Rellen stellen 'goede wil'
Barak op de proef
Van onze correspondent
TEL AVIV - Bij
de hevigste rellen sinds jaren tussen Israëlische veiligheidstroepen
en duizenden Palestijnse demonstranten op de Westelijke Jordaanoever
en de Gazastrook zijn gisteren zeker vier Palestijnen gedood en
ten minste 320 gewond geraakt. De veldslagen eisten ook aan Israëlische
zijde hun tol, waar ten minste zes zwaargewonden vielen. De cijfers
zijn afkomstig van de Israëlische premier Ehoed Barak.
Twee jeugdige Palestijnen gooien in de straten
van Bethlehem stenen naar Israëlische soldaten. Het kwam gisteren
op diverse plaatsen in de Gazastrook en op de Westelijke Jordaanoever
tot de ernstigste botsingen in jaren waarbij zeker drie Palestijnen
gedood werden en honderden gewonden vielen.
FOTO: REUTERS
Het geweld viel op de dag dat Barak met veel moeite zijn kabinet en
het parlement zo ver kreeg drie Palestijnse voorsteden van Jeruzalem
over te dragen aan de Palestijnse autoriteiten.
Barak had al langer met dit "gebaar van goede wil"
geschermd, om de uiterst moeizame vredesbesprekingen met de Palestijnen
weer uit de modder te trekken. Probleem voor Barak is dat de teruggave
van gebieden bij Jeruzalem de voor veel Israëliërs ondeelbare
stad politiek moeilijk ligt. De oppositiepartij Likoed zei dat rellen
zoals gisteren nu ook aan de voet van de Tempelberg kunnen plaatsvinden.
Stemming
Hoe zwaar Barak het had, bleek bij de stemming. Met slechts 56 tegen 48 stemmen kreeg de premier de Knesset het Israëlische parlement achter zich. De steun kon alleen tot stand komen dankzij linkse oppositiepartijen en Arabische vertegenwoordigers. Van zijn eigen kabinet onthielden sommige ministers zich van stemming of bleven eenvoudig weg.
De Religieuze Partij zei uit protest tegen de teruggave van Aboe Dis, de belangrijkste voorstad, uit de regering te zullen stappen. De eveneens religieuze Shas-partij stemde deels tegen. Slechts met de belofte het onderwijssysteem van Shas flink te zullen subsidiëren, houdt Barak die partij nog enigszins aan boord.
De felle discussie in de Knesset maakte duidelijk dat het voortbestaan van de 'coalitie Barak' aan een zijden draadje hangt. Met 'historische beslissingen' als de terugtrekking van Israëlische troepen uit de bezette zone in Zuid-Libanon en eventuele vredesbesprekingen met Syrië voor de boeg kan Barak zich opmaken voor een hete zomer.
De teruggave van Aboe Dis en twee zustersteden is
voor de Palestijnen helemaal geen reden tot enorme vreugde. Ze vinden
dat Barak hen slechts losse kruimels toewerpt en om de hete brij,
de status van Jeruzalem en de terugkeer van Palestijnse vluchtelingen,
heen draait. Het is daarom al dagenlang onrustig in de Palestijnse
gebieden waar men ook betoogt voor de vrijlating van Palestijnse
gevangenen. Gisteren was het ook nog eens 'Al Naqba', het Arabische
woord voor catastrofe waarmee de Palestijnen de stichting van de
staat Israël op 15 mei 1948 omschrijven. Traditioneel een dag
voor protesten.
Heftig
Mogelijk waren daarom de betogingen zo heftig. De meeste gewonden vielen door rubberen kogels, maar zowel het Israëlische leger als de Palestijnse politie die in Ramallah de zijde van de demonstranten kozen, vuurde ook niet van een rubber laagje voorziene kogels de menigte in. Dat Palestijnse agenten bij de rellen partij kiezen, is de laatste tijd ongewoon. Het geeft aan dat het geduld van de Palestijnen opraakt. Ook bij hen heeft Barak, de man die de verkiezingen met de belofte van vrede een jaar geleden won, veel krediet verspeeld.
Dat er ondanks alle spanningen nog verder wordt gepraat over een akkoord maakte het opstappen van de belangrijkste Palestijnse vredesonderhandelaar Abed Rabbo duidelijk. Rabbo was boos omdat hij niet gekend was in de geheime besprekingen die Israël en de Palestijnen in Zweden voeren. Het is een scenario dat een beetje doet denken aan het Oslo-akkoord dat eveneens in het diepste geheim werd voorgekookt.
De rellen hebben beide partijen in Israël geschokt. En de dag begon, in ieder geval voor de gematigde krachten in het land, nog wel zo goed. Het nieuws dat de commandant van de militaire tak van Hamas, Mohammed Def, was aangehouden, was opvallend. Def geldt als het brein achter de aanslagen waarbij tenminste 90 Israëlische burgers de laatste jaren zijn gedood.
"Het toont aan dat de Palestijnse leider Arafat de zaak onder controle
heeft", sprak Barak. Na de onlusten van gistermiddag stellen de
meeste Israëliërs daarbij een vraagteken.
|
