&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

vrijdag
31 december 1999

Wild feest op de
drempel van de 21e eeuw

De 'Big Apple' geeft natuurlijk ook het grootste nieuwjaarsfeest ter wereld. Met een duizelingwekkende, maar zwaar beveiligde show begroet NEW YORK vandaag het jaar 2000. Times Square is 24 uur lang het middelpunt van het millennium.

Burgemeester Rudy Giuliani zegt er geen moment over gepiekerd te hebben om de festiviteiten uit angst voor mogelijke terreuraanslagen te annuleren, zoals Seattle deze week besloot. "We moeten oppassen voor de psychologie van de angst", meent Giuliani.

Zevenduizend politiemensen van wie sommigen met bomhonden bewaken het spektakel, waarbij in totaal zo'n twee miljoen bezoekers worden verwacht. Zeven reusachtige videoschermen moeten de feestvierders in de omliggende straten voorzien van de beelden die op televisie zullen worden gevolgd door naar verwachting twee miljard kijkers.

Het eerste vuurwerk knalt vanaf zeven uur 's ochtends (13.00 uur Nederlandse tijd), wanneer de Fiji-eilanden en Nieuw Zeeland het nieuwe jaar verwelkomen. Vervolgens wordt ieder uur de jaarwisseling in een ander deel van de wereld gevierd met optredens van in totaal 500 dansers in de meest schitterend kostuums. Een achttien meter lange draak begeleidt de jaarwisseling in China en drie uur later paradeert een olifant langs Broadway voor de viering in India en Pakistan.

Burgemeester Giuliani bevindt zich tijdens het mega-feest in een bomvrij commandocentrum op de drieëntwintigste verdieping van het World Trade Center, waar hij te midden van honderd crisismanagers de ontwikkelingen overal ter wereld en met name in New York op de voet volgt om snel te kunnen ingrijpen bij eventuele calamiteiten. De 27 miljoen gulden kostende 'bunker' is zelfs voorzien van speciale luchtfilters tegen aanvallen met chemische en biologische wapens.

Even voor middernacht reist Giuliani af naar Times Square om hoog boven de feestende mensenmenigte de officiële Newyorkse aftelling te beginnen met het neerlaten van de traditionele kristallen bal, waarna het echte vuurwerk losbarst en 150 confetti-kanonnen worden afgeschoten.

Het scenario voorziet ook daarna nog in een urenlang feest, al is het alleen maar omdat de Verenigde Staten vier tijdzones kennen.

Op het nieuwe jaar zal echter niet gedronken kunnen worden, want alcohol is ten strengste verboden. De New Yorkse wet tegen drankgebruik op de openbare weg zal streng worden nageleefd.

Gesloten

In GROOT-BRITTANNIË is alle aandacht gevestigd op Londen.Maar de grootse opzet van festiviteiten, kilometers aaneen langs de oevers van de Theems met als hoogtepunt de Dome en de ontsteking door de koningin van een enorm vuurbaken, zou wel eens op een anticlimax kunnen uitlopen.

Het centrum wordt voor het eerst sinds mensenheugenis hermetisch afgesloten voor alle verkeer, behalve het openbaar vervoer.

Veel restaurants, die in de lange aanloop naar de viering van de eeuwwisseling aanvankelijk speciale millenniumdiners tegen gastronomische prijzen aanboden, hebben inmiddels besloten maar helemaal dicht te gaan.

Weinig Londenaars zijn bereid een guldentje of duizend per persoon neer te leggen voor zo'n diner terwijl niet eens duidelijk is hoe je bij het restaurant moet geraken; of erger, weer thuis moet komen. Veel cafés en restaurants sluiten omdat ze niet genoeg personeel kunnen krijgen. Heel veel Britten blijven daarom thuis, of gaan naar familie en vrienden. Ze hebben zelfs vuurwerk in huis gehaald, terwijl hier traditioneel niet op Oudejaarsavond wordt afgestoken.

Countdown

Van oudsher is oud en nieuw in JAPAN een familiefeest. Rond middernacht zijn er geen gigantische vuurwerken, maar is de lokale tempelbel 108 keer te horen. Op het boeddhistische idee dat het aardse leven 108 taken kent, luiden buurtbewoners om beurten de bel voor een goed jaar.

Maar dit jaar is ook in Japan de millenniumkoorts toegeslagen, ondanks het feit dat volgens de officiële Japanse jaartelling, hier jaar twaalf van de nieuwe keizer wordt ingeluid. In de grote steden is op bijna elk groot plein een 'count down'-festiviteit georganiseerd, terwijl die plekken tijdens andere jaarwisselingen bijna uitgestorven zijn.

Als het aan de nieuwe Tokiose gouverneur ligt, verwerft de stad wereldfaam in haar viering van het nieuwe millennium. "Tokio moet spetteren", stelt Shintaro Ishihara.

Een gigantisch vuurwerk en lasershow zullen de baai van Tokio verlichten en de brandweer zorgt voor een ingenieus waterorgel aan de oppervlakte. Vrees voor ongeregeldheden is er afgezien van de angst voor de 'millenniumbug' niet, hooguit de verraderlijke traditionele nieuwjaarslekkernij omochi baart zorgen. Elk jaar blijft het kleverige cakeje in tientallen kelen steken

Menu

Terwijl miljoenen in FRANKRIJK zonder stroom zitten,baden miljoenen andere landgenoten zich in de luxe van ganzenlever, truffel en champagne.

In Parijs zijn alle restaurants al maanden volgeboekt. Volgens oeroude Franse traditie wordt kerstmis in familiekring thuis bij de open haard gevierd, terwijl op oudjaar met vrienden buiten wordt gedineerd. Daarbij wordt niet op een paar stuivers gekeken.

Het Château de Chantilly spant dit jaar de absolute kroon. Voor het recordbedrag van zevenduizend gulden per couvert luidt driesterrenkok Aalain Senderens de twintigste eeuw uit.

De eerste gang is Bretonse kreeft met perziken à la vanille uit Madagaskar, die moet worden weggespoeld met Montrachet 1990 van Marquis de Laguiche. Vervolgens gebakken paling op een spiegeltje van mihoen begeleid door Château Petrus 1988. Nummer drie is Risotto met eekhoorntjesbrood en truffels met als wijn: Château Haut-Brion 1982. Voor de gebraden reebiefstuk met selderij en truffel is Château Latour 1970 geselecteerd en bij de deegflap gevuld met duif wordt Romanée- Conti 1971 gedronken. Het toetje tenslotte, bestaat uit een tompoes van mango met Château d'Yquem 1967.

Organisator David Rothschildzegt dat hij al in oktober was volgeboekt. "Achteraf beschouwd had ik wel tienduizend kunnen vragen."

Bratwurst

Eén miljoen bratwursten, driehonderdduizend flessen sekt en twee miljoen liter bier. Het zal duidelijk zijn: u bent in BERLIJN. Het is het boodschappenlijstje van Willy Kausch, die vanavond een particulier Silvesterfeestje geeft. Hij heeft ook Modern Talking, DJ Bobo, Mike Oldfield en tientallen andere artiesten van wereldnaam uitgenodigd.

Willy is al meer dan een jaar met de voorbereidingen bezig en tot tien dagen geleden was het onduidelijk of zijn spektakel tussen 'Siegessäule' en het 'Rote Rathaus' over een afstand van vier kilometer, met de Brandenburger Tor als stralend middelpunt, wel zou kunnen doorgaan.

Zijn lichtshow 'Kunst am Himmel' zou artistieke parallellen vertonen met de lichteffecten die de nationaal-socialistische architect Albert Speer uit militair oogpunt ontwikkelde. Het computergestuurde schouwspel moest geheel worden herschreven, maar Willy's feestje was gered.

Berlijn wil het mooiste en grootste Silvesterfeest van het Europese continent. Er worden meer dan 1,5 miljoen bezoekers verwacht. Wie komt, kan op vijf supervideoschermen het oudejaarsfeest in vijf andere wereldsteden volgen. En voor de thuisblijvers: tientallen televisiestations hebben stevig betaald om Willy's feestje te mogen verslaan

Duiven

De enigen in ISRAËL en de Palestijnse gebieden die nu al reikhalzend uitkijken naar de millenniumwisseling in de bakermat van het christendom zijn de tweeduizend duiven, die klokslag twaalf uur op 31 december in Bethlehem hun vrijheid verkrijgen. Voor de tweevoeters wordt het vooral op een houtje bijten.

Gefeest wordt er niet. Voor de joden is het gewoon sabbatavond vanavond, dus heilig en weinig feestelijk. En het millenniumhebben ze in hun eigen telling al lang achter de rug. Ze leven in 5760. De Palestijnen zitten midden in 1420 en zijn ook niet van plan christelijke toeristen een gezellige avondje te bezorgen. Vanavond zitten ze aan de iftar, de dagelijkse avondmaaltijd na een dag vasten wegens de ramadan.

In de 'joodse' hotels in Jeruzalem en elders valt niks te feesten of te dansen. Ze hebben massaal besloten geen millenniumfeesten aan te bieden, omdat het oppermachtige rabbinaat hun anders hun koosjer-verklaring - en hun broodwinning - zouden afnemen.

Bakermat

SPANJE wil de eeuwwisseling dit keer anders vieren dan met de traditionele twaalf druiven die op het ritme van de slagen van de klok in ijltempo, vergezeld van een wens, door de keel gepropt moeten worden.

Iedere stad heeft zijn eigen feest, variërend van een historisch défilé in Gijon, overgoten met gratis sidra (de regionale befaamde appelwijn) tot een vuurwerk dat zijn weerga niet kent, het grootste spektakel van de eeuw, in Valencia, de bakermat van de pyrotechnologie.

Maar aan exclusieve festiviteiten is in Spanje geen gebrek. Alleen heb je daar wel een zeer goed gevulde buidel voor nodig. Hotel Arts in Barcelona slaat wat dat betreft alle records. De 'Millennium Experience', drie nachten met champagne bij het ontbijt, kaviaar, oudejaarsdiner en een pakket vol verrassingen, kost het lieve sommetje van ƒ53.000. Het luxueuze hotel aan de olympische jachthaven van Barcelona liet weten dat er nog kamers beschikbaar zijn.

Mandela

ZUID-AFRIKA valt de eer te beurt om op de televisie de nieuwe eeuw officieel in te leiden. Tenminste, dat is het plan van de BBC en een aantal andere internationale zenders. Om middernacht zal oud-president Nelson Mandela op Robbeneiland voor de camera's een fakkel aansteken en een paar woorden spreken.

Dat gebeurt in de cel waar Mandela zeventien jaar lang zat opgesloten. Hij is, meer dan wie ook, het symbool van zwart verzet tegen blanke overheersing en van de wonderbaarlijke verzoening tussen de rassen in dit land.

President Thabo Mbeki treedt op als gastheer en zijn voorganger Mandela als eregast. Mbeki heeft de nieuwe eeuw bestempeld als de eeuw van de wedergeboorte van Afrika en het feest op Robbeneiland als de dageraad van de Afrikaanse eeuw.

Robbeneiland is net tot Wereldmonument uitgeroepen. Voor de Kapenaren kwam dat als een volslagen verrassing, te meer omdat ze zelf de Tafelberg voor die titel hadden genomineerd. Op nieuwjaarsdag dient het eiland als trouwplek. Zo'n twintig Zuid-Afrikaanse paartjes treden er in het huwelijk, want wat is er mooier dan op je trouwakte als plaats van handeling Robbeneiland te hebben staan.

Geen geld

Een grootscheepse millenniumviering met een reusachtige tijdklok gaat in HONGARIJE niet door. Dat ligt niet aan technische problemen, maar aan ordinair geldgebrek.

Natuurlijk zijn er hier ook decadente feestjes. Meer dan in West-Europa zijn ze echter slechts toegankelijk voor de happy few. De jeugd met geld kan een passe-partout kopen voor vijf verschillende party's, met als hoogtepunt een technofeest in een zwembad.

In de prachtige grotten van Aggtelek in het noorden van Hongarije worden werken van Strauss, Rossini en Léhar ten gehore gebracht. In Sopron zal een erotisch getint feest de gemoederen bezighouden. De staat trekt toch nog ruim 340.000 gulden uit voor een vuurwerk in Boedapest boven de Donau.

Een blik naar boven is gratis en dus hebben de vele armlastigen, vooral ouderen, toch iets om naar uit te zien. Deze groep heeftnog een mazzeltje. Sinds de kerst sneeuwt het. Voor het ruimen daarvan zijn altijd hulptroepen nodig.

Voor een dag werken krijgen ze rond de twaalf gulden. Niet genoeg voor een rondje langs de technofeesten, maar voldoende voor een fles Hongaarse champagne. Zonder de sneeuw hadden ze die waarschijnlijk niet gehad.

Baby

De primeur van het nieuwe millennium gaat naar de STILLE OCEAAN met als gevolg dat daar ook de eerste baby van het jaar 2000 zal worden geboren.

De Nieuw-Zeelandse televisie TV3 houdt contact met alle 22 ziekenhuizen en privéklinieken in het land. Maar zelfs de eerste boreling in Nieuw-Zeeland zal het voor de eer moeten opnemen met jonggeborenen in oostelijker gelegen eilandrijken als Tonga en Kiribati, waar het nieuwe jaar een uur eerder begint.

De gezondheidsautoriteiten in de grootste stad, Auckland, zullen niet zelf de millenniumbaby uitroepen. "Dat laten we aan de wereld over", zegt woordvoerster Brenda Saunders. In het grootste ziekenhuis staan 18 vrouwen geregistreerd om op 31 december een kind ter wereld te brengen, en nog eens 24 op 1 januari; op het Zuid-eiland staan 15 vrouwen geregistreerd als op punt van bevallen.

De artsen in Nieuw-Zeeland denken er niet aan om, alleen voor de timing met klokslag twaalf, een baby door middel van de keizersnede ter wereld te laten brengen.

Rode onderbroek

Sandro Luciani (55) uit ROME heeft ieder jaar hetzelfde probleem. "Het nieuwe jaar nadert, dus wil ik weer een rode onderbroek kopen. Maar de grote maten zijn altijd direct uitverkocht! Dus zal hij wel weer te krap zitten. Ik heb thuis een hele verzameling rode onderbroeken, die bijna allemaal te klein voor me zijn. Vandaar zeker dat het jaar nooit goed begint."

Natalino Zappia heeft een ander probleem. "Ze hadden me eens een keer een rode onderbroek cadeau gedaan, die ik een ander jaar opnieuw had gedragen. Het werd een slecht jaar. Dat was mijn eigen schuld. Je mag ook nooit twee keer dezelfde onderbroek gebruiken".

Voor een Italiaan die aan de traditionele volksgebruiken hecht is het dragen van een nieuwe rode onderbroek met oud en nieuw een absolute must. Het maakt niet uit waar je woont. Van Turijn tot Brindisi, van Triëst tot Sicilië. Rood brengt geluk in Italië, althans met oud en nieuw.

Etalages zijn de laatste dagen van december dan ook roder dan anders. De rode linten die eerst voor kerst waren bedoeld, krijgen vanaf de 27ste opeens een andere betekenis. Ook rode knuffelbeesten, rode agenda's, tasjes en sleutelhangers die gewoonlijk nauwelijks verkocht worden, krijgen deze dagen een ereplaats in de etalages.

Alle tentoongestelde rode artikelen ten spijt blijft rood ondergoed toch hetgeen dat verreweg het meest wordt verkocht. Want het rood dat geluk brengt moet eigenlijk gedragen worden. Ook rode beha's en slipjes doen het daarom heel goed met oud en nieuw. Maar de rode onderbroek blijft voor de traditionele Italiaan toch het summum.

Sekten

In RWANDA zoeken duizenden mensen hun heil in religie nu het jaar 2000 voor de deur staat. Sinds de volkerenmoord in 1994 is het aantal sekten in het land gegroeid van circa tien tot ruim driehonderd.

Een aantal groepen gebruikt symbolen uit het bijbelboek Openbaring, waarin geschreven wordt over het einde van de geschiedenis, om Rwandezen over te halen zich nog voor de jaarwisseling bij hen aan te sluiten.

Nadat bij de volkerenmoord zes jaar geleden tussen de 500.000 en 800.000 mensen om het leven waren gekomen, keerden velen zich van de gevestigde kerken af. De nieuwe groepen en huisgemeenten zijn ontstaan in de kampen waar de honderdduizenden Tutsi's destijds heen vluchtten.

Het vooruitzicht op een beter bestaan met God drijft duizenden verarmde en ontredderde Rwandezen in de armen van de sekten, die namen dragen als 'De Reizigers naar het Paradijs'.

"Veel mensen die ik ken waren niet erg godsdienstig", zegt ontwikkelingswerker David in Rwanda, "maar nu bidden velen van hen iedere dag. Ze denken dat ze klaar moeten zijn voor alles wat er gebeuren kan in het jaar 2000".

Vijf films

In KOPENHAGEN zal het Deense pretpark Tivoli vanavond het centrum vormen van een uniek filmproject. Vijf Deense filmproducenten, bekend door hun zogenaamde Dogma-stijl, zullen vanuit een gezamenlijke regiekamer in Tivoli ieder hun eigen film produceren.

De Deense Dogma-films ontstonden in 1995 als reactie op de steeds grotere en kostbaardere Hollywood-producties. Vijf Deense filmmakers, onder wie Lars von Trier en Thomas Vinterberg, spraken af voortaan alleen sobere middelen te gebruiken bij de productie van hun films. Zo wordt de Dogma-film opgenomen met een in de hand gehouden camera en wordt er geen kunstmatig licht of schmink gebruikt.

De vijf 'Dogma-broers' hebben vanavond ieder een acteur en camerateam ter beschikking, die zich op verschillende locaties in Kopenhagen bevinden.

Doordat de vijf regisseurs in dezelfde controlekamer zitten, kunnen ze elkaars film zien en bij de film van de ander 'inbreken'. Zo raken de verschillende verhaallijnen met elkaar verweven. De vijf verhalen eindigen bij het aanbreken van het nieuwe millennium; dan verzamelen de acteurs zich in het pretpark Tivoli.

Het resultaat van het filmexperiment wordt direct na de nieuwjaarstoespraak van de Deense premier Poul Nyrup Rasmussen via zeven verschillende TV-kanalen uitgezonden. De kijker bepaalt zelf de verhaallijn van de film door tussen de verschillende kanalen te zappen, wat naar verwachting veel Denen zullen doen. In de loop van het nieuwe jaar zullen de vijf regisseurs hun films samenvoegen en inkorten tot een half uur. Zo zal mogelijk een nieuwe Deense Dogma-film geboren worden.

Toiletten

Het tempelcomplex van Angkor Wat in CAMBODJA, tussen 700 en 1100 jaar geleden gebouwd en een van 's werelds architectonische hoogtepunten, werd de afgelopen dagen verrijkt met wel zeer eigentijdse bouwwerkjes. Van overheidswege werden hier tientallen mobiele toiletten neergezet. Hopelijk voldoen die aan de behoefte van de rond 100.000 mensen die hier vanavond het millennium komen uitzwaaien.

In de nabijgelegen stad Siem Reap zijn niet meer dan 2000 hotelbedden. De rest van de feestgangers moet dus elders een onderkomen zoeken. "Als er werkelijk zoveel mensen komen als we denken, hebben we een probleem", zegt provinciegouverneur Chap Nhalyvudh. "Maar degenen die geen kamer kunnen vinden, kunnen in de tempels overnachten. Daarvan hebben we er genoeg."

Naar verwachting zullen de meesten wel een rustplaats vinden. Maar de gedachte, dat die gasten ook voor hun andere behoeften een plekje in of tussen de tempels zoeken is het provinciebestuur, en vooral de conservator van Angkor Wat, een gruwel. Vandaar die huisjes.

Cambodja's koning Norodom Sihanoek sprak onlangs de vrees uit, dat de organisatoren met dit feest te veel hooi op hun vork nemen: traditionele dansen, theater, een groots vuurwerk en vooral de vele tienduizenden bezoekers op een plaats die daar eigenlijk niet op ingericht is.

Om aan de koninklijke bezorgdheid tegemoet te komen, heeft men de toegangswegen verbeterd, zei een functionaris van het ministerie van Cultuur: "En verder hebben we alles voor 80 procent voorbereid. Nu wachten we gewoon af tot we het millennium kunnen vieren."

Kinderfeest

Misschien is de laatste jaarwisseling van de eeuw in BELGIË voor kinderen nog wel het leukst. Dat wil zeggen, voor de kinderen die hun ouders zo gek krijgen hen af te zetten bij het Gentse SMAK-museum voor hedendaagse kunst. Dat is namelijk de hele millenniumnacht open voor kinderen van nul tot twaalf jaar.

Voor de circa 500 kinderen die worden verwacht, organiseert het museum een groot kinderfeest in alle zalen. Tegen half een gaat iedereen slapen in bedden, die kriskras tussen de beroemde schilderijen en beeldhouwwerken zijn opgesteld. Een bijzondere en eenmalige ervaring, die menig kunstliefhebber al jaloers heeft gemaakt.

Voor zover zij niet de kelder aan het leegpompen zijn na de recente wateroverlast, doen de volwassen Belgen ondertussen gewoon wat ze altijd doen met oud en nieuw; 'op restaurant' gaan of thuis een feestje bouwen met familie en vrienden. Net als in andere landen is ook in België de millenniumgekte lekgeslagen op de nuchterheid van de burgers die liever thuisblijven.

Wie toch uitbundig wil feesten, kan terecht op de Grote Markt van Brussel, die voor de gelegenheid is omgebouwd tot een openlucht discotheek. En om middernacht verschijnt het koninklijk paar op het bordes van het paleis in Brussel om een groot vuurwerk te aanschouwen ter ere van de nieuwe eeuw.

Premier Verhofstadt houdt ondertussen de vinger aan de pols van de natie. Samen met de ministers Aelvoet en Flahaut bemant hij een speciaal crisiscentrum voor eventuele millenniumcalamiteiten.

Verzekerd

Ook in CHINA heeft de millenniumkoorts toegeslagen. En met de koorts is ook de angst voor de millenniumbug toegenomen. De vrees om te vliegen scoort het hoogst.

Vliegtuigmaatschappij China Eastern Airlines heeft geprobeerd de consumenten te kalmeren door te verklaren geen problemen bij de overgang naar het nieuwe millennium te verwachten. Om die belofte kracht bij te zetten, heeft het luchtvaartbedrijf een 'millenniumvlucht' tussen Peking en Shanghai verzekerd voor 55,6 miljoen gulden.

Mocht er wat gebeuren, dan kunnen passagiers, of liever gezegd hun nabestaanden, zich verblijden met een uitkering van 400.000 Renminbi (zo'n 100.000 gulden).

De vlucht zal om 23.00 uur plaatselijke tijd uit Shanghai vertrekken en als alles goed verloopt even na middernacht in Peking landen. De volgende ochtend vertrekt het vliegtuig weer naar Shanghai. Om het vertrouwen van de consumenten nog meer te winnen, heeft de president-directeur, Li Zhongming, aangekondigd met een van de vluchten mee te gaan.

Wild feest op de drempel van de 21e eeuw

Wild feest op de
drempel van de 21e eeuw