanzienlijke uitbreiding van het aantal uitstaande aandelen steeg de winst per aandeel slechts met 8% naar EUR1,78.

Volgens analist Reinier Westeneng (SNS Securities) lijkt er tot zover weinig aan de hand te zijn. Maar volgens hem heeft VNU een nieuwe boekhoudmethode toegepast om de cijfers op te poetsen. De uitgever rekent namelijk buitengewone baten en lasten 'van beperkte omvang' sinds vorig jaar tot het bedrijfsresultaat.

Dat resultaat is daardoor EUR12 miljoen hoger uitgekomen dan volgens de oude methode. Gerekend tegen de oude boekhoudmethode zou het bedrijfsresultaat echter EUR18 miljoen lager zijn geweest dan wat analisten hadden verwacht.

Het oppoetsen van de resultaten heeft ook de winst per aandeel beïnvloed. Tegen de oude boekhoudmethode zou de stijging van de winst per aandeel beperkt zijn gebleven tot 6%.

Westeneng is ook kritisch over de manier waarop VNU de activiteiten van de vacaturesite Newmonday.com in de boeken heeft opgenomen. De verliezen van Newmonday.com worden namelijk van de boekwinst van ƒ150 miljoen afgetrokken die de uitgever heeft overgehouden aan de samenwerking met uitzendorganisatie Randstad aan deze internetsite.

Daardoor wordt het negatieve resultaat van Newmonday.com niet als zodanig op de balans van VNU geboekt. "Ik vind dit een creatieve manier van boekhouden", zei Westeneng.

Het verlies van VNU's internetactiviteiten is vorig jaar volgens verwachting uitgekomen op EUR63 miljoen. Door de malaise in de ict-sector is de omzet van deze activiteiten echter flink achtergebleven bij de verwachtingen.

Dit resultaat kwam uit op EUR47 miljoen. Het concern was zelf echter uitgegaan van EUR60 miljoen aan ontvangsten uit internet.

Westeneng is ook bezorgd over de tegenvallende advertentieverkopen van een groot aantal zakenbladen van VNU. Door de afzwakkende economische groei in de Verenigde Staten en Europa hebben deze bladen, waaronder Management Team en Intermediair, in het vierde kwartaal van 2000 en in de eerste drie maanden van dit jaar flink minder advertenties verkocht.

"Daar was ik al bang voor", stelt de analist. "Positief is echter dat VNU meteen de tering naar de nering heeft gezet, en bij deze bladen onmiddellijk medewerkers heeft laten afvloeien, een vacaturestop heeft afgekondigd en promotiekosten heeft geschrapt. Zo kan het resultaat toch op peil blijven."

De financiële markten konden gisteren niet tevreden worden gesteld door de uitspraak van VNU-bestuursvoorzitter Rob van den Bergh dat de nettowinst vóór afschrijving van goodwill en vóór bijzondere baten dit jaar met minimaal 10% zal stijgen. Volgens Westeneng deed Van den Bergh deze uitspraak slechts om de val van het aandeel VNU op de beurs te keren.

Als de koers van VNU onder de EUR41,35 daalt, heeft de uitgever namelijk een groot probleem, aldus de analist van SNS Securities. "VNU heeft vorig jaar aangekondigd een convertible vervroegd af te lossen. Maar als de koers onder de EUR41,35 duikt, moet het concern dat aanvullen met contanten. Daarvoor hebben ze niet voldoende cash op de plank. Dus dienen ze in dat geval wederom een lening af te sluiten", stelt Westeneng.

Volgens de analist verklaren al deze onzekerheden en tegenvallers de aanzienlijke koersval van VNU. "In een normale situatie op de beurs had VNU het waarschijnlijk allemaal nog wel kunnen uitleggen. Maar in het huidige negatieve beurssentiment worden al deze onzekerheden en tegenvallers niet op prijs gesteld."