Macht Kremlin versterkt
door Pieter van der Sloot - MOSKOU, maandag
Rusland heeft gisteren bij de verkiezingen voor een nieuw Lagerhuis,
de Doema, overweldigend gekozen voor de pro-Kremlin- en patriottische
krachten rondom premier Vladimir Poetin.
"Een nieuwe generatie politici heeft gewonnen", reageerde Poetin gisteravond
euforisch, nadat de door hem gesteunde partij Eenheid, ook wel Beer genoemd,
met bijna een kwart van de stemmen ineens de tweede beweging van het land
werd.
De kans dat de ex-KGB'er Poetin, wiens populariteit door zijn harde
optreden tegen de moslimrebellen in Tsjetsjenië in enkele maanden
tijd explosief steeg, volgend jaar president wordt, is nu verder gegroeid.
Weliswaar kwamen de communisten van Gennadi Zjoeganov
met 28 procent van de stemmen als grootste blok uit de bus, maar dat was
weinig verrassend. "De partijen die de regering steunen, de patriottische
krachten hebben overwonnen", constateerde televisiecommentator Nikolaj
Svanidze van de staatszender RTR tevreden.
Propaganda
Samen met het pro-Kremlin-televisiekanaal ORT heeft RTR maandenlang
een felle propaganda-oorlog gevoerd tegen met name het centrum-blok Vaderland-Heel
Rusland van ex-premier Jevgeni Primakov en burgemeester Joeri Loezjkov
van Moskou. De Vaderlandspartij is de aartsvijand van de huidige machthebbers
in het Kremlin en dient als springplank voor Primakov bij de verkiezingen
voor een nieuwe president.
De presidentsrace, in juni volgend jaar, zal naar verwachting neerkomen
op een wedloop tussen de zeventiger Primakov en de veertiger Poetin.
Vaderland-Heel Rusland wordt met circa 11 procent van de stemmen nu even
groot als de Unie van Rechtse krachten (SPS) van ex-premier en liberaal
Sergej Kirijenko. De Jabloko-partij van de hervormer en presidentskandidaat
Grigori Javlinski komt voorlopig als vierde partij uit de bus.
"Dit is een doorbraak voor de rechtse krachten", jubelde
Jeltsins vroegere privatiseringstsaar en SPS-oprichter Anatoli Tsjoebais
gisteravond. De rossige Tsjoebais, die door de communisten wordt gezien
als de duivel die Rusland begin jaren negentig omtoverde tot een staat
van 'roverskapitalisme' waarbij een elite ten koste van de massa superrijk
werd, lijkt weer helemaal terug te zijn.
Orde
Bij de presidentsverkiezingen in 1996 wist Tsjoebais met miljoenen
dollars aan geheime fondsen en de steun van de media Boris Jeltsin voor
de tweede keer in het Kremlin terug te krijgen. "Deze truc gaat hij in
de zomer van 2000 met Poetin herhalen", voorspelt een waarnemer. "Propaganda
zoals destijds in de Sovjet-Unie werkt ook in het huidige Rusland. Het
land snakt kennelijk naar orde, naar een sterke hand."
De verslagenheid onder de Russen die een minder corrupt en vooral democratischer
Rusland voorstaan, was groot. Zichtbaar beteuterd las de invloedrijke
commentator Jevgeni Kiseljov van het commerciële tv-kanaal NTV de
eerste resultaten op. NTV is de enige zender die enigszins kritisch over
de oorlog in Tsjetsjenië bericht.
Van de 107 miljoen kiesgerechtigden in het over elf
tijdzones verdeelde Rusland ging een kleine 57 procent naar de stembus.
Dat percentage ligt slechts acht procent lager dan vier jaar geleden,
toen de Russen voor de tweede keer sinds de val van het communisme 'democratisch'
een parlement konden kiezen.
|