Het pakket Europese belastingshervormingen lijkt op sterven na dood. EU-voorzitter Finland heeft gisteren een laatste poging afgeblazen om de partijen nog tot elkaar te brengen en zegt nu te hopen op een wonder. Nederlandse diplomaten vrezen echter dat het pakket in stukjes zal worden opgeknipt, waarbij juist het gedeelte dat voor ons land het meest onaangenaam is het aanpakken van schadelijke belastingconcurrentie overeind zal blijven.

De Finnen wilden aanstaande zondag een extra vergadering houden van de Europese ministers van Financiën om alsnog uit de impasse te komen. Dit beraad gaat echter niet door omdat Engeland stug blijft vasthouden aan een uitzonderingspositie voor de Eurobonds. Londen wil dat deze niet onder de voorgestelde bronbelasting op spaartegoeden komen te vallen omdat dat desastreus zou zijn voor de positie van de Londense city.

Het is nu de vraag of Finland de pakketbenadering gaat verlaten in een poging de andere twee delen van het belastingproject een gedragscode voor schadelijke belastingconcurrentie en een afspraak over de heffing van royalty's er wel door te krijgen. Als dat niet gebeurt, verdwijnt het project waarschijnlijk voor jaren in de ijskast.

Volgens een Nederlandse diplomaat lijkt een aantal grote lidstaten wel te porren voor aanpak in delen, maar Den Haag verzet zich daar met hand en tand tegen. Nederland staat volgens een EU-werkgroep aan kop als het gaat om het lokken van buitenlandse bedrijven met fiscale voordeeltjes en zal dus het zwaarst moeten bloeden bij de invoering van Europese maatregelen. Daar staat dan niet als compensatie tegenover dat door de invoering van een Europese bronbelasting op spaartegoeden er wat geld terugvloeit naar de schatkist van de miljarden die Nederlandse burgers in het buitenland hebben geparkeerd.

Minister Zalm (Financiën) en zijn staatssecretaris Vermeend hebben bij de vorige bijeenkomst in Brussel dan ook hard geroepen dat het alles of niets moet zijn. Maar aangezien juist de grotere lidstaten er goed uitkomen in het rapport over oneerlijke belastingvoordelen, bestaat de kans dat zij het wel zien zitten dit deel van het belastingpakket door te drukken. "Dan leg je de pijn bij de kleine landjes neer", aldus een Brusselse diplomaat.

Nederland telt volgens de 'Primarolo'-werkgroep tien schadelijke belastingmaatregelen en gaat daarmee aan kop in Europa. België, Luxemburg en Ierland tellen er ieder vijf. Nederland voelt zich echter slecht behandeld door de werkgroep. Na een eerste inventarisatie bracht Zalm als weerwerk zijn zogenoemde 'kliklijst' in, waarop hij tientallen fiscale lokkertjes in andere landen noemde, maar die hebben de rapporteurs allemaal van tafel geveegd.