&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

dinsdag 5 oktober 1999

'Sparta is door falend beleid om zeep geholpen' door René Lukassen - APELDOORN, dinsdag Falend beleid van "een ongeïnformeerde en ongeïnteresseerde" raad van commissarissen heeft er mede toe geleid dat fietsenfabriek Sparta het niet alleen gered heeft. "De raad van commissarissen heeft zitten slapen", aldus kleinaandeelhouder en kleinzoon van de oprichter van Sparta, Theo Schakel. Schakel junior wil de raad van commissarissen dan ook aansprakelijk stellen, een unicum in Nederland. Aan het boek dat de geschiedenis van Sparta heet, werd eind september met de overname door Accell een nieuwe bladzijde toegevoegd, maar over de kleur daarvan lijken de betrokkenen het niet eens. Gedelegeerd commissaris Jaap Scholing van Sparta vond aansluiting bij een grotere branchegenoot altijd de beste oplossing. Schakel junior ziet het echter anders. Sparta werd in 1917 door Dirk Schakel opgericht. Tot de overname door Accell was de Apeldoornse onderneming een onafhankelijke fietsenfabrikant, die tussentijds uitstapjes maakte naar tweetakt motorfietsen en op kleinere schaal bromfietsen. De opkomst van de auto en de invoering van de helmplicht in 1972 hadden beide een drukkend effect op de verkoop van bromfietsen. Toenmalig directeur Theo Schakel senior besloot dan ook opnieuw fietsen te gaan maken en in 1973 werd een nieuwe fietsenserie geïntroduceerd. In 1986 Paul ten Hove had Schakel inmiddels als directeur opgevolgd lanceerde Sparta de Spartamet. Met deze zogenoemde fiets met hulpmotor werd de Apeldoornse onderneming opnieuw actief op het gebied van gemotoriseerde tweewielers. De fiets met benzinemotor bleek zó succesvol, dat ondanks pogingen van concurrenten de Spartamet na te bootsen, Sparta tien jaar lang marktleider bleef op dit gebied. De problemen begonnen echter toen Ten Hove in 1994 werd opgevolgd door Peter Louwrier. "Die man heeft met geld gesmeten", aldus Schakel junior. "Gigantische reclamecampagnes die volstrekt belachelijk waren, deden het eigen vermogen in drie jaar tijd met 9 à 10 miljoen gulden inkrimpen." "Mijn eerste verwijt aan de raad van commissarissen is dan ook dat toen niet eerder is ingegrepen en dat men Ten Hove daarnaast nooit gevraagd heeft om advies over zijn opvolging." Toen in 1997 dan eindelijk wél werd ingegrepen, zou Louwrier gebruik hebben kunnen maken van "een riante afvloeiingsregeling". Louwrier werd opgevolgd door Marius van der Heuvel. "Die heeft keihard gewerkt, maar een aantal cruciale fouten gemaakt", aldus Schakel junior. Zo zou Van den Heuvel er "een schaduwmanagement" aan adviseurs op na hebben gehouden, hetgeen Sparta ruim 800.000 gulden zou hebben gekost. "En dan heb ik het nog niet eens over een rampzalig verlopen automatiseringsproject, waarmee nog eens 1 miljoen werd verspeeld." "Ook hier faalde de raad van commissarissen", zo stelt Schakel junior. "Toen ik de commissarissen op het bestaan van de adviseurs wees, heeft men aan Van den Heuvel weliswaar gevraagd hoe het zat, maar deze ontkende dat ze er waren. Voor de commissarissen was dat genoeg, maar ze hadden natuurlijk moeten zeggen: laat ons de boeken zien, om te kijken of er toch niet iets aan de hand was. Dat recht hebben ze." Van den Heuvel werd uiteindelijk in augustus van dit jaar naar huis gestuurd en de dagelijkse leiding werd overgenomen door Jaap Scholing, sinds 1985 lid van de raad van commissarissen. Eind september werd de overname van Sparta door Accell definitief. "Ik las overal dat Sparta te klein was om zelfstandig te overleven", aldus Schakel. "Toen ik de raad van commissarissen daarnaar vroeg, stelde die dat dat idee al vier jaar leefde. Ik zeg: waarom dan nu pas gehandeld en niet al veel eerder?" Volgens Schakel was een overname in ieder geval niet nodig om de liquiditeitsproblemen bij Sparta op te lossen. "De waarde van de fabriek en de grond waarop die staat, zijn door een woningbouwvereniging vorig jaar getaxeerd op 18 miljoen gulden. Elders in Apeldoorn stond een fabriek te koop voor 3,8 miljoen gulden. Dan verkoop je toch die ene. Dan ben je van je liquiditeitsproblemen af. En in die andere, daar had Sparta makkelijk ingekund." Omdat de raad van commissarissen "heeft zitten wachten tot de zaak plofte", stelt Schakel nu een dossier samen. Op basis daarvan wil de kleinaandeelhouder de commissarissen aansprakelijk stellen voor hun "falend beleid". President-commissaris John van Beek van Sparta stelt in een reactie "uiteraard niet de mening (te delen) dat ik heb zitten slapen". "Mijn mede-commissarissen hebben dat ook niet gedaan," zo zegt hij desgevraagd. "Dat ons falen ten grondslag zou liggen aan de loop der dingen, betwijfel ik dan ook ten zeerste." De bedragen die Schakel noemt, bestempelt Van Beek als "gegoochel" en "niet kloppend met wat ik thuis kan brengen". "Wij hebben aan Sparta buitengewoon veel aandacht gegeven. Ik meen dat ik mijn werk naar eer en geweten heb uitgevoerd." "Schakel is natuurlijk boos en teleurgesteld en, als je kleinkind bent van de oprichter, is wat er gebeurd is ook niet leuk", aldus Van Beek nog. "Maar dat is het voor niemand en ik blijf van mening dat verkoop aan Accell de beste oplossing is geweest. Ik denk overigens dat de meesten dat met mij eens zijn." ... "fabriek en grond getaxeerd op ƒ 18 miljoen" ... FOTO: MARTIN HOLLERING FOTO THEO SCHAKEL: RUUD VAN DER LINDEN

Auteursrechten voorbehouden 1996-1999, © Dagblad De Telegraaf, Amsterdam De Telegraaf-i wordt het best bekeken met Netscape Navigator, Netscape Communicator of Microsoft Internet Explorer.