Dat stelt de commissie Herkströter in een gisteren gepresenteerd advies aan minister Jorritsma (Economische Zaken). Jorritsma zal het advies als basis gebruiken voor een nieuwe wet.

Hoewel de tarieven voor de stroomafnemers omhoog zullen gaan, denkt de bewindsvrouw dat de consument wel degelijk baat zal hebben bij een vrijere energiemarkt. De opslag betekent dat de afnemers "wat minder minder" zullen gaan betalen. "Het gaat echt om een marginale verhoging", aldus Jorritsma.

Dure projecten
Jorritsma stelde de commissie in nadat vorig jaar bleek dat de vier elektriciteitsproducenten, verzameld in het samenwerkingsverband Sep, onderling niet tot een verdeling van de bakstenen konden komen. De onrendabele kosten zijn gemaakt toen de markt voor elektriciteit nog niet vrij was. Mede als gevolg van het milieubeleid van de overheid investeerden de stroomproducenten in dure projecten als de futuristische kolenvergassingsinstallatie Demkolec en stadsverwarmingcontracten. Herkströter adviseert Jorritsma de kosten voor deze twee projecten af te kopen met ƒ1,3 miljard.

De verdeling van de bakstenen is noodzakelijk omdat de vier producenten als gevolg van de liberalisering van de elektriciteitsmarkt hun samenwerking beëindigen.

Voor de afwikkeling van de rest van de bakstenen, dus uitgezonderd de lasten voor Demkolec en de stadsverwarmingcontracten, stelt Herkströter de volgende verdeling voor: Epon 29,5%, EPZ 28,5%, EZH 19,5% en Una 22,5%.

Tot de kosten die de stroomproducenten zelf moeten dragen behoren de energie-importcontracten die de Sep indertijd gesloten heeft. Op initiatief van Herkströter is er een veiling opgericht waar de contracten worden verhandeld. "Tot nu toe zijn er zo'n 100 biedingen op geweest", aldus Herkstöter. Hoe hoger de opbrengst, hoe minder de sector moet bijleggen, aldus de voormalig Shell-topman. Verder stelt hij voor het landelijk hoogspanningsnet te verkopen "tegen marktwaarde".

Sep heeft redelijk positief gereageerd op het advies. MKB-Nederland en de werkgeversorganisatie VNO zijn blij dat de bakstenen niet op rekening van de gebruiker zullen komen.