Eurocommissaris Frits Bolkestein heeft gisteren een compromisvoorstel gedaan om de impasse rond het Europese belastingpakket te doorbreken. Aan de vooravond van de Europese top in Helsinki presenteerde Bolkestein, samen met de Finse minister van Financiën Niinisto, een sterk afgezwakt plan dat de dwarsliggende Britten over de streep moet trekken.

De Engelsen blokkeren de invoering van een bronheffing op buitenlandse spaartegoeden omdat zij menen dat de lucratieve Londense markt voor eurobonds daaraan ten onder zal gaan. Een uitwisseling van informatie over de houders van die stukken als alternatief voor de bronheffing zien de Britten ook niet zitten omdat dat teveel kostbare rompslomp met zich mee zou brengen.

Door de opstelling van de Britten zit de zaak muurvast, terwijl het de bedoeling is dat de Europese regeringsleiders het pakket nieuwe Europese belastingmaatregelen tijdens de top in Helsinki aannemen.

Bolkestein stelt nu een fors verwaterde informatie-uitwisseling voor, waarbij Londen alleen naam en adres van de houders van eurobonds aan de belastingdienst hoeft door te spelen in het land van de belegger. De ontvangen rente hoeft niet te worden vermeld en ook niet de datum waarop de eurobonds zijn aangeschaft. Bestaande eurobonds worden uitgezonderd, waarmee Brussel voldoet aan een al eerder uitgesproken wens van de Britten.

De woordvoerder van Bolkestein noemde het voorstel gisteren een 'majeure concessie' aan de Britten. Waarnemers hopen dat Londen zich moeilijk onder het compromisvoorstel zal kunnen uitwurmen omdat de aanpak bijna gelijk is aan een Europese richtlijn tegen witwassen, die op initiatief van de Britten tot stand is gekomen. "We geven ze hun eigen baby terug", aldus een betrokkene. "Als ze dit weigeren, dan is het duidelijk dat ze gewoon niet willen."

Het Britse ministerie van Financiën reageerde gisteren terughoudend op het voorstel. "We verwelkomen het principe dat bestaande bonds worden uitgezonderd", stelde een woordvoerder. "Maar we moeten het voorstel eerst nader bestuderen. De duivel zit altijd in de details."

De Europese ministers van Financiën komen vanavond bij elkaar voordat de Europese top morgen van start gaat in een ultieme poging de zaak vlot te trekken. Het Finse voorzitterschap is bang dat het belastingpakket de top anders gaat overschaduwen. De Duitse bondskanselier Schröder heeft Engeland al aangevallen over zijn opstelling.

De Britse bezwaren zijn overigens niet de enige struikelblokken. Luxemburg wil een vrijstelling voor beleggingsfondsen en o.a. Nederland wil een regeling voor de herverdeling van de geïnde bronbelasting.

Daarnaast wil de Europese Commissie de bronheffing pas invoeren als er ook afspraken zijn gemaakt met fiscale vluchthavens als Zwitserland, Monaco, Liechtenstein, Jersey en Guernsey.

Het pakket belastinghervormingen omvat naast de bronbelasting ook het aanpakken van schadelijke belastingconcurrentie tussen de lidstaten. Voor Nederland ligt dat punt gevoelig, omdat het volgens een EU-werkgroep koploper is als het gaat om het lokken van buitenlandse bedrijven met belastingvoordeeltjes.