Amerika opgelucht na
vrijspraak president
door Joost de Haas - NEW YORK, zaterdag
FOTO'S: AP
Met een diepe zucht van verlichting reageert Amerika op de
vrijspraak van president Bill Clinton. Dertien maanden lang was
Clintons relatie met Monica Lewinsky inzet van een juridisch en
politiek pokerspel dat uitmondde in het eerste impeachment-proces tegen
een president sinds 1868.
Terwijl Washington de wonden likt lijkt de kloof tussen
politici en het volk groter dan ooit. "Ik schaamde me het
afgelopen jaar voor mijn eigen land", bekent bankier Andy Hyer uit
New York. "Die obsessie met het privéleven van Clinton, het
was te gek voor woorden. Natuurlijk, hij heeft gelogen maar wie zou dat
niet hebben gedaan in zijn positie. Het was geen moment een
afzettingsprocedure waard."

Dit beeld, van een videoband, waarop Monica Lewinsky de president
hartstochtelijk gelukwenst met zijn herverkiezing in november 1996
kreeg wereldwijd vermaardheid toen bekend werd dat Clinton een relatie
had met de stagiaire.
"De heksenjacht op Clinton valt niet goed te
praten", vindt ook accountant Martin Solzman. "Hij pleegde
meineed, maar het ging om seks. De Republikeinen hebben hun hand
overspeeld en dit gaat ze ongelooflijk veel stemmen kosten."
Hyer en Solzman verwoorden het gezonde verstand van de
meeste Amerikanen die zich in de loop van de affaire met een mengeling
van walging en apathie afkeerden van de schandaal-politiek.
Hysterie
Thomas Patterson, politicoloog aan de universiteit
van Harvard, meent dat de publieke opinie de wijsheid in pacht had.
"Al in een zeer vroeg stadium hebben de meeste mensen de
Lewinsky-affaire in de juiste context geplaatst. En zij lieten zich
vervolgens niet meer van hun stuk brengen. De hysterie in Washington en
op de nieuwszenders liet de mensen koud. Dat is het enige lichtpuntje
in deze donkere periode."
In de nasleep van het impeachment-proces dreigt echter
een bittere guerrilla-strijd los te barsten tussen de voor- en
tegenstanders van de vrijgesproken president. Aartsconservatieve
Clinton-haters kunnen hun verlies niet verkroppen en zullen naar
verwachting uit pure frustratie met modder blijven gooien. En in het
Witte Huis zouden de messen al worden geslepen om de politieke
doodsteek toe te brengen aan de Republikeinen.
De als uitermate rancuneus bekend staande Clinton zou
gezworen hebben wraak te nemen op de Republikeinen in het Huis van
Afgevaardigden die eind vorig jaar massaal voor zijn impeachment
stemden wegens meineed en belemmering van de rechtsgang in het
Lewinsky-schandaal.
De vernedering dat hij als tweede president in de
geschiedenis van de VS in staat van beschuldiging werd gesteld en
terecht moest staan in de Senaat, doet het bloed van de president nog
steeds koken.
De president heeft nog een kleine twee jaar de tijd om
zijn behoorlijk beschadigde persoonlijke reputatie op te vijzelen. Die
periode wil hij ook gebruiken om de Democraten in 2000 weer aan een
meerderheid te helpen in het Huis van Afgevaardigden.
Doelwit
Onafhankelijk aanklager Kenneth Starr is ondertussen
zelf doelwit van een justitieel onderzoek. Hij zou de minister van
Justitie, Janet Reno, hebben misleid bij het verzoek, begin vorig jaar,
om het Lewinsky-schandaal te betrekken in zijn al jaren lopende
Whitewater-onderzoek.
Starr zou doelbewust hebben verzwegen dat zijn kantoor
onder een hoedje speelde met de advocaten van Paula Jones, die de
president wilde aanklagen wegens seksuele intimidatie. Clinton en
Lewinsky ontkenden in de Jones-zaak onder ede hun seksuele relatie en
dat leidde tot het onderzoek van Starr. Als komt vast te staan dat
Starr over de schreef ging hangt de aanklager ontslag boven het hoofd.
"Ontsla hem, Janet, ontsla hem! Hij is een loser en
een stalker", zo schreef columniste Maureen Dowd van de krant The
New York Times deze week. Maar het ontslag van Starr kan politiek
desastreuze gevolgen voor de president hebben, omdat het herinneringen
oproept aan het beruchte 'Saturday Night Massacre' waarbij op bevel van
president Nixon in 1973 onder andere speciaal Watergate-aanklager
Archibald Cox de laan werd uitgestuurd.
Het afzetten van Starr zou des te meer verdacht worden
gevonden, nu de aanklager overweegt Clinton nog tijdens zijn
ambtstermijn strafrechtelijk te laten aanklagen voor dezelfde feiten
waarvoor de Senaat hem vrijsprak.
Een strafzaak tegen een zittende president zou
opnieuw een historische en tegelijk slepende affaire worden. Amerika
lijkt pas echt opgelucht adem te kunnen halen wanneer Clinton begin
2001 voorgoed het Witte Huis verlaat.
|