De overheid kan jaarlijks vele miljarden guldens besparen door bij het benaderen van marktpartijen voor allerlei opdrachten en orders veel meer en professioneler in te spelen op de onderlinge concurrentie. Verder moet bij de aanbesteding voortaan zeer actief gebruik worden gemaakt van internet.

Dat blijkt uit het 'Actieplan Professioneel Inkopen en Aanbesteden' van minister Jorritsma (Economische Zaken), dat morgen in het kabinet wordt besproken.

Uiteindelijk doel is de maar liefst 54 miljard gulden die de Nederlandse overheid jaarlijks uitgeeft aan derden voor opdrachten en orders fors te verlagen. Volgens Jorritsma geeft onderzoek aan dat een besparing van 5 à 10 procent mogelijk is, ofwel zo'n 2,5 à 5 miljard gulden.

De bewindsvrouw wil de ministeries, gemeenten en alle andere overheidsorganen aanzetten tot een veel uitdagender manier van aanbesteden en inkopen. Dit zogenaamde innovatief aanbesteden zal veel meer aantrekkelijke aanbiedingen uitlokken. De onderlinge competitie tussen aanbieders zal vervolgens de prijs moeten drukken.

Verder geeft Jorritsma in de brief die zij morgen naar de Tweede Kamer zal sturen aan dat veel meer dan nu op Europese schaal zal moeten worden gezocht naar partijen die de opdrachten kunnen vervullen.

"De competitie wordt daardoor versterkt, hetgeen kans biedt op betere aanbiedingen", zo stelt de bewindsvrouw, die benadrukt dat Nederland op dit punt een treurige laatste positie in Europa inneemt. Gemeten naar het nationaal inkomen besteedt Nederland in geld slechts één procent Europees aan. Het gemiddelde in de Unie ligt echter op bijna 2 procent, terwijl Groot-Brittannië al boven 3 procent zit.

Ook internet moet volgens Jorritsma voortaan veel intensiever gebruikt gaan worden bij de zoektocht naar geschikte aanbieders voor overheidsopdrachten en -projecten. Aankondigingen en oproepen voor belangrijke aanbestedingen zullen voortaan elektronisch moeten worden gepubliceerd om extra interesse uit te lokken. Ook de Europese aanbestedingen zullen over twee jaar allemaal elektronisch moeten geschieden.

Jorritsma geeft in haar brief een aantal treffende voorbeelden van enkele grote overheidsopdrachten die door deze openbaar aan te besteden een fors financieel voordeel hebben opgeleverd.

Zo levert de aanbesteding van het telecomverkeer van de overheid naar verwachting een korting van zo'n 18 procent op en valt de aanbesteding van openbaar vervoer in Zeeland en Limburg respectievelijk 15 en 30 procent goedkoper uit. Verder bespaart de op dit gebied actieve gemeente Rotterdam jaarlijks al zo'n 14 procent op de opdrachtkosten.

Om de in de brief aangegeven plannen snel te realiseren zal Jorritsma op korte termijn een speciaal platform 'Professioneel Inkopen en Aanbesteden' instellen, bestaande uit een aantal topambtenaren en enkele vooraanstaande ondernemers.