De twee Libiërs Abdel Basset ali Megrahi (46) en Lamen Khalifa Fhima (42) worden verantwoordelijk gehouden voor de dood van 259 inzittenden van het PanAm-toestel en van elf inwoners van Lockerbie, waar de resten van het ontplofte vliegtuig op 21 december 1988 neerkwamen.

Naast de massamoord bevat de beschuldiging van de aanklagers, Colin Boyd en zijn collega Alistair Campbell, ook samenzwering als afzonderlijk misdrijf. In Kamp Zeist, beveiligd als een fort, met een ondergronds tegen bommen beveiligd cellenblok voor de arrestanten, ging het gisteren alleen om de juridisch-technische onderdelen van die beschuldigingen.

De aanslag is volgens de aanklagers mogelijk vijf jaar lang voorbereid met hulp van de Libische geheime en veiligheidsdiensten waaraan Ali Megrahi en Fhima verbonden moeten zijn geweest. Uiteindelijk werd een koffer met kneedbare springstof verzonden van Malta, via Frankfurt, naar het vliegveld Heathrow in Londen, en vervolgens richting JFK in New York, waar het aan boord van de Boeing kwam.

De samenzwering moet uit de aanklacht verdwijnen, want geen enkele handeling daarvan heeft in Schotland plaatsgevonden, betogen Bill Taylor en Richard Keen, de advocaten van de twee Libiërs.

De Libische leider Moeammar Gadaffi werd zo tegemoet gekomen, zodat hij eindelijk de verdachten zou uitleveren, tegen wie "op neutraal terrein" toch Schots recht in stelling kan worden gebracht. Maar dit Schotse hof heeft geen enkele rechtsmacht over de samenzweringsaffaire, en mag dus niet tot behandeling daarvan overgaan, concludeerden de advocaten.

Of rechter Lord Ranald Sutherland hen daarin volgt, staat nog te bezien. Sutherland demonstreerde vooral zijn kritische geest ten aanzien van de visie van de aanklagers: "Waarom is elke moord afzonderlijk ten laste gelegd als het ook reeds als bestanddeel van de samenzwering is opgevoerd?"

Maar de aanklagers houden het erop dat je samenzwering moet zien als een "voortdurend" delict, dat pas eindigt als het doel waarop het is gericht, ook bereikt is. Vandaag zal Sutherland mogelijk over de aanklacht een uitspraak doen, waarna begin februari het proces werkelijk van start zal gaan.