Oorvijg in Hessen
voor rood-groene
coalitie Schröder
door Ronald van Gessel - FRANKFURT, dinsdag
"Een oorvijg voor de regering
Schröder", kopte een aantal Duitse kranten na de verrassende
zege van de christen-democraten bij de deelstaatverkiezingen in Hessen.
Korter en duidelijker kon de fikse waarschuwing van de kiezer niet
worden verwoord, maar er is nog wat meer aan de hand. Vanwege de
machtswisseling in Hessen, waar de huidige rood-groene regering moet
plaatsmaken voor een 'zwart-geel' verbond van CDU en de liberale FDP,
verliest rood-groen ook de meerderheid in de Bundesrat.
In die Bundesrat zitten afgevaardigden van de
deelstaten (de Länder) en de medewerking van de raad is onmisbaar
voor de federale regering om federale wetten in de praktijk in de
Länder ingevoerd te krijgen.

De leider van de zegevierende CDU in Hessen, Roland
Koch (rechts), met burgemeester Petra Roth van Frankfurt, een
partijgenote. FOTO: EPA
En winnaars en verliezers waren het er gisteren in hun
analyse over eens, de oorzaak van de aardverschuiving is de rood-groene
wens om dubbele passen toe te staan voor buitenlanders. Ongeveer 60
procent van de Duitsers vindt dat net wat te ver gaan. De CDU/CSU
speelden daar handig op in met een felle handtekeningencampagne. Zowel
het CDU zelf als de SPD en de Groenen hebben het succes van die actie
onderschat, zo moesten ze gisteren allemaal toegeven.
Maar omdat rood-groen de meerderheid in de Bundesrat nu
kwijt is, zal er een wetsontwerp voor het dubbele staatsburgerschap
moeten komen dat breed wordt gedragen door alle grote partijen - dus
ook de CDU/CSU. Bondskanselier Schröder ging naar de begrafenis
van koning Hoessein en liet het aan minister Lafontaine van
Financiën over om zich uit dit lastige parket te redden.
Sleutelen
Deze verklaarde gisteren dat het nu inderdaad niet
anders kan dat er zo wordt gesleuteld aan de plannen dat ze een brede
meerderheid kunnen krijgen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door jongeren
een dubbele nationaliteit toe te staan en ze op hun 18e te laten kiezen.
Alleen de Groenen, die in Hessen bijna zijn gehalveerd,
draafden gewoon door en zeiden geen enkele reden te zien om niet gewoon
met het oorspronkelijke plan door te gaan. Dat houdt in dat elke
buitenlander die acht jaar woont en werkt in Duitsland, de grondwet
onderschrijft, de taal kent en geen strafblad heeft, naast zijn
thuisland-pas een Duitse pas kan krijgen en altijd houden.
Dat plan in die vorm is nu onhaalbaar geworden louter
en alleen vanwege de CDU-zege in Hessen. Daar wordt advocaat en
CDU-kandidaat Roland Koch minister-president en hij wordt nu gezien als
de 'redder' van het CDU, dat na het verlies van de landelijke
verkiezingen maar moeilijk kon wennen aan de nieuwe oppositierol en
stil wegkwijnde.
Niemand geloofde aan een CDU-zege in Hessen, het CDU
zelf ook niet. Dat staat nu te juichen en roept dat het uit de as is
herrezen. CDU-voorzitter Schäuble verklaarde blij te zijn dat de
kiezer toch voor de CDU-aanpak heeft gekozen en niet naar
extreem-rechts is gelopen.
Kernenergie
Alle peilingen gaven de SPD een comfortabele
voorsprong met 43 procent. Dat percentage was uiteindelijk weggelegd
voor het CDU en de geringe winst die de SPD toch nog boekte werd
tenietgedaan door het verlies van de Groenen. Hessen leunt zwaar op
kernenergie en het gestuntel van de Groenen om die centrales op termijn
te sluiten betekent verlies van vele arbeidsplaatsen. De Groenen
duikelden van 11,2 procent van de stemmen in 1995 naar 7,2 procent nu.
Ironisch genoeg is Hessen, de rijkste deelstaat, de
bakermat van rood-groen SPD en Groenen regeren hier al samen sinds
1991. Lafontaine sprak dan ook van een "terugslag" voor de
105 dagen in ambt zittende coalitie. Vele kopstukken binnen de SPD
nemen de waarschuwing van de kiezers serieus en stellen dat er
zorgvuldiger moet worden nagedacht over wetsvoorstellen.
De eerste 100 dagen van de regering Schröder
werden gekenmerkt door veel dingen tegelijk en door elkaar te roepen,
waarbij bleek dat realisering in de praktijk heel wat anders was.
Schoolvoorbeeld rond dit hap-snap-beleid was het geklungel van
milieuminister Trittin (Groenen) die zonder de kleine lettertjes te
kennen kerncentrales vervroegd wilde sluiten.
Vorige week ging het hardnekkige gerucht dat Trittin het
na 100 dagen al wel voor gezien hield in volgend jaar een post in
Brussel ambieerde als Europees commissaris. Hij wilde daarop niet
reageren en deed het af als verzinsel. Misschien heeft hij nu al spijt
dat hij zich toen niet wat positiever heeft uitgelaten.
|