Van een onzer verslaggevers - AMSTERDAM, woensdag
Eerlijkheid en behulpzaamheid tellen bij het krijgen van de eerste indruk veel zwaarder dan intelligentie en bekwaamheid. Iemand die oneerlijk is geweest, kan dat ook bijna niet meer goed maken. Eerlijk zijn heeft wel een groot nadeel: er wordt door anderen graag te royaal van geprofiteerd.
Dat blijkt uit het proefschrift 'Good for you or good for me?', waarop Ellen de Bruin volgende week aan de Vrije Universiteit in Amsterdam hoopt te promoveren.
De indruk die de ene mens zich van de andere vormt, komt grotendeels onbewust tot stand en is meestal meteen duidelijk positief of negatief. Het komt weinig voor dat de indruk maar zo'n beetje neutraal blijft.
Grote gevolgen
Een negatieve indruk heeft grotere gevolgen dan een positieve. ,,Doet
iemand iets oneerlijks, dan is dat bijna niet meer goed te maken door
daarna veel eerlijke dingen te doen, terwijl de indruk dat iemand eerlijk
is al helemaal verpest kan worden door één oneerlijk dingetje.
Die negatieve indrukken worden ook vertaald in gedrag: we gedragen ons
vijandig tegenover iemand die we in sociaal opzicht laag inschatten, dus
oneerlijk of onbehulpzaam vinden.''
Uit het promotieonderzoek blijkt verder dat de mens systematisch geneigd is om een bepaald type personen uit te buiten, namelijk de mensen die hij of zij nogal eerlijk en/of dom vindt. Daarbij verwacht hij dat die ander zich dat wel zal laten aanleunen. ,,Naïeve mensen die niks kwaads terug zullen doen, maken dus geen beschermende maar juist een beetje agressieve houding in ons wakker'', aldus De Bruin.