Gemser heeft lek boven

door Luuk Blijboom - HEERENVEEN, maandag

Nee, hij wist niet precies aan te geven wat er nou aan schortte. Of, eh, (zucht), tsja, pfff, misschien eh., nee. Een groot causeur zal Ids Postma nooit worden, maar de slechtste 1500 meter uit zijn loopbaan werd door de boerenzoon uit Deersum wel erg zwijgzaam geanalyseerd. Heikele vragen werden met de behendigheid van een politicus omzeild en de spaarzame woorden die hij er wél vuil aan wenste te maken werden zo zorgvuldig op een goudschaaltje gewogen en met chirurgische precisie ontdaan van mogelijke scherpe randjes, dat het Mysterie Postma er alleen maar groter op dreigde te worden.

"'Het' was er gewoon niet." En: "We hebben de laatste weken een andere vorm van krachttraining gedaan en daarbij is blijkbaar iets mis gegaan. Ik weet alleen niet wat." Ook: "Ik maak me pas ongerust als ik in vorm ben en zo'n tijd op de klokken zet." Aanzienlijk minder diplomatiek had Postma zich voor de race binnen de veilige beschutting van de kleedkamermuren geuit. "Het is weer hartstikke kloten vandaag. Schrijf de tijd maar vast op: 1.52", waren de woorden waarmee hij zijn concurrenten tot hun verbazing begroette. "Kleedkamerpraat", had hij later op de avond gemompeld toen Henk Gemser hem naar het hoe en waarom van zijn ontboezeming had gevraagd.

Het bleken woorden met profetische waarde, want hij bleef slechts 0,26 seconden onder de door hem voorspelde tijd en werd daarmee zestiende, 2,98 seconden achter winnaar Adne Söndraal. Tot zaterdag stond de Wereldbeker van december 1995 in Oslo te boek als Postma's slechtste resultaat ooit op de 1500 meter. In de achttien keer dat de Fries in het Wereldbekercircuit aan de start verscheen op de metrische mijl, kwam het maar drie keer voor dat hij niet bij de eerste tien eindigde. In die reeks viel hem elf keer een klassering bij de eerste vijf ten deel. Die wetenschap deed zijn coach Henk Gemser opmerken dat de schaatser die de hele week al aan de afstelling van zijn ijzers liep te sleutelen en vrijdag tijdens de laatste training op het rechte stuk zelfs ten val, kwam niet luisterde naar de naam Ids Postma. "Dit was een of andere Fries die toevallig in Deersum woont."

Ook Jan Bos, die zaterdag als derde finishte en daarmee tot op heden dé revelatie op de 1500 meter is, wist niet wat hij meemaakte. "Zoiets roep je toch niet vlak voor een wedstrijd? Dit bewijst dat het bij hem tussen de oren zit. Op basis van zijn kracht moet hij ons allemaal naar huis kunnen rijden, maar het enige dat hij doet is tobben. In zo'n eerste bocht zie je meteen al dat hij met andere dingen bezig is. De timing en het ritme van de slagen kloppen niet, hij rijdt veel te lang door. Als hij in vorm is, zoals vorig jaar tijdens de wereldkampioenschappen afstanden, dan hangt dat koppie schuin en is elke klap raak."

"Ik heb het gevoel dat Henk Gemser heel erg met hem bezig is, maar geen grip op hem heeft. Eerlijk gezegd vraag ik me af of Ids eigenlijk nog wel in zijn trainer gelooft. Hij is echt zo'n stugge, introverte Fries met een heel uitgesproken mening. Gemser moet veel op hem inpraten, maar de vraag is of hij hem wel bereikt." In Bos' optiek spreekt de samenstelling van de kernploeg ook niet in Postma's voordeel. "Als hij tijdens de training achter Ralf van der Bami (Ralf van der Rijst, red.) een temporondje rijdt, moet hij zich inhouden om hem niet in te halen. Hij moet het meeste werk zelf opknappen en daar word je niet sterker van."

Maar wie zaterdag een tobbende Gemser dacht aan te treffen, kwam bedrogen uit. Uitgerekend diezelfde Van der Rijst, die bij het vallen van de avond tijdens een wedstrijdje buiten mededinging in navolging van zijn kopman door het ijs zakte, zorgde ervoor dat Gemser het lek alsnog boven kreeg en goedgeluimd Thialf verliet. "Het klinkt raar, maar ik ben blij dat Ralf hier ook niet goed heeft gereden. Dat bevestigt voor mij dat de experimentele vorm van krachttraining die we donderdag hebben gedaan, niet goed heeft uitgepakt. Dat idee kan voorlopig de kast in. We vallen de komende weken tot aan de NK allround terug op zekerheden, dan komt het allemaal vanzelf goed. Ook voor mij mist hij op bepaalde momenten iets dat er van hem verwacht wordt. Ach, laat ons maar even, dit heeft gewoon even tijd nodig. Maar ik heb geen enkele twijfel over Ids' toekomst."

• Heerenveen. Wereldbeker allround. Mannen. 1500 m: 1. Söndral (Noo) 1.48,76, 2. Ritsma (Ned) 1.49,42, 3. Bos (Ned) 1.49,57, 4. Romme (Ned) 1.49,63, 5. Andersen (Noo) 1.49,83, 6. Marshall (Can) 1.50,77, 7. Noake (Jap) 1.50,88, 8. Ervik (Noo) 1.51,13, 9. Sjepel (Rus) 1.51,19, 10. Parker (Can) 1.51,21, 16. Postma (Ned). B-groep: 1. Leeuwangh (Ned) 1.50,70. Stand wereldbeker 1500 m: 1. Söndral 200, 2. Bos 150, 3. Ritsma 125, 4. Romme 110, 5. Marshall 105, 6. Postma 82, 17. Straathof 28, 18. Leeuwangh 25.

10.000 m: 1. Romme (Ned) 13.21,81 (BR), 2. De Jong (Ned) 13.34,58, 3. Dittrich (Dui) 13.38,35, 4. Baumgärtel (Dui) 13.44,04, 5. Sighel (Ita) 13.44,65, 6. Ritsma (Ned) 13.45,84, 7. Ervik (Noo) 13.45,95, 8. Shirahata (Jap) 13.47,96, 9. Taubenrauch (Dui) 13.47,97, 10. Sajoetin (Rus) 13.50,66, 13. Veldkamp (Bel) 13.54,71, Hersman (Ned) geeft geblesseerd op. B-groep: 1. Verheijen (Ned) 13.46,09. Buiten mededinging: Postma (Ned) 14.15,59.