&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

donderdag 11 november 1999

Russische politie beticht van systematische marteling MOSKOU, donderdag De Russische politie onderwerpt verdachten stelselmatig aan marteling om bekentenissen te verkrijgen die vervolgens door rechters worden geaccepteerd als grond voor veroordeling. De Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch heeft hier gisteren in een uitvoerig rapport aandacht voor gevraagd. De directeur van de organisatie, Kenneth Roth, vertelde op een persconferentie in Moskou dat het niet gaat om enkele rotte appels. "Het is een systematisch probleem dat een systematische oplossing vereist." Marteling is volgens Roth op politiebureaus in Rusland ,,een epidemie''. Volgens sommige Russische deskundigen wordt een op de twee arrestanten gemarteld, zei hij. Het verslag is gebaseerd op twee jaar van onderzoek, meest in de vorm van interviews met slachtoffers, familieleden, advocaten, voormalige politiemannen, rechters en aanklagers. De rapporteurs onderscheiden verschillende vormen van marteling, zoals: 'slonik' (kleine olifant), waarbij het slachtoffer een gasmasker op krijgt waarna de zuurstoftoevoer wordt uitgeschakeld; 'lastosjka' (zwaluw), waarbij de handen achter de rug worden samengebonden en het slachtoffer wordt opgehangen; en 'konvertik' (enveloppe), waarbij het slachtoffer urenlang met aan de voeten gebonden handen en het hoofd tussen de benen moet zitten en wordt afgeranseld. Ook komt het voor dat agenten niet zelf hun handen vuil willen maken en de arrestant uitleveren aan enkele gevangenen met wie zij een bepaalde vertrouwensrelatie hebben opgebouwd. De gevangenen nemen in zo'n geval het slaan en verkrachten voor hun rekening. Volgens Roth is de voornaamste oorzaak van het verschijnsel ,,een cultuur van onschendbaarheid'': de politie weet dat zij straffeloos kan folteren en doet dat dus. Hier komt bij dat sinds de ineenstorting van de Sovjet-Unie in 1991 de criminaliteit de pan is uitgerezen en de politie het martelen gebruikt als een makkelijke methode om zaken op te lossen en successen te kunnen presenteren. Hoewel wettelijk is vastgelegd dat arrestanten recht hebben op bijstand door een advocaat, krijgen ze die maar zelden. Meestal wordt een advocaat pas toegelaten nadat een arrestant is gemarteld en heeft bekend. De advocaat mag vervolgens de bekentenis ,,legitimeren'', aldus Roth. Russische rechtbanken plaatsen zelden of nooit vraagtekens bij bekentenissen die door marteling zijn verkregen en gebruiken die stelselmatig als grond voor veroordeling. Diederik Lohman, hoofd van de afdeling Moskou van Human Rights Watch, zei dat zijn groep niet in staat was geweest één enkel geval te documenteren van een rechter die een bekentenis had verworpen omdat zij door marteling was verkregen. De Russische regering en de politie erkennen dat er zo nu en dan op politiebureaus klappen vallen, maar spreken tegen dat er sprake is van een groot probleem. (AP)

Auteursrechten voorbehouden 1996-1999, © Dagblad De Telegraaf, Amsterdam De Telegraaf-i wordt het best bekeken met Netscape Navigator, Netscape Communicator of Microsoft Internet Explorer.