&referer=" WIDTH="0" HEIGHT="0" BORDER="0" ALIGN="LEFT" ALT="">

maandag 18 januari 1999

Polen beloofde land voor koffiebrander Drie Mollen door Daniëlle Rossingh - POZNÁN (POLEN), maandag De Bossche koffiebrander Drie Mollen Holding bestaat tien jaar in Polen. De dochteronderneming Café Prima, een decennium geleden opgezet door drie Poolse studenten, is inmiddels uitgegroeid tot marktleider in merkkoffie. Algemeen directeur Jos Koster van Drie Mollen Holding heeft zijn bedrijf en Polen zelf in die periode behoorlijk zien veranderen. "Dit is het beloofde land. Het is ongelofelijk hoe een stad als Poznán zich heeft ontwikkeld sinds de val van de Muur. Je merkt het overal, de Polen zijn bereid keihard te werken om vooruit te komen. En met 40 miljoen inwoners is het natuurlijk een erg interessante markt." Als we met de Nederlandse delegatie de stad Poznán binnenrijden valt op hoe Westers het straatbeeld is. Pizza Hut, een Amerikaanse autodealer, modern geklede mensen en veel Europese auto's. "Vooral de afgelopen drie jaar zijn de veranderingen heel erg snel gegaan", vertelt Koster. "Het lijkt nu erg Westers, maar de Polen zijn erg trots. Ze zullen hun eigen cultuur nooit verloochenen." Drie Mollen, bekend van onder meer Gala koffie, is Europees marktleider in huismerken voor koffie en thee. Zo wordt het huismerk gebrand voor het beroemde Londense warenhuis Harrod's en grootwinkelbedrijven als Edah. Verder worden in een aantal landen, zoals Polen, merkkoffie en -thee geproduceerd. Drie Mollen heeft vestigingen in heel Europa en was vorig jaar goed voor een jaaromzet van ƒ600 miljoen. De Poolse dochter Café Prima behaalde een omzet van ƒ90 miljoen. Koster kwam begin jaren tachtig voor het eerst in Polen. Hij verkocht er koffie in de zogeheten dollarshops, waar alleen met Westerse valuta betaald kon worden. "Toen de Muur was gevallen, werd de overgang naar een markteconomie in Polen in gang gezet. Ik was ervan overtuigd dat als je daar als Westers bedrijf bij wilde zijn, je een lokale producent moest hebben." Wat Koster had verwacht gebeurde. De Poolse regering gooide de grenzen begin jaren negentig dicht en stelde huizenhoge tariefmuren in voor buitenlandse producten om de eigen markt te beschermen. In 1989 had Koster al de eerste contacten gelegd met een aantal bedrijven in Polen. Na een jaar lang zoeken vond hij in de drie Poolse studenten en hun net op een oude boerderij gestarte onderneming Café Prima de ideale zakenpartners. Drie Mollen nam een minderheidsbelang van 40% in het jonge bedrijf, met een optie op een meerderheidsbelang binnen vijf jaar. "Toen de grenzen werden dichtgegooid, zaten wij dus al als lokale producent in Polen. De beginjaren waren erg spectaculair, met verdubbeling van de omzetten." In de eerste jaren werd bovendien alles afgehandeld in contanten. "Dat was een risico. Als ze kwaad hadden gewild, hadden ze zo wat geld achter kunnen houden, maar dat is nooit gebeurd. Ze waren betrouwbaar en heel gedisciplineerd", vertelt Koster. Polen kende in de jaren tachtig een torenhoge inflatie. Dat is nu teruggebracht naar zo'n 8%. Sinds het begin van de jaren negentig groeit de economie jaarlijks rond de 5 tot 6%. Waar andere voormalige Oostbloklanden faalden, lijkt de Poolse missie te slagen. Wat is het geheim van het Poolse succes? "Polen is eigenlijk al vanaf de jaren zestig bezig met de overgang", zegt professor Ryszard Lawniczak, voorzitter van de raad van commissarissen van Café Prima. De drie oprichters waren ooit zijn studenten aan de universiteit van Poznán. "Het bedrijfsleven is sterk in opkomst. Tweederde van ons Bruto Nationaal Product komt daar nu uit voort." Inmiddels is de laatste van de drie Poolse studenten uitgekocht. Voor ƒ18 miljoen verkreeg Drie Mollen het afgelopen jaar het volledig eigendom over Café Prima. Op de plaats waar vroeger een oude boerderij stond is nu een moderne fabriek herrezen die werk biedt aan 220 mensen. De huidige Poolse directeur Tomasz Scymczak is ambitieus. "Ons doel is marktleider blijven op de thuismarkt, en misschien gaan exporteren naar de naburige landen. Ook willen we de producten met toegevoegde waarde uitbouwen. Zo gaan we binnenkort cappuccino op de Poolse markt brengen. Dat is een nieuw segment." De Poolse markt is erg dynamisch, vertelt Keith Charie, directeur van Drie Mollen in Engeland en supervisor voor Café Prima. "Wat wij in West-Europa in 25 jaar hebben doorgemaakt, gebeurd in Polen in vijf jaar. Twee jaar terug was het Poolse winkelbedrijf sterk versnipperd en waren er 300.000 kleine winkeltjes, nu zie je al overal schaalvergroting optreden." Inmiddels zijn bijna alle grote Europese supermarktketens (Carrefour, Metro, Ahold) ook in Polen neergestreken. In Nederland wordt per hoofd van de bevolking zo'n 8 kilo koffie gedronken, in Polen is dat zo'n twee kilo. "Dit is een markt met 40 miljoen mensen en een relatief laag consumptieniveau. Dat kan zo verdubbelen", besluit Koster. KOSTER (r) en SCYMCZAK ...nu ook exporteren naar buurlanden... EIGEN FOTO

Auteursrechten voorbehouden 1996-1999, © Dagblad De Telegraaf, Amsterdam De Telegraaf-i wordt het best bekeken met Netscape Navigator, Netscape Communicator of Microsoft Internet Explorer.