Ook kritiek op rol Turkse
leger bij hulpverlening

Van onze redactie buitenland - AMSTERDAM, maandag

Na de heftige aanvallen in de Turkse media op de regering en bouwondernemingen die zich niet aan de voorschriften hadden gehouden waardoor de aardbeving nodeloos veel slachtoffers maakte, richt de kritiek zich nu op het leger omdat het onvoldoende heeft geholpen bij de reddingswerkzaamheden.

Turkije heeft van de buurlanden het grootste leger, zo'n 800.000 manschappen, maar slechts 55.000 soldaten werden ingezet na de ramp. Volgens de Turkse media staken veel militairen bovendien geen hand uit omdat ze moesten verhinderen dat er werd geplunderd.

Het leger wijst iedere kritiek af. Volgens stafchef generaal Huseyin Kivrikoglu heeft het leger bijna 20.000 mensen onder het puin vandaan gehaald. Gisteren zijn meer militairen naar het rampgebied gestuurd.

Belofte
Op een persbijeenkomt heeft president Suleyman Demirel gisteren beloofd dat Turkije zich beter zal voorbereiden op aardbevingen en de controle op schokbestendige bouwwerken zal waarborgen. Het dodental van de natuurramp was gisteren opgelopen tot 12.134, het aantal gewonden tot 33.000. De VN verwacht dat het uiteindelijke dodental boven de 40.000 zal uitkomen.

Premier Bulent Ecevit wees gisteren in een tv-toespraak kritiek op de chaos na de ramp en de slechte coördinatie van de reddingswerkzaamheden van de hand. "Snel optreden na zo'n massale ramp en zoveel doden in een dichtbevolkt gebied zou de macht van iedere regering te boven gaan", aldus de premier.

Tegen de verwachtingen in werden zaterdag nog zeker 10 mensen gered uit het puin en ook gisteren vonden reddingswerkers nog twee levenden. Door de hitte, waardoor mensen sneller uitdrogen, is volgens deskundigen de kans dat komende dagen nog overlevenden worden aangetroffen vrijwel nihil.

In Cinarcik werd gisteravond een 54-jarige Turkse vrouw gered. Eerder gisteren was in Gölcük een 57-jarige invalide vrouw uit de puinhopen gehaald, die door haar handicap geen levensteken had kunnen geven.

Epidemieën
De autoriteiten concentreren zich nu op het voorkomen van epidemieën, het onderbrengen van de 100.000 tot 200.000 daklozen en herstel van de waterleidingen. Top-chirurg Oman Kahyaoglu ontkende gisteren op boze toon geruchten over epidemieën. Ook het ministerie van Gezondheid ontkende dat tyfus en cholera zijn uitgebroken.

De autoriteiten laten in het rampgebied uit voorzorg desinfecterende middelen spuiten. Reddingswerkers dragen maskers, niet alleen tegen infecties, maar vooral tegen sterke lijkenlucht in de getroffen steden.

Met vrees wordt vandaag de voorspelde regen in het gebied tegemoet gezien. Regen zou ziekten kunnen verspreiden omdat nog lijken in ontbinding tussen het puin liggen.

Het puin ruimen heeft ook een hoge prioriteit. Iedereen die zwaar materieel heeft, is opgeroepen dat ter beschikking te stellen. Het voorzichtig aanpakken van de puinhopen is afgelopen.

De minister van Binnenlandse Zaken heeft nachtclubs een maand lang verboden muziek te draaien nadat de krant The Star naast elkaar foto's had afgedrukt van een dansende vrouw op een stoel in een nachtclub en van reddingswerkers die 's nachts bij een lamp zochten naar overlevenden.