Na het referendum
pas echt problemen
Van onze correspondent - SINGAPORE, dinsdag
Wanneer de uitslag van het referendum in Oost-Timor
inderdaad de verwachte, overweldigende meerderheid voor
onafhankelijkheid oplevert beginnen de problemen voor de voormalige
Portugese kolonie pas echt.
In dat geval is de kans groot dat de gewelddadigheden
gewoon doorgaan en zich richten tegen de tienduizenden Indonesische
immigranten die naar het eilanddeel kwamen sinds het in 1976 door
Jakarta werd ingelijfd. Voor de kust van Oost-Timor liggen al schepen
van de Indonesische marine gereed en ook de luchtmacht is paraat om die
landgenoten te evacueren wanneer de nieuwe golf van geweld inderdaad
losbarst.
Die immigranten, de meesten afkomstig van Java en
Sulawesi (het voormalige Celebes), hebben in de afgelopen 23 jaar de
Oost-Timorezen het brood uit de mond gestoten. In die periode kwamen
200.000 Oost-Timorezen om het leven door honger en in de guerrilla
tegen de Indonesische bezetters.
De werkloosheid onder Timorezen is schrikbarend. De
Indonesiërs bezetten alle sleutelposten bij de overheid. Ze
beheersen het zakenleven, de middenstand en de vrije beroepen. Ook bij
krijgsmacht en politie is er geen plaats voor de autochtonen. Dit alles
heeft geleid tot afgunst en wrok, die in de aanloop naar de
onafhankelijkheid allicht tot een bloedige explosie kunnen leiden.
Analfabetisme
Door het dreigend vertrek van de Indonesiërs
ontstaat een probleem dat minstens zo erg is als het etnisch geweld,
namelijk dat er te weinig Oost-Timorezen overblijven die in staat zijn
de politiek, het ambtenarenapparaat en de economie gaande te houden.
Het lager onderwijs is in gevaar omdat 4 van elke 5 onderwijzers
Indonesiër is. En voor de ziekenhuizen geldt hetzelfde. Die
situatie wordt verslechterd doordat meer dan de helft van de 800.000
Oost-Timorezen analfabeet is.
Een even groot gevaar dreigt wanneer Indonesië een
deel van de infrastructuur, die het in de afgelopen jaren heeft
opgebouwd, ontmantelt en meeneemt. Zo is het bijvoorbeeld onzeker wat
er gebeurt met de telefooncentrales van de PTT of de 4 turbines die
zorgen voor de stroomopwekking in het eilanddeel. Trouwens, niet meer
dan 27 procent van de huizen is er nu op het elektriciteitsnet
aangesloten.
De verzekeringen van leiders van de
onafhankelijkheidsbeweging en hun verzoeken te blijven ten spijt hebben
veel Indonesiërs geen vertrouwen meer in een toekomst op
Oost-Timor. Velen zijn al het slachtoffer geworden van bedreigingen.
Wanneer het Indonesische leger het eilanddeel eenmaal heeft verlaten
worden zij door niemand meer beschermd en zijn derhalve vogelvrij.
|