De Financiële Consument
onder redactie van Peter van der Tuin. Bijdrage: Theo Mebius
Volgens premier Kok leeft de westerse wereld op een vulkaan. De
Amerikaanse financiële topman Greenspan vindt de aandelenkoersen
veel te hoog. De Europese financiële topman Duisenberg waarschuwt
voor het gevaar van een toenemende inflatie. Volkomen onverwacht stijgt
de prijs van goud in een paar dagen tijd met bijna 30 procent. Er is
sprake van toenemende onzekerheid, ook al ontwikkelen de belangrijke
economieën in de wereld zich nog opvallend gunstig. Moet goud weer
als een serieuze belegging worden aangemerkt?
Goudklimaat verbetert
Tot bijna dertig jaar geleden had goud een vaste prijs, doordat dit
edele metaal was gekoppeld aan de dollar. Begin jaren zeventig, onder
president Nixon, werd de band tussen de dollar en het goud doorgesneden
en met de (olie)crises van de jaren zeventig steeg de prijs tot
ongekende hoogte. Daarna is goud in bijna twintig jaar tijd, met een
enkele onderbreking, langzaam maar zeker goedkoper geworden. Een paar
weken geleden werd een dieptepunt van $ 252 per ounce (31,1 gram)
bereikt.
Het was Duisenberg, die de ommekeer in deze ontwikkeling bracht. Op 26
september kondigden de Europese centrale banken aan, dat zij hun goud
verkopen in de komende vijf jaar zullen beperken tot 400 ton per jaar.
Dit joeg de prijs in een paar dagen tijd op tot een hoogste punt van $
328 en nadien is de goudprijs iedere dag weer een beetje gedaald tot
ruim $ 300 nu.
Vanwaar die prijsexplosie? Goudexperts gingen tot die 26e september uit
van een voortgaande daling. Het grootste deel van de wereldgoudreserves
ligt immers opgeslagen in de kluizen van de centrale banken. Vroeger
was dat nodig, want de omvang van de geldhoeveelheid was gekoppeld aan
de goudvoorraden van deze centrale banken. Nadat dit beginsel in de
jaren zeventig was losgelaten, behoefden deze centrale banken hun
goudvoorraden echter niet meer zo nauwlettend in de gaten te houden.
Nog sterker, feitelijk konden ze dit goud verkopen en met het
vrijkomende geld rente verdienen.
In de loop van de jaren tachtig en negentig zijn ze daar ook
daadwerkelijk toe over gegaan. Nadat ze eerst in stilte voorraden goud
op de markt brachten, gingen ze in een later stadium over tot de
officiële aankondiging van geplande verkopen. Daarbij ging het
steeds om behoorlijke partijen, die aan het bestaande aanbod vanuit
goudmijnen werden toegevoegd. Een prijsdaling kon niet uitblijven.
Dit voorjaar kwam er een eerste indicatie van een kentering in de trend
van een voortdurende daling. In mei hield de Bank van Engeland een
officiële veiling en daarbij was voor het eerst in lange tijd
sprake van overtekening, hetgeen wil zeggen dat de vraag het aanbod
overtrof. In het licht van die ontwikkeling is het niet meer dan
logisch dat Duisenberg in september aankondigde dat de centrale banken
het aanbod van goud uit hun kelders zullen beperken. Straks kan het
immers meer opbrengen.
De paniekreactie die daarop volgde is vooral te verklaren doordat
dekkingsaankopen werden uitgevoerd. Een aantal goudmijnen in de wereld
had met het oog op de voortdurend dalende prijs de gewoonte om de
productie al van tevoren te verkopen. Dat verzekerde hen immers van een
betere prijs. Toen de stemming op de goudmarkt echter omsloeg, bleek
dat een misvatting en dus gingen zij over tot indekking van het reeds
verkochte, maar nog niet geproduceerde goud. Samen met andere
speculanten joeg dit de prijs op. De rust lijkt nu weer teruggekeerd en
vandaar dat goud weer langzaam goedkoper wordt.
Wat mag je voor de korte en wat langere termijn verwachten? In de
komende maanden is een voortzetting van de geleidelijke daling
waarschijnlijk. Op wat langere termijn lijkt echter een prijsstijging
te verwachten. Dit in de eerste plaats vanwege de vraag- en
aanbodverhouding. De vraag naar goud voor met name de juwelenindustrie
neemt toe. Het aanbod neemt geleidelijk af, omdat veel mijnen uitgeput
raken.
Bovendien is het onmiskenbaar dat de inflatie wat aantrekt. Op termijn
is dat negatief voor de economie, maar positief voor de prijs van goud.
Ook de prijzen van andere wereldgrondstoffen trekken als gevolg daarvan
aan. Bovendien moet gezegd worden dat een goudprijs van $ 250 zoals we
die in september zagen wel erg laag was.
Goud blijft intrigeren en in tijden van onrust zie je vaak
prijsexplosies. Wie daarvan wil meeprofiteren behoeft geen goudstaafjes
te kopen. Beter is het te beleggen in aandelen van goede goudmijnen. In
Nederland zijn geen goudmijnaandelen genoteerd, maar in Amerika wel.
Een van de bekende beleggingsmaatschappijen is International Investors
Gold Fund, genoteerd aan de Nasdaq. De beleggingsafdeling van iedere
bank of commissionair kan belangstellenden bij aankoop behulpzaam zijn.
Het zal overigens niet verwonderen dat de koersen van goudmijn-aandelen
de laatste weken tegen de algemene beurstrend in al behoorlijk zijn
gestegen.
|