Alles blijft bij het oude

door Frank Woestenburg - BERLIJN, maandag
foto: Soenar Chamid

Ach, zo sprak Jan Bos, de eerste pannenkoeken zijn altijd voor de kinderen. Met een overdosis nonchalance reageerde de Hierdenaar op de collectieve uitglijder waarmee de sprinters van SpaarSelect zaterdag in Berlijn hun wereldbekercircuit aanvingen. Een negende (Erben Wennemars), tiende (Bos) en veertiende (Jakko Jan Leeuwangh) plaats op de door olympisch kampioen Shimizu gewonnen 500 meter, het was op z'n minst een morele tik. Coach Peter Mueller sprak zelfs van gekrenkte trots. "Ik vind het prima dat de concurrentie vannacht over ons gaat dromen, maar dan niet over deze 500 meter. We willen ons respect terug. Wacht maar tot de 1000 meter."

Enkele uren later kregen Mueller en zijn schaatsers in de sfeerloze ijshal van Hohenschönhausen de revanche waar ze op hoopten. Bos schreef met een indrukwekkende slotronde de kilometer op zijn naam (1.11,35), vóór Leeuwangh (1.11,42) en Jeremy Wotherspoon (1.11,55), de Canadese wereldkampioen sprint. Erben Wennemars eindigde als vijfde. De laatste kende in de slotrit een matige laatste ronde. Daardoor bleef een historische sweep, zoals Mueller als pokerliefhebber een volledig Nederlands erepodium noemt, nog in de ijskast staan. "Dat komt vanzelf wel een keer", aldus de Amerikaan. "Belangrijker is dat we de concurrentie aan het begin van het seizoen weer hebben getoond hoe de hiërarchische verhoudingen liggen, voor het geval ze dat vergeten waren. De 1000 meter was van ons, is van ons en blijft van ons."

De huidige suprematie op de langste sprintafstand werd op de tweede dag nog eens onderstreept door Leeuwangh. Waar Bos door een beoordelingsfout tijdens de wissel met Wotherspoon al halverwege de race een goede eindtijd uit zijn hoofd kon zetten en Wennemars door een blessure in de voorbereiding op dit seizoen gewoon nog te weinig inhoud blijkt te bezitten, daar won Leeuwangh voor de derde maal in zijn loopbaan (na Roseville '97 en Berlijn '98) een 1000 meter bij een wereldbekerwedstrijd. Zijn winnende tijd was 1.11,18. "Hier was ik wel aan toe", verzuchtte de Alkmaarder. "Vorig seizoen won ik ook hier, maar toen was Jan Bos er niet bij. Eindelijk ben ik een keer de sterkste terwijl iedereen gewoon aanwezig is. Dat geeft een goed gevoel."

De goede resultaten op de kilometer zorgden ervoor dat het trio zich niet al te druk maakte over het gebrek aan snelheid dat ze met name zaterdag op de korte sprintafstand aan de dag hadden gelegd. Immers, de grote toernooien staan pas medio maart op de kalender.

"Ik weet dat mijn 500 meter nog niet honderd procent is, daarom leg ik het ook zo makkelijk naast me neer. Ik mis de pure snelheid en de power", analyseerde Jan Bos, die bij de tweede 500 meter het verschil met de wereldtop overigens alweer tot aanvaardbare proporties terugbracht. Wotherspoon won die in 35,83, Bos eindigde met 36,06 als gedeeld vierde. De laatste logenstrafte daarmee feitelijk zijn woorden van een dag eerder, toen hij gromde dat hij zelf schuld was aan het feit dat zijn 500 meter "naar de kloten" was gegaan.

De vice-wereldkampioen op de sprint doelde daarbij op de voorbije weken, waarin hij ook deelnam aan de Wereldbekers allround in Inzell en Heerenveen. Daar kwam hij sterk voor de dag op de 1500 meter. De verbetering van zijn duurvermogen is echter ten koste gegaan van zijn pure snelheid. De komende maanden zal Bos zich dan ook volledig op de sprintwedstrijden toeleggen. Enkel in Calgary, waar eind januari een gecombineerde Wereldbeker sprint en allround op het programma staat, overweegt hij zich nog een keer aan de schaatsmijl te wagen. Voor de rest zal er door Jan Bos nog slechts gesprint worden. "Ik kan nu op de korte afstanden alleen maar verder groeien. De snelheid en juiste scherpte komen met de tijd, daar maak ik me geen zorgen over. Het is mijn droom een keer op drie afstanden de beste ter wereld te zijn, maar de juiste combinatie heb ik dit seizoen niet kunnen vinden. Misschien volgend jaar weer."

Volgens Leeuwangh is presteren op drie afstanden voor hém iets te hoog gegrepen. Wel overweegt de sprinter de kilometer in de toekomst steeds vaker te gaan combineren met de 1500 meter in plaats van met de 500 meter. "Want de 500 meter op de Olympische Spelen zal ik nooit winnen. Daarvoor is alleen mijn start al onvoldoende. De kans op succes is op de 1500 meter in ieder geval groter. Die afstand wordt alleen al jaren gedomineerd door dezelfde grote, sterke mannen. Het is moeilijk daartussen te komen, maar dat is iets waar ik naar toe groei."

Wereldbeker sprint Berlijn: mannen, eerste 500 meter: 1. Shimizu (Jap) 35,67 (br), 2. Wotherspoon (Can) 35,69, 3. Inoue (Jap) 35,93, 4. Jaegal (ZKo) 36,07, 5. Fitzrandolph (VSt) 36,14, 6. Ireland (Can) 36,17, 7. Horii (Jap) 36,19, 8. Künzel (Dui) 36,21, 9. Wennemars (Ned) 36,24, 10. Bos (Ned) 36,28, 14. Leeuwangh (Ned) 36,47. B-groep: 1. Lee (ZKo) 36,29, 5. Van Velde (Ned) 36,94. Tweede 500 m: 1. Wotherspoon 35,83, 2. Shimizu 35,96, 3. Lee 36,02, 4. Bos en Horii 36,06, 6. Bouchard 36,12, 7. Fitzrandolph 36,14, 8. Ireland 36,15, 9. Künzel 36,16, 10. Kuroiwa 36,20, 11. Leeuwangh 36,27, 16. Wennemars 36,50. B-groep: 1. Choi 36,53, 11. Van Velde 37,38. Stand Wereldbeker: 1. Shimizu en Wotherspoon 180, 3. Horii 100, 4. Lee 95, 5. Fitzrandolph 90, 6. Bos 88, 13. Wennemars 44, 15. Leeuwangh 40, 28. Van Velde 5.

Eerste 1000 m: 1. Bos 1.11,35, 2. Leeuwangh 1.11,42, 3. Wotherspoon 1.11,55, 4. Ireland 1.11,90, 5. Wennemars 1.11,92, 6. Shimizu 1.12,01, 7. Choi 1.12,13, 8. Kuroiwa 1.12,34, 9. Parker (Can) 1.12,36, 10. Inoue 1.12,45. B-groep: 1. Künzel 1.11,84, 5. Straathof (Ned) 1.13,22, 8. Van der Rijst (Ned) 1.13,72. Tweede 1000 m: 1. Leeuwangh 1.11,18, 2. Wotherspoon 1.11,37, 3. Choi 1.11,49, 4. Shimizu 1.11,75, 5. Künzel 1.12,09, 6. Ireland 1.12,21, 7. Horii 1.12,61, 8. Parker 1.12,63, 9. Abratkiewicz 1.12,67, 10. Hänninen 1.12,69, 11. Wennemars 1.12,79, 22. Bos 1.14,42. B-groep: 1. Straathof 1.12,92, 6. Van der Rijst 1.13,70, 10. Berkhout 1.14,71. Stand: 1. Leeuwangh 180, 2. Wotherspoon 150, 3. Choi 110, 4. Ireland en Shimizu 105, 6. Bos 101, 8. Wennemars 74, 17. Straathof 30, 28. Van der Rijst 4.

Vrouwen, eerste 500 meter: 1. Sanmiya (Jap) 38,91, 2. Garbrecht (Dui) 39,01, 3. LeMay-Doan (Can) 39,17, 4. Nuyt (Ned) 39,23, 5. Völker (Dui) 39,28, 6. Okazaki (Jap) 39,31, 7. Zjoerova (Rus) 39,34, 8. Höiseth (Noo) 39,41, 9. Timmer (Ned) 39,51, 10. Osuga (Jap) 39,76, 14. Oonk (Ned) 40,27. B-groep: 1. Wohlrab (Dui) 40,16, 7. De Jong (Ned) 40,61, 10. Leever (Ned) 41,16. Tweede 500 meter: 1. Garbrecht 38,96, 2. Sanmiya 39,00, 3. Völker 39,13, 4. LeMay-Doan 39,25, 5. Osuga 39,36, 6. Timmer 39,45, 7. Nuyt 39,56, 8. Okazaki 39,65, 9. Zjoerova 39,70, 10. Shimizu 39,73, 12. Oonk 40,12. B-groep: 1. Zummack 40,31, 4. De Jong 40,77, 6. Leever 41,00. Stand: 1. Garbrecht en Sanmiya 180 punten, 3. LeMay-Doan 130, 4. Völker 120, 5. Nuyt 100, 8. Timmer 77, 15. Oonk 37, 25. De Jong 9, 27. Leever 3.

Eerste 1000 m: 1. Garbrecht 1.18,08, 2. Sanmiya 1.18,53, 3. Völker 1.19,10, 4. Höiseth 1.19,25, 5. Timmer 1.19,41, 6. LeMay-Doan 1.19,67, 7. Nuyt 1.19,79, 8. Thomas (Ned) 1.19,91, 9. Tonoike 1.20,01, 10. De Jong 1.20,10, 18. Oonk 1.21,13. B-groep: 1. Hunyady 1.19,90. Tweede 1000 m: 1. Sanmiya 1.18.30, 2. Garbrecht 1.18,44, 3. Höiseth 1.18,74, 4. Thomas 1.19,05, 5. Völker 1.19,20, 6. Timmer 1.19,24, 7. LeMay-Doan 1.19,27, 8. Tonoike 1.19,28, 9. Hunyady 1.19,33, 10. Nuyt 1.19,63, 12. De Jong 1.19,72, 17. Oonk 1.20,80. B-groep: 1. Rodriguez 1.19,88. Stand: 1. Garbrecht en Sanmiya 180, 3. Höiseth 130, 4. Völker 120, 5. Thomas 96, 6. Timmer 95, 8. Nuyt 68, 11. De Jong 49, 22. Oonk 18.