JAKARTA - De bevelhebber van het Indonesische leger, Endriartono Sutarto, heeft gisteren na nieuwe botsingen tussen studenten en politie gewaarschuwd dat de militairen de controle over 's lands veiligheid zullen overnemen zodra de labiele politieke situatie in een chaos ontaardt.

Generaal Sutarto zei overigens dat de Indonesische krijgsmacht zich aan de wet zal houden en uitsluitend zal opereren "onder een legale en politieke paraplu". Hij verzuimde aan te duiden welke zijn criteria zijn voor 'chaos' en wat voor de militairen een aanleiding zou kunnen zijn de macht over te nemen.

Ook de Verenigde Staten zijn zich bewust van deze onduidelijkheid en het grijze gebied, dat er bestaat tussen de huidige politieke situatie en wat de militairen 'chaos' noemen. Washington liet gisteren dan ook weten, dat het onder geen beding een militaire staatsgreep tegen de huidige burgerregering zal steunen.

Colin Powell, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, noemde dergelijke steun "ondenkbaar". Hij beloofde zijn Indonesische college Alwi Shihab na te gaan op welke manier Washington kan helpen bij het opzetten van een goed getrainde politiemacht die in staat is onlusten in de opstandige provincies te bedwingen.

De Indonesische krijgsmacht en politie stonden tot vorig jaar onder hetzelfde opperbevel. Bij de splitsing kreeg de politie de verantwoordelijkheid voor de ordehandhaving in het land, een zaak die gedurende tientallen jaren het domein was van het vaak hard optredende leger.

Nu de politie bij de uitoefening van haar taak dramatisch tekortschiet, zowel op de Molukken als onlangs bij de bloedige confrontaties tussen Dajaks en Madoerezen op Borneo, weerklinkt uit de krijgsmacht steeds vaker de dwingende roep weer een prominentere rol te kunnen spelen bij het handhaven van de orde in- en de eenheid van het land.

Gisteren zetten voor- en tegenstanders van president Wahid hun demonstraties in Jakarta voort. Ruim duizend studenten trokken naar het parlementsgebouw en eisten daar het onmiddellijke aftreden van het staatshoofd. Daags tevoren waren vele duizenden van hen voor het presidentiële paleis samengekomen en beloofden daar de gehele week te zullen demonstreren.

Gisteren betoogde op dezelfde plaats slechts een kleine groep voorstanders van Wahid. Het gerucht deed echter de ronde dat duizenden Wahid-volgelingen vanuit Oost-Java, waar de president de meeste steun heeft, op weg zijn naar de hoofdstad. In een afzonderlijke demonstratie voor het gebouw van 'Golkar', de partij die president Soeharto tientallen jaren aan de macht hield, gebruikte de politie traangas toen studenten molotov-cocktails naar de ordebewakers gooiden.

De voornaamste bezwaren tegen Wahid, Indonesië's eerste democratisch gekozen president, gelden diens grillige, nu bijna 17 maanden durende beleid dat tot politieke instabiliteit, sociale onrust en het onverminderd voortduren van de economische crisis heeft geleid.

In wat feitelijk een stok was om de hond te slaan, bracht het parlement hem vorige maand in verband met twee corruptiezaken. Wahid kreeg vier maanden de tijd om zich daartegen te verdedigen. Is zijn verdediging onbevredigend zoals algemeen wordt aangenomen dan zal de Raadgevende Volksvergadering een afzettingsprocedure beginnen.

Amien Rais, de voorzitter van de Raadgevende Volksvergadering (MPR) liet weten dat een vervroegde zitting om de omstreden president Abdurrahman Wahid versneld af te zetten, onmogelijk blijkt te zijn. Daarmee heeft Wahid vermoedelijk echter niet meer dan een korte adempauze gewonnen. Langs de zijlijn is vice-president Megawati, de grondwettelijke opvolger, zich al enige tijd aan het warmlopen.