&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

maandag 1 november 1999

ING Barings stelt eigen toekomst in Cuba zeker door Paul Jansen - HAVANA, maandag In 1994 was ING Barings als eerste internationale bank op Cuba actief. Via een joint-venture werd een filiaal in Havana geopend. Inmiddels verdringen steeds meer Europese banken en bedrijven zich om een plaatsje in deze braakliggende achtertuin van de Verenigde Staten te bemachtigen. Voor de dingen die komen gaan. Het Nederlandse bedrijfsleven blijft daarentegen achter, signaleert Peter Bombeld, landenmanager van de pionierende zakenbank. "Er zijn nog teveel ondernemingen die denken: met een beetje export kom ik er ook." Langs een uitvalsweg in Havana staan drie metershoge billboards. Een van Sanyo, een van DHL en een van het bewind. Op deze laatste reclamezuil maken stoere bebaarde mannen in legerpakken korte metten met de verdorvenheden van het imperialisme. Anno 1999 moet op Cuba de revolutie worden verkocht, net als elektronica en expressdiensten. Voor de argeloze toerist doen de volstrekt tegenstrijdige reclame- en propaganda-uitingen bizar aan. Het regime van Fidel Castro is immers een van de laatste, hardnekkige aanhangers van het communistische gedachtegoed. Maar sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie en de daarop volgende ineenstorting van de door de Russen gesubsidieerde Cubaanse economie, gaat de deur naar het Westen stukje bij beetje open. En daar ziet het bedrijfsleven uitgelezen kansen. Zo ook de 28 Nederlandse ondernemingen, die dezer dagen in het kielzog van staatssecretaris Ybema (Economische Zaken) het eiland bezoeken. De bedrijven willen vooral verkopen: Stork machines, Ruttchen Holding tweedehands trucks en Damen schepen. Het zijn met name de grote multinationals die zich de laatste jaren daadwerkelijk op Cuba vestigen. Want met ruim 11 miljoen inwoners is deze opkomende markt onder de rook van Amerika razend interessant. Vette winsten leveren de inspanningen vooralsnog niet op. Iedereen wacht op de politieke ommezwaai. "Je ziet dat alle bedrijven hier posities innemen", zegt Bombeld. "Kijk naar giganten als Unilever, Nestlé, Adidas, Air France en de Europese banken. Al die ondernemingen vechten nu om een hechte relatie met de Cubaanse consument op te bouwen. Als het land dan straks echt opengaat, zitten zij op de eerste rij." ING Barings was zelf de eerste internationale zakenbank die voet op Cubaanse grond zette. In 1994 opende de bank via de vestiging op Curaçao de Netherlands Carabean Bank, een joint-venture waarin de Nederlanders een controlerend belang hebben. Inmiddels is aan Havana's fifth avenue ook een eigen ING Barings-kantoor verrezen. Investment Banking is voor de zakenbank nog geen grote geldmaker. Daarvoor wordt er simpelweg te weinig geprivatiseerd. "Investment banking is wel de business voor de toekomst", stelt Bombeld. "Ook wij willen met onze huidige activiteiten zorgen dat we op tijd in de startblokken staan. Als de markt dan echt wordt geliberaliseerd, kunnen we een grote klapper maken." Tot die tijd is handelsfinanciering een voornaam werkterrein van de zakenbank. Voor het Nederlandse bedrijfsleven signaleert Bombeld op dit vlak echter een aanzienlijk probleem: het ontbreken van een exportkredietverzekering. De Nederlandse regering kan betalingsrisico's op exportkredieten in herverzekering nemen. Dat gebeurt via de Nederlandsche Credietverzekering Maatschappij (NCM). Maar voor Cuba is de NCM-sluis nog altijd dicht. Het gevolg is dat de Nederlandse exportkansen worden beperkt. Dat blijkt ook wel uit de cijfers. Amper een procent van de Cubaanse import (totaal $4,2 miljard) is afkomstig uit Nederland. En er is sprake van een neerwaartse trend. Bombeld: "De Cubanen kunnen de geïmporteerde goederen veelal niet direct in harde valuta betalen. Wij helpen Nederlandse bedrijven daarom met korte financiering. In dat geval nemen wij de Cubaanse schuldbekentenissen tegen een korting van de Nederlanders over. Die hebben dan hun geld en wij regelen een afbetaling met de Cubanen." Deze financieringsstructuur heeft echter twee nadelen. Ten eerste duwt de door de banken (naast ING Barings begeeft o.a. ook de Rabobank zich op dit terrein) bedongen korting de vraagprijs van Nederlandse exportproducten omhoog. Ondernemers willen immers hun margeverlies beperken en zullen de betaalde bankkorting deels doorberekenen aan de klant. Dat tast de Nederlandse concurrentiepositie aan. Daarnaast willen de banken het risico van wanbetaling door de Cubaanse partij indammen. Het opkopen van schuldbekentenissen vindt daarom alleen in dollar-gerelateerde sectoren plaats zoals toerisme, tabak, suiker en citrus. "Onbegrijpelijk", zo noemt Bombeld de Nederlandse terughoudendheid met betrekking tot de NCM-faciliteit. "De Fransen en Spanjaarden hebben honderden miljoenen achter de hand. Terwijl Den Haag praat over mensenrechten trekken daar bedrijfsleven, regering en de evenknie van de NCM gelijk op. Zij grijpen alle kansen aan om hun merken in de Cubaanse hoofden te prenten. Om te voorkomen dat ze straks worden weggevaagd." Want dat is het doembeeld dat veel Nederlandse ondernemingen te wachten staat. Bombeld: "Let maar eens op wat er gebeurt als de Amerikanen weer naar Cuba mogen komen. Die komen massaal. En dan wil iedereen hier Nike, al heb je Adidas. Niet omdat het beter is, maar door de emotie." Daarom moet het Nederlandse bedrijfsleven voor het einde van het Amerikaanse embargo een stevige marktpositie op Cuba verwerven, vindt hij. Om de Cubaanse klant aan zich te binden. "Zo doet ING Barings ook. Ik denk dat wijzelf straks wel een heel harde trap moeten krijgen om hier nog uit de markt te worden gewerkt." Nederlandse bedrijven dreigen door een terughoudende Nederlandse overheid in Cuba op achterstand te worden gezet bij hun buitenlandse concurrenten. FOTO: RUUD VAN DER LINDEN

Auteursrechten voorbehouden 1996-1999, © Dagblad De Telegraaf, Amsterdam De Telegraaf-i wordt het best bekeken met Netscape Navigator, Netscape Communicator of Microsoft Internet Explorer.