Het oordeel van de commissie betekent een enorme tegenvaller voor de NS. Voor de Spoorwegen is het van levensbelang dat de volledige HSL-vergunning wordt binnengesleept, omdat het bedrijf onder andere fors heeft geïnvesteerd in de voorloper van de flitstrein, de Thalys die jaarlijks nog altijd miljoenenverliezen lijdt. Wanneer de NS de HSL-Zuid niet mag gaan exploiteren, staan er duizenden banen op de tocht.

Bij het ministerie hebben zich inmiddels al dertien geïnteresseerde vervoersmaatschappijen gemeld voor de snelle lijn die naar verwachting rond 2005 operationeel moet zijn. Hieronder bevinden zich de Franse openbaar-vervoerreuzen SNCF en CGEA en het Britse Virgin. Daarnaast bestaat belangstelling vanuit België, Duitsland en Zweden.

Volgens welingelichte bronnen zou het NS-bod, dat in opdracht van Netelenbos is beoordeeld door een onafhankelijke commissie van drie wijze mannen, in ieder geval kwalitatief niet aan de gestelde eisen voldoen. Onduidelijk is of ook de hoogte van het bedrag dat het spoorbedrijf over heeft voor de vergunning als te laag wordt bestempeld.

In Den Haag wordt er rekening mee gehouden dat minister Netelenbos vandaag in het kabinet niet direct voor de harde lijn zal kiezen door buitenlandse bedrijven ook te laten meedingen, maar NS een tweede kans zal geven. In dat geval zou er een nieuwe aanbestedingsprocedure uitgeschreven waarop NS opnieuw mag bieden.

Het ministerie van Verkeer en Waterstaat wilde gisteravond niet reageren op de kwestie. Ook de NS was niet bereikbaar voor commentaar.