AMSTERDAM - De Europese effectenbeurzen kleurden gisteren opnieuw rood. Op het Damrak moest de AEX-index 1,5% terug op 568,50 punten. Tussentijds was de koersval dermate groot dat de handel een kwartier werd stilgelegd.

Voor Amsterdamse beursbegrippen is de 'noodrem'-maatregel een redelijk zeldzaam fenomeen. De Commissaris van de Notering besloot gistermiddag op 14.22 tot schorsing over te gaan nadat de AEX-index meer dan 5% was gedaald ten opzichte van de openingskoers. Die opening bedroeg 580,95 punten, terwijl de handel werd onderbroken op 555,87 punten. Op 14.37 werd de handel weer hervat.

De schorsingsmaatregel dient om de beursgemoederen tot bedaren te laten komen. En dat lukte. Al snel na de herstart klom de AEX uit het diepste dal, al kon het dagverlies niet meer worden goedgemaakt.

Mede schuldig daaraan was VNU. De uitgever kreeg een ongenadig pak slaag voor de 'teleurstellende' jaarcijfers, waarmee het gisteren voor de dag kwam. Het concern boekte weliswaar ruim een verdubbeling van de nettowinst tot EUR799 miljoen, maar dit resultaat was geflatteerd door de verkoop van de dagbladengroep.

Zonder deze eenmalige bate en zonder andere buitengewone baten van 'beperkte omvang' die VNU in het bedrijfsresultaat verstopt daalde de winst uit gewone bedrijfsuitoefening met 10%. Beleggers lieten zich duidelijk niet beet nemen. Het aandeel VNU klapte bij een stevige omzet 7,7% omlaag naar EUR43,34.

De andere uitgevers werden door de VNU-val meegesleurd. Zoals Wegener. Deze koper van vijf regionale dagbladen van VNU leverde 4,2% in op EUR10,20. Wegener kwam nabeurs met cijfers en toonde zich terughoudend over de verwachtingen voor dit jaar. Dit in verband met de onzekerheden op de advertentiemarkt.

Elsevier verloor 2,2% op EUR14,88 en Telegraaf Holding zakte 4,3% op EUR21,15. Wolters Kluwer wist aan de misère te ontkomen. Het concern noteerde 0,4% hoger op EUR25,12.

De grootste aderlating onder de hoofdfondsen trof KPNQwest. Het kabelbedrijf zag in een klap 11,6% van de koers weg smelten op EUR17,95. Een woordvoerder van KPNQwest zei tegenover persbureau Dow Jones dat beleggers het fonds op verkeerde gronden verkopen.

"Een van die redenen is de angst dat wij kwetsbaar zijn ten opzichte van de dotcom's, maar de meerderheid van onze inkomsten komt van gerenommeerde bedrijven die door zullen gaan met uitgaven", sprak hij. Ook vermoedde de zegsman dat de markt KPNQwest straft voor acties van enkele concurrenten die "het misschien iets minder doen".

Dat was een verwijzing naar de winstwaarschuwing die het Britse Cable & Wireless dinsdag de deur uitdeed. Analisten zien die waarschuwing als oorzaak van de verkoopgolf in KPNQwest-stukken, hoewel de twee partijen slechts een beperkte overlapping in activiteiten zouden hebben. Volgens de KPNQwest-woordvoerder was het dan ook 'business as usual' voor het concern en is de vraag naar KPNQwest-diensten in het eerste kwartaal "robuust".

Robuust was ook de handel in de financials, en ook deze waren uit de gratie, waarbij ABN Amro opnieuw aan het kortste end trok. De Bank sloot 2,8% lager op EUR22,30 waarmee het visioen van topman Groenink een verdubbeling van de beurskoers in vier jaar wel erg ver uit beeld lijkt te verdwijnen. ING leverde 2,5% in op EUR71,60, terwijl Aegon en Fortis respectievelijk 1,5% op EUR33,98 en 1,6% op EUR28 wegzakten.

KLM was een van de sterkste dalers in de Midkap. De luchtvaartmaatschappij meldde gisteren niet te bieden op Go, de prijsvechter van British Airways die in de etalage staat. Volgens KLM is de vraagprijs (naar verluidt ƒ350 miljoen) te hoog. Dat vonden beleggers klaarblijkelijk ook van de KLM-koers: die daalde 5,9% op EUR24.

Internatio-Müller (-2,1% op EUR23,50) was in het nieuws door de aanstaande benoeming van oud-ING topman A. Jacobs tot president-commissaris. Een interessante ontwikkeling, gezien de onduidelijke toekomst van het Rotterdamse concern, dat vorig jaar een fusiepoging met Stork zag mislukken. En ook bij dat technologieconcern (-2,5% op EUR13,85) dient zich morgen een nieuwe president-commissaris aan. De huidige voorzitter, R. Hazelhoff, treedt op de jaarvergadering terug in verband met het bereiken van de reglementair voorgeschreven leeftijdsgrens. Nieuwe ronde, nieuwe kansen, wellicht.