Vredestrein M.-Oosten
heeft lange weg te gaan
Van onze correspondent - JERUZALEM, woensdag
In de Noorse hoofdstad Oslo is de vredestrein in het
Midden-Oosten andermaal op de rails gezet, maar het zal geen hogesnelheidstrein
worden: het blijft een boemeltje.
De Amerikaanse president Bill Clinton, de Israëlische premier Ehoed
Barak en de Palestijnse leider Jasser Arafat spraken gisteren vooral over
de momenten waarop de trein zal stoppen. Voorlopig zullen de Amerikanen
in de komende weken op nagenoeg ieder station op het perron staan.
Misschien komt er een nieuwe top tussen Clinton, Barak en Arafat. Maar
dan moeten Barak en Arafat wel vooruitgang boeken. Arafat en Clinton weten
inmiddels op welke momenten Barak aan de noodrem zal trekken.
De Israëli liet in twee dagen besprekingen in Oslo
weten wat voor hem de rode lijnen zijn. Zaken dus die voor hem onbespreekbaar
zijn, nu de partijen zichzelf tot september de tijd hebben gegeven om een
definitieve oplossing voor hun decennia oude conflict uit te broeden.
Jeruzalem
Over de Israëlische hegemonie over Jeruzalem valt niet te
praten. Over het opruimen van de meeste joodse nederzettingen op de Westelijke
Jordaanoever niet. En ook niet over terugkeer van de Palestijnen die in
1948 Israël uit werden gedreven toen de joodse staat werd gesticht.
Over andere aspecten valt, zo typeerden Palestijnse zegslieden het gisteren,
"wellicht te praten". De Palestijnen en Israëli's hebben tot medio
februari om een raamwerk te produceren dat hun 'eindstatus' moet omspannen.
Mochten zij in de ongeveer honderd
dagen die daarvoor nog resten vooruitgang boeken, dan staat Clinton welwillend
tegenover een nieuwe top.
Zoals al vaker is gebeurd bij topontmoetingen tussen de 'vredespartners'
en Clinton, werden ook de besprekingen in Oslo beklonken met mooie en verzoenende
woorden. Barak wees er gisteren op dat hij sinds zijn aantreden als premier,
afgelopen zomer, het vredesproces weer tot leven heeft gewekt door een aantal
oude Israëlische verplichtingen na te komen.
Clinton zei dat het vredesproces 'nieuw leven is ingeblazen', maar op het
gezicht van PLO-leider Arafat lag bij de gezamenlijke persconferentie geen
grijns van tevredenheid. De Israëlische delegatie liet weten dat Baraks
'rode lijnen' door Clinton waren geaccepteerd, al wensten de Amerikanen
dat niet te bevestigen.
Volgende week maandag gaan Israëli's en Palestijnen eindelijk aan
tafel zitten om te praten over de zaken die hen het meest scheiden. Kwesties
die Rabin, toen hij het vredesproces begon in 1993, voornamelijk voor zich
uit heeft geschoven. Nu valt er niet langer aan te ontkomen en de Palestijnen
hebben het gevoel dat zij op het punt staan aan het kortste eind te trekken.
Foto: Leah Rabin, weduwe van de in 1994 vermoorde
Israëlische president Jitzhak Rabin, was gisteren eregast in Oslo. De
Amerikaanse president Clinton zei dat het zaak is Rabin te eren met een vredesregeling
voor het Midden-Oosten. FOTO'S: AP/EPA |