Van der Kolk hekelt deze inzet. "De werkgevers zien dat de prijs van
arbeid hoger wordt en proberen nu de loonstijging te flexibiliseren. Het
risico hiervan is dat de werknemer zijn prestatiebeloning kwijt is als
het plotseling slechter gaat met het bedrijf."
Een woordvoerder van VNO-NCW is verrast door de opstelling van de FNV.
"In de Stichting van de Arbeid hebben wij afgesproken dat naast initiële
verhogingen ook andere flexibele beloningscomponenten bespreekbaar zijn."
Hiermee staan de sociale partners al in een vroeg stadium lijnrecht tegenover
elkaar.
De FNV is wel bereid mee te denken over meer flexibele beloning, maar
alleen als deze bovenop de centrale looneis van 4% komt. De werkgevers
willen niet verder gaan dan 2%. Een hoger percentage is schadelijk voor
de werkgelegenheid en concurrentiepositie, aldus VNO-NCW. De FNV wil dit
risico verkleinen door éénjarige contracten af te sluiten.
"Je kunt er donder op zeggen dat in dit klimaat volgend jaar de pure
loondiscussie weer centraal zal staan", voorspelt Van der Kolk met enige
spijt. Hij zal er daarom bij zijn onderhandelaars op hameren de zogenoemde
'goede doelen', zoals kinderopvang, werkdruk en employability, niet uit
het oog te verliezen.
Van der Kolk wil met de werkgevers graag afspraken maken over functioneringsbeloningen
voor werknemers die het goed doen op het gebied van scholing en multi-inzetbaarheid.
"Employability is een objectievere maatstaf voor extra beloning. Dat is
eerlijker dan af te gaan op de 'mooie blauwe ogen' zoals de werkgevers
voorstellen", zegt hij.
Prestatiebeloning zoals VNO-NCW bepleit leidt volgens Van der Kolk
alleen maar tot frustraties bij werknemers. "Onderzoek toont aan dat 80%
van de werknemers denkt daarvoor in aanmerking te komen, maar dat eigenlijk
maar 20% werkelijk in beeld is."
Aan de periodieken mag niet worden getornd, aldus de FNV. Wel moet er
bij het toekennen ervan meer worden gekeken naar ervaring. "De ervaringsbeloning
blijft voor ons overeind. We zullen periodieken meer moeten koppelen aan
ervaring en niet aan leeftijd. Maar dan moeten er ook meer employability-mogelijkheden
binnen een bedrijf komen", zegt Van der Kolk.
De FNV is daarom van mening dat de geldende jeugdloonschalen fasegewijs
afgebouwd moeten worden. "De vakvolwassen leeftijd moet verlaagd worden
van 23 (en soms 21) naar 18 jaar. Laten we daarmee beginnen", zegt Van
der Kolk. Overigens heeft de Stichting van de Arbeid dus inclusief de
werkgevers zich hiervoor in de agenda 2002 al uitgesproken.
Een botsing tussen de sociale partners dreigt vooral op het ouderen-dossier.
De werkgevers vinden loon en productiviteit van deze oudere werknemers
vaak niet met elkaar in overeenstemming. Prestatiebeloning dus een lager
salaris zou hier volgens VNO-NCW uitkomst kunnen bieden. Ook zouden regelingen
zoals extra vakantiedagen moeten worden beperkt, omdat die oudere werknemers
relatief 'duurder' maken dan hun jongere collega's.