De Financiële Consument

onder redactie van Peter van der Tuin: Bijdrage: Theo Mebius

Nederland wordt weer overspoeld met aandelen-lease-constructies, Beursversneller, Triple Effect, SpaarExtra het zijn allemaal gedeponeerde merknamen voor gelijksoortige financiële producten. Ze zijn gebaseerd op het leasen van aandelen. Als gevolg daarvan hebben ze maar één zekerheid: dat je in ieder geval een hoge rente moet betalen voor geld dat je leent en dat die schuld eens moet worden afgelost.

De onzekerheid is, of met de gekochte aandelen voldoende koerswinst en dividendrendement worden behaald om die lening te zijner tijd volledig te kunnen terugbetalen. Deze lease-constructies kenmerken zich dus door onzekerheid, ook al suggereren advertenties en folders dat er moeiteloos forse belastingvrije winsten kunnen worden behaald. Een kritische kanttekening past zeker bij de aanbieding van Legio Lease.

Betalen voor sparen?

SpaarOnhandig zou een betere naam kunnen zijn voor het nieuwste financiële product dat door Legio Lease op de markt is gebracht onder de naam SpaarExtra. Wie ingaat op de aanbieding om deel te nemen, tekent namelijk voor een spaarprogramma waar hij geen rente op ontvangt, maar waarvoor rente moet worden betaald! En niet een beetje, maar 12,1% rente per jaar, of wel 1% per maand. De looptijd is minimaal vijf jaar, zodat een deelnemer zich jarenlang verplicht 1% per maand rente te betalen op een zogenaamd spaarprogramma. Feitelijk is het te gek voor woorden, zeker wanneer je de moeite neemt om de aanbieding kritisch door te nemen.

Legio Lease verkoopt het nieuwe product onder de kop: "Laat uw spaargeld GIGANTISCH groeien met SpaarExtra". Verder stelt men dat dit "het antwoord is op de belastingplannen van staatssecretaris Vermeend". En verder: "U kunt eigenlijk nergens een hoger eindkapitaal behalen. Bovendien biedt SpaarExtra u veel meer flexibiliteit dan een spaarverzekering: vanaf 5 jaar kunt u elk moment stoppen."

Dit is gespierde reclametaal, die men van een indirecte dochteronderneming van AEGON niet zou verwachten. Het nieuwe product van Legio Lease heeft namelijk totaal niets te maken met sparen en nog minder met verzekeren. Het is ook helemaal geen antwoord op de nog niet in detail bekende plannen van Vermeend. Integendeel: de rente die je aan Legio Lease betaalt is nog slechts enkele jaren aftrekbaar en Vermeend heeft duidelijk gezegd dat het daarna afgelopen is met dit soort 'oneigenlijke' aftrekposten.

Je kunt aan het programma deelnemen voor minimaal ƒ50,- en maximaal ƒ500,- per maand, terwijl de duur van het programma ten minste 5 en ten hoogste 20 jaar bedraagt. In de aanbieding wordt een voorbeeld uitgewerkt voor een deelname van ƒ250,- per maand. Bij een dergelijk deelnamebedrag wordt een AEX-plus certificaat gekocht van ƒ23.443.

Dat wil zeggen dat men een mandje aandelen koopt, dat precies zo is samengesteld als de AEX-index van de Amsterdamse beurs. Na de minimale deelnameperiode van 5 jaar, heeft men dus in dit geval ƒ15.000 betaald. Desondanks resteert er na 5 jaar nog een schuld van ƒ21.400, zodat er slechts ƒ2.043 is afgelost. Die minimale aflossing wordt gedaan uit de dividenden die op het mandje van AEX-aandelen worden uitgekeerd. De maandelijkse stortingen van ƒ250 bestaan dus vrijwel geheel uit rentebetalingen, die nu nog aftrekbaar zijn, maar in de toekomst niet meer. Bij een duur van 20 jaar wordt ervan uitgegaan, dat de lening van ƒ23.443 geheel zal zijn gedelgd uit dividendinkomsten. Maar dan heeft een deelnemer voor ƒ250 per maand in totaal de lieve som van ƒ60.000 betaald!

De grote vraag is uiteraard, welke waarde de aangekochte aandelen over 5 tot 20 jaar zullen hebben. Niemand weet dat, en daarom houdt dit financiële product een grote onzekerheid in. Bij Legio Lease heeft men uitgerekend hoe de ontwikkeling over de laatste 20 jaar is geweest. Die was natuurlijk fantastisch, want de AEX-index heeft de laatste twee decennia een uitzonderlijke stijging ondergaan. Zal dat de komende 20 jaar weer het geval zijn? Wie het weet mag het zeggen, maar een tegenvallende ontwikkeling is evenzeer mogelijk als een meevallende.

De doe-het-zelver kan het veel handiger aanpakken. Wie vertrouwen heeft in de toekomstige mogelijkheden op de aandelenmarkt, doet er verstandiger aan wat geld bij een bank te lenen en daarvoor aandelen te kopen. Daarvoor betaal je op dit moment 5 à 6% rente (en dus niet 12%), je kunt zelf bepalen welke aandelen je wilt kopen, die je op ieder gewenst moment ook weer zonder boete kunt verkopen. Je zit dus ook niet minimaal 5 jaar vast aan een zogenaamd spaarprogramma dat opvallend duur is en het risico inhoudt dat je aan het eind met een schuld blijft zitten.

Foto: De president van de Amerikaanse centrale bank, Alan Greenspan, waarschuwde al in 1997 voor te hoge beurskoersen. Sindsdien zijn ze nog veel harder gestegen.