De burgemeester van Moskou, Joeri Loezjkov, lacht tijdens de opening van een tentoonstelling van satirische posters in de Russische hoofdstad.

FOTO: AP

Want de al weken durende strijd voor de gunst van de Russische kiezer, die op 19 december a.s. naar de stembus mag om een nieuw lagerhuis (Doema) te kiezen, kan niet anders worden omschreven dan als pure oorlogvoering.

"Jeltsin en zijn kliek zetten de vernietiging van ons land voort!", fulmineerde de Moskouse burgemeester Loezjkov afgelopen weekeinde, nadat de Russische president de Moskouse politiechef Koelikov had ontslagen. Het ontslag betekende de zoveelste poging van het Kremlin om het gezag van de aartsrivaal Joeri Loezjkov en zijn politieke bondgenoten te vermorzelen.

Van alle partijen die op 19 december mogen meedoen, hebben er volgens de laatste peilingen maar vier een kans om de kiesdrempel van vijf procent te halen.

Het zijn (aan kop) de communisten van Zjoeganov, gevolgd door de Kremlin-gezinde partij Eenheid van de huidige minister van Noodsituaties Sjoigoe, het Vaderland-Heel Rusland-blok van de Moskouse burgemeester Loezjkov en ex-premier Primakov, en de Jabloko-partij van de liberale hervormer Javlinski.

De politieke rol van de crypto-fascistische Vladimir Zjirinovski, wiens LDPR-partij eerder vanwege malversaties (valse opgaven van inkomsten en bezittingen) door de Centrale Kiescommissie werd uitgesloten, zou zijn uitgespeeld.

Later werd de LDPR alsnog toegelaten, maar niet met Zjirinovski op de lijst. Hij mag nu slechts de beweging Blok Zjirinovski, die hij onlangs oprichtte, aanvoeren. Van de nu 51 zetels in de Doema zou de flamboyante Zjirinovski terugvallen naar nul.

Van de 450 zetels in de Doema wordt de helft gekozen via nationale partijlijsten, de overige 225 zetels via een districtenstelsel, en uit die hoek kunnen de nodige verrassingen komen.

De echte verkiezingsoorlog, met beschuldigen over en weer van moord, omkoping en corruptie, speelt zich af tussen het Kremlin en de Vaderland-Heel Rusland-partij, die op termijn een bedreiging zou zijn voor de entourage van Jeltsin.

Deze zogeheten 'Familie', bestaande uit o.a. Jeltsins jongste dochter Tatjana Djatsjenko, stafchef Aleksandr Volosjin, ras-intrigant Boris Berezovski en de 33-jarige oliegigant Roman Abramovitsj, vreest verlies van macht, privileges en zelfs regelrechte vervolging indien Loezjkov of Primakov in het Kremlin komt.

Daarom grijpen zij de huidige kiesstrijd aan om hun eigen machtsbasis te versterken en om de reputatie van deze twee kanshebbers voor het presidentschap te vernietigen.

Absolute favoriet om Jeltsin op te volgen blijft intussen de huidige premier Vladimir Poetin, wiens populariteit door de Tsjetsjeense veldtocht als een komeet omhoog is geschoten. Poetin behoort natuurlijk tot de Kremlin-familie. Maar in de media-oorlog en lastercampagnes blijft deze ijzige ex-KGB'er en spion wonderwel buitenspel.

Nadat de poging om het blok van Primakov en Loezjkov uit elkaar te spelen was mislukt, richtte het Kremlin dit najaar razendsnel (onder aanvoering van Berezovski) de partij Eenheid op. Vervolgens organiseerden de staats-tv-kanalen RTR en ORT (waarin Berezovski ook weer een belang heeft) een giftige pijlenregen op met name Joeri Loezjkov.

Een paar dagen later haalde de invloedrijke ORT-commentator Sergej Dorenko een Amerikaanse oud-spion voor de buis die erop zinspeelde dat Primakov opdracht had gegeven tot het vermoorden van de Georgische leider Edouard Sjevardnadze.

Inmiddels beschuldigt Primakov het Kremlin ervan kandidaten van zijn Vaderland-Heel Rusland-partij met miljoenen dollars "weg te kopen". Volgens de ex-premier zou een voormalig adviseur van het Kremlin, de oliehandelaar en multimiljonair Aleksandr Mamoet, zijn kandidaten bedragen van 100.000 tot een half miljoen dollar hebben beloofd. Als een kwart van de kandidaten zich voor deelname terugtrekt, is de hele kieslijst ongeldig.

Het enige commerciële Russische tv-kanaal, NTV, probeert tegenwicht te geven en portretteert de 'Familie' intussen als een groep intriganten die er alles aan doet om aan de macht te blijven. Onlangs toonde NTV een interview met Roman Abramovitsj, eigenaar van de oliegigant Sibneft, die doorgaat voor de 'huisbankier' van de familie Jeltsin.

In de provincie Tsjoekotka, negen uur vliegen vanaf Moskou, probeert hij nu een Doema-zetel te winnen en daarmee de felbegeerde strafrechtelijke immuniteit.

De dertiger Abramovitsj, die behoort tot de allerrijkste Russen, reisde onlangs af naar het verpauperde, geïsoleerde, arctische gebied met 44.000 kiezers die behoren tot de allerarmsten in het land. "Ik kom jullie helpen", beloofde Abramovitsj, zwaaiend met zijn geldbuidel en met zijn goede contacten rond het Kremlin.

Volgens een Moskouse commentator zal het de oliemagnaat ook wel lukken. "Maar dat de rijken de armen gebruiken om ook politiek te overleven, is een vorm van vampirisme, een gruwelijke schande die kenmerkend is voor het huidige Rusland."