&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

vrijdag 24 september 1999

Gorbatsjov kust zijn Raisa vaarwel Van onze correspondent - MOSKOU, vrijdag Onder een gouden herfstzon heeft de voormalige Sovjetleider Michail Gorbatjov zijn afgelopen maandag in Duitsland aan leukemie overleden vrouw Raisa gisteren in Moskou begraven. Vlak voordat de deksel op de kist gaat, legt een huilende, ontroostbare Michail Gorbatsjov nog eenmaal zijn hand op het hoofd van zijn vrouw Raisa om zijn gezicht voor de laatste keer tegen de hare te drukken. FOTO: EPA Het stoffelijk overschot van Raisa, die 67 jaar werd, stond 's morgens nog opgebaard in een pand aan de Gogolboulevard, waar voor de tweede dag een stoet rouwenden afscheid nam van Ruslands eerste en enige First Lady. "Ze was zo mooi, zo verstandig, zo gevoelig", snikte een omaatje met een boodschappentas. "Wat is dat toch met Rusland? Niet de levenden, maar de doden eert men hier." Tijdens een herdenkingsdienst had oud-bondskanselier Helmut Kohl, die met Gorbatsjov de Duitse eenwording en daarmee feitelijk het einde van de Koude Oorlog overeenkwam, warme woorden over voor de Gorbatsjovs. "Ik heb gezien dat wat jij (Michail, red.) gedaan hebt, alleen mogelijk was omdat Raisa altijd bij je was." Raisa Maximovna Gorbatsjova haalde vanaf het midden van jaren '80 de wrok op de hals van menige Russin. Haar glimlach, haar gevoel voor kleding en haar elegante manier van doen (waardoor ze in het westen onmiddellijk in de smaak viel) was destijds in de verpauperde Sovjet-Unie een bron van jaloezie en spot. Maar Rusland lijkt al dagen bezig deze episode te vergeten: rouw gaat nu hand in hand met berouw. "Vergeef ons en vaarwel!" kopte de krant 'Sevodnja' (Vandaag) gistermorgen op de voorpagina. Niet alleen in de kranten, ook op de televisie is er ruime aandacht voor de Gorbatsjovs, die als een "droompaar", een "ideaal stel", worden afgeschilderd. De sfeer in Rusland is enigszins te vergelijken met die twee jaar geleden in Engeland, vlak na de dood van prinses Diana. "Romeo en Julia was het gegeven om samen te sterven, maar het leven verloopt zelden zoals in een roman of op het toneel", zei iemand bij de witte muren van het /Novodjevitsji/ het "Jongemaagdenklooster", waar Gorbatsjov, zijn dochter Irina, twee kleindochters en een groep intimi van de familie Raisa volgden op haar laatste gang. Na een kerkdienst op het historische kloostercomplex, die onder anderen werd bijgewoond door de vrouw van president Jelstin, Naina Jeltsina, werd Raisa over een tapijt van rozen gedragen naar het graf. Vlak voordat de deksel op de kist ging pakte een huilende, ontroostbare Gorbatsjov het hoofd van zijn vrouw voor de laatste maal vast en drukte zijn gezicht tegen het hare.

Auteursrechten voorbehouden 1996-1999, © Dagblad De Telegraaf, Amsterdam De Telegraaf-i wordt het best bekeken met Netscape Navigator, Netscape Communicator of Microsoft Internet Explorer.