Het nieuwe Europese agentschap voor voedselveiligheid krijgt niet veel te vertellen. In tegenstelling tot de Amerikaanse Food and Drug Agency (FDA) zal de Europese tegenhanger niet over uitgebreide wetgevende bevoegdheden beschikken en moet het bureau vooral wetenschappelijk advies gaan geven. De macht blijft bij de nationale overheden, de Europese Commissie en het Europees Parlement, zo blijkt uit gisteren uitgelekte plannen van Eurocommissaris Byrne (Voedselveiligheid).

De overdracht van wetgevende bevoegdheden aan een onafhankelijk Europees voedsel-agentschap kan volgens Byrne leiden tot "een ongewenste verwatering van democratische controle", aldus de beleidsnota die de commissaris morgen officieel presenteert.

Dit betekent dat nationale organen zoals het Franse Afssa, dat aan de basis staat van de ruzie rond Brits rundvlees tussen Londen en Parijs, blijven bestaan. Byrne ziet de nieuwe Europese 'autoriteit' voor voedselveiligheid meer als een toegevoegde structuur die moet gaan samenwerken met de nationale agentschappen en instituten voor voedselveiligheid om zo een netwerk van wetenschappelijke expertise op te zetten. De opzet voor het nieuwe bureau is te vergelijken met het Europese medicijnen-agentschap, dat uitsluitend een adviserende rol heeft en om die reden door critici juist ineffectief wordt genoemd.

De roep om een Europees agentschap is het afgelopen jaar naar orkaansterkte gestegen vanwege de crises rond BSE, dioxine en rioolslib dat in veevoer verwerkt bleek te worden. Commissie-voorzitter Romano Prodi bombardeerde voedselveiligheid tot een van zijn prioriteiten in de komende vijf jaar en Byrne heeft beloofd dat het Europese bureau in 2002 van start zal gaan.

Er volgt nu een overlegronde met betrokken partijen tot maart, waarna de Commissie in juli een formeel voorstel zal doen. De vestigingsplaats en het personeelsbestand van het nieuwe Europese agentschap zijn nog niet bekend.

Het beleidsplan van Byrne omvat ook nog andere voorstellen voor de komende jaren omtrent voedselveiligheid, zoals regels voor de ingrediënten van veevoer, etikettering van genetisch gemodificeerd voedsel en het in kaart brengen van dierziektes.