De Nederlander gedraagt zich bij het elektronisch winkelen geheel volgens de eigen volksaard. Het is kijken, maar niet kopen. De consument oriënteert zich wel uitgebreid, maar koopt uiteindelijk nauwelijks, zo blijkt uit onderzoek van het Amerikaanse onderzoeksbureau Forrester.

Maar liefst 55 procent van de internetgebruikers in Nederland gebruikt het web om prijzen te vergelijken, zo blijkt uit het omvangrijke onderzoek dat Forrester deed in vijf Europese landen. Dat is een aanzienlijk hoger percentage dan in Zweden en Duitsland, waar het on-line winkelen meer is ingeburgerd.

Het was de Amerikaanse onderzoekster Emily Nagle Green, algemeen directeur van Forrester te Amsterdam, al opgevallen dat de Nederlandse consumenten heel veel sites afstruinen naar koopjes. "Het is kijken, kijken, kijken", zegt ze.

Maar slechts zeven procent van de Nederlanders koopt wel eens iets via internet. Vooral in vergelijking met de Verenigde Staten en Scandinavië is dat vrij weinig.

Net als in andere Europese landen worden vooral cd's, boeken, software, computerspullen en video's op die manier gekocht. De Britten boeken ook veel reizen via internet. De Fransen kopen graag kleding, terwijl Zweden en Duitsers vaak on-line beleggen.

Nagle Green is erg optimistisch over de komende feestdagen. Deze winter zal het elektronisch winkelen definitief doorbreken, zegt ze. "Het gaat nu echt gebeuren."

Opvallend zijn de grote verschillen tussen landen als het gaat om internetgebruik. Veel Britten en Zweden doen de planning van hun vakantie on-line. Frankrijk en Nederland blijven op dit gebied achter. Twee op de vijf Zweedse gebruikers leest vanachter zijn computers kranten en tijdschriften. In Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Nederland is dit ongeveer één op vijf.

Forrester vroeg consumentenpanels ook naar de reden van het on-line winkelen. Gemak blijkt verreweg het voornaamste motief te zijn. De prijzen zijn veel minder een reden. Vrees voor aantasting van de persoonlijke levenssfeer is nog een belangrijke hinderpaal, aldus Nagle Green. Elektronische winkels moeten duidelijk maken dat ze de privacy van hun klanten respecteren. Ook moeten ze meer informatie geven over hun assortiment, producten beter afbeelden, kortom een rijkere inhoud bieden in een driedimensionale omgeving.

Mary Modahl, vice president internetonderzoek van Forrester, zei gisteren dat de slag om de Europese digitale consumenten volledig is begonnen. Nu gaat nog om producten met een relatief geringe waarde zoals boeken, cd's en games. Maar volgend jaar komen daar meubelen, apparaten en gezondheidsproducten bij.

De prijzen dalen dankzij internet. Als voorbeeld noemde Modahl encyclopedieën. De Britannica kostte in boekvorm vroeger rond 3.500 gulden. Op cd-rom is deze encyclopedie al aanzienlijk goedkoper. Sinds kort staat de hele Britannica gratis op internet. Hetzelfde gebeurde met koersen van aandelen.

Internet doorbreekt de concurrentieverhoudingen. Traditionele aanbieders moeten het hebben van hun naamsbekendheid, merk, klantentrouw en aanwezigheid in de winkels. Pure internetwinkels hebben een aantal belangrijke voordelen. Verschaffers van risicokapitaal zijn dol op e-commerce. "De geldbron lijkt onuitputtelijk", aldus Modahl. Ook qua organisatie en technologie hebben starters het gemakkelijker dan de gevestigde orde.