"Totale oorlog dreigt op Kaukasus"
Van onze correspondent - MOSKOU, maandag
De
Tsjetsjeense president Aslan Maschadov, die slechts in naam nog over
zijn land 'Itsjkeria' regeert, heeft gewaarschuwd voor het uitbreken
van een totale Kaukasische oorlog indien Moskou besluit tot een
grondoffensief tegen zijn republiek.
Maschadov omschreef zaterdag in een interview met de Frankfurter
Rundschau de plannen van het Kremlin voor een grondoorlog als
"zelfmoord". Tevens pleitte hij voor de komst van een
internationale vredesmacht naar Tsjetsjenië, dat de afgelopen
weken door ruim honderdduizend mensen is ontvlucht.
De opvangkampen in het naburige Ingoesjetië zijn
primitief en inmiddels overvol. "We worden door Moskou behandeld
als destijds de joden door de nazi's", riep een gevluchte
Tsjetsjeense vrouw gisteravond voor de Russische televisie.
In de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny zit men inmiddels
zonder gas, water en elektriciteit. Operaties kunnen uitsluitend nog
worden uitgevoerd met noodaggregaten. Voor de 200.000 inwoners dreigt
bovendien een tekort aan brood, nadat een grote broodfabriek door een
van de Russische 'precisiebommen' is vernietigd.
De Russische premier Vladimir Poetin beschouwt Maschadov
sinds vrijdag niet langer als het wettige gezag van Tsjetsjenië,
dat feitelijk al jaren in handen was van groepen rivaliserende
krijgsheren. Hoewel Maschadov zaterdag opnieuw aandrong op een
onderhoud met president Boris Jeltsin, lijkt hij inmiddels volledig in
de armen gedreven van extremistische moslim-strijders als Sjamil
Basajev en Salman Radoejev.
Rusland begon twee weken geleden met het samentrekken
van soldaten aan de grens met Tsjetsjenië. Hoewel het Kremlin
blijft ontkennen een grootscheepse landoperatie te willen ontketenen,
zijn enkele duizenden militairen inmiddels op Tsjetsjeens grondgebied
begonnen aan de bouw van een zogeheten 'veiligheidszone'. Deze zal
volgens sommigen uiteindelijk lopen tot de historische rivier de Terek:
slechts vijftien kilometer van Grozny.
"De zone is bedoeld om toezicht te houden op alles
wat Tsjetsjenië in- en uitgaat", aldus een woordvoerder van
het Russische leger.
Moskou bestookte dit weekeinde opnieuw bolwerken van
moslimrebellen die worden beschuldigd van een serie bomaanslagen in
Rusland en van islamitisch separatisme in de berg- en vooral ook
olierijke regio. Bij de aanvallen, onder meer op de stad Oeroes-Martan,
zouden ook tientallen burgers zijn gedood.
De populariteit van premier Poetin, die Jeltsin onlangs
aanwees als zijn kroonprins, lijkt te stijgen met de de dag. Volgens
het invloedrijke tv-programma 'Itogi' (Resultaten) zien nu al meer
Russen liever de ex-KGB'er Poetin als president dan de hervormer
Grigori Javlinski of de Moskouse burgemeester Joeri Loezjkov.
Poetin beschouwt nu als het enige legitieme Tsjetsjeense
orgaan het pro-Russische parlement, dat in 1996 door Moskou werd
geïnstalleerd. Dit 'marionettenparlement' wordt geleid door Ali
Alavdinov en is al bezig (kennelijk met de zegen van Moskou) een
'regering in ballingschap' te vormen.
Alavdinov c.s zijn echter gekozen onder verdachte
omstandigheden, toen het eerste conflict van Moskou met
Tsjetsjenië nog in volle gang was. Maschadov daarentegen kreeg in
1997 het mandaat bij verkiezingen die volgens internationale waarnemers
"vrij en eerlijk" waren.
|