Het bestuur van de Amsterdamse effectenbeurs start een onderzoek naar het mogelijk lekken van voorinformatie door oliemaatschappij Petroplus. Officieus heeft de AEX al aan Petroplus meegedeeld dat het onjuist heeft gehandeld door de koersgevoelige informatie van tevoren aan diverse journalisten te verstrekken. De Stichting Toezicht Effectenverkeer (STE) houdt de vinger aan de pols.

Afgelopen dinsdag- en woensdagmiddag lichtte Petroplus onder strikte geheimhouding een klein aantal journalisten in over de acquisitie van een raffinaderij in het Zwitserse Cressier. Daarvoor betaalt Petroplus ƒ286 miljoen. Deze informatie werd vervolgens pas woensdag nabeurs openbaar gemaakt.

Ondertussen was de koers van het aandeel met bijna 16,5 procent gestegen naar EUR11,40. Dit gebeurde bij grote omzetten: acht keer zo hoog als normaal. Petroplus zelf vond dit vreemd en trok bij de effectenbeurs aan de bel.

Aanvankelijk was de AEX niet argwanend, maar werd dit wel toen bleek dat Petroplus van tevoren enkele perslieden onder strikte geheimhouding had ingelicht. Daarop werd de handel tijdelijk stilgelegd. De AEX bekijkt nu of Petroplus het Fondsenreglement heeft overtreden door de koersgevoelige informatie achter te houden voor beleggers.

Mogelijk wordt de zaak voorgelegd aan de in januari aantredende commissie Herkströter, genoemd naar de voormalig topman van Koninklijke Olie, die adviseert over mogelijke overtredingen van het fondsenreglement.

Vinger aan pols
Omdat de beurs ongebruikelijke koersbewegingen in combinatie met hoge omzetten meldt aan de STE, houdt deze een stevige vinger aan de pols. Mogelijk start de beurswaakhond dan ook een onderzoek naar misbruik van voorkennis. Zoals gebruikelijk doet de STE daar vooralsnog geen mededelingen over.

Als de STE tot de conclusie komt dat er waarschijnlijk sprake is van het lekken en misbruiken van voorinformatie, volgt aangifte bij justitie. In dat geval wordt de Economische Controledienst ingeschakeld, die de betrokkenen, waaronder de journalisten, aan verhoren kan onderwerpen. Op zich is dat een zeldzaamheid. Voor zover bekend is slechts in het onderzoek naar de beursfraude-affaire één voormalig journalist gehoord over zijn mogelijke betrokkenheid bij handel met voorkennis.

Een woordvoerder van de AEX gaat er vanuit dat de werkwijze van Petroplus niet op "moedwil" berust . "Ze wilden hun verhaal naar buiten brengen. De vraag is echter: hoe ver kun je gaan? Het is aan onze adviescommissie om die grenzen vast te stellen."

"Wij zijn op het advies van het ingeschakelde pr-bureau ingegaan", zegt Ton Barten, normaal directeur Business Development, maar voor de speciale gelegenheid aangewezen als pr-manager. "De kans is klein dat wij nog een tweede keer voor dezelfde werkwijze kiezen."