Kabinet kan NAM-claim
van 700 miljoen verwachten
Van onze verslaggevers - DEN HAAG, woensdag
Het kabinet kan een claim van tenminste 700 miljoen
gulden van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) tegemoet zien nu
is besloten dat de komende jaren geen gasboringen onder de Waddenzee mogen
plaatsvinden.
De NAM is "uiterst teleurgesteld" over het besluit van
het kabinet en beraadt zich op juridische stappen. Volgens de NAM heeft
het kabinet zich laten overtuigen met "onjuiste argumenten". Het kabinet
nam het besluit omdat blijvende schade aan de natuur niet kan worden uitgesloten.
De coalitiepartijen PvdA en D66, die zich eerder uitspraken tegen
gasboringen, stemmen in met het compromis van het kabinet. Ook de VVD,
voorstander van boren, legt zich bij het besluit neer. De oppositiepartijen
hebben daarentegen keiharde kritiek en spreken van een "non-besluit".
Volgens NAM-woordvoerder Duut bestaat geen enkele twijfel of onzekerheid
meer over de effecten op het milieu. De NAM-directie wil daarom eerst
proberen het besluit van het kabinet aan te vechten. Lukt dit niet, dan
zal de NAM in elk geval de reeds gemaakt kosten verhalen op de overheid:
een bedrag van 700 miljoen. Daarnaast overweegt het concern een
schadeclaim voor gederfde winsten.
Eeuwigdurende concessie
Dit bedrag zou fors kunnen oplopen. De NAM heeft in het verleden
een eeuwigdurende concessie gekregen om het gas aan te boren. Het concern
gaat er vanuit dat zo'n 100 miljard kubieke meter gas uit het wad te boren
is, goed voor een opbrengst van 50 miljard.
Premier Kok benadrukte gisteren dat het kabinet ook bij het besluit van
vorige maand om gasboringen onder strenge voorwaarden toe te staan de
bescherming van het waddenmilieu centraal had gesteld.
"Het kabinet zegt nu: niet boren. De onzekerheid en twijfels zijn niet
in voldoende mate weggenomen", aldus Kok. "Dit is geen uitstel maar een
afwijzing. Het denken gaat door. Dat staat niet stil. Er kan een nieuwe
afweging komen."
De komende jaren zal het onderzoek naar de gevolgen van
de gasboringen doorgaan. Verder zal bekeken worden of na het boren naar
gas water in de bodem kan worden gebracht. "We moeten ons wel realiseren
dat er goud onder ligt", aldus minister Jorritsma (Economische Zaken),
die zich morrend neerlegt bij het besluit.
Verstandig
De coalitiepartijen PvdA en D66, die zich vorige maand uitspraken
tegen boringen onder de Waddenzee, gaan akkoord met het voorstel van het
kabinet. PvdA-fractieleider Melkert sprak van "een verstandig besluit",
terwijl D66 het "een stap in de goede richting" noemde.
De VVD heeft begrip voor het besluit van het kabinet. Volgens de liberalen
is boren onder de huidige omstandigheden mogelijk, maar is het een politiek
feit dat de overgrote meerderheid van de Tweede Kamer onder de huidige
condities geen boringen wil.
Het CDA vindt dat het kabinet met zijn uitstelbeslissing te veel onzekerheid
laat bestaan en pleit voor een nieuw moratorium van tien jaar. "Nu schuift
men de kwestie met een non-besluit door naar het volgende kabinet."
Ook GroenLinks heeft forse kritiek en spreekt van een
"onacceptabel" besluit dat neerkomt op "bij twijfel wat later boren".
De SP vindt dat het kabinet niet geluisterd heeft naar de Tweede Kamer
en slechts "wat gas terug neemt".
Juristen
De rechtspositie van de NAM bij een mogelijke schadeclaim is volgens
juristen behoorlijk sterk. "Het niet nakomen van een overeenkomst is een
goede grondslag voor het verweer van de NAM. Maar de overheid kan zich
beroepen op het feit dat de concessie lang geleden is afgegeven",zegt
mr. P. N. van Regteren Altena van advocatenkantoor Trenite van Doorne.
Volgens mr. J. Struiksma, docent bestuursrecht aan de Universiteit
van Amsterdam, heeft de overheid onvoldoende inhoudelijke argumenten om
voor de rechter vol te houden dat er een onaanvaardbaar milieurisico is.
"Het besluit is louter politiek ingegeven."
|