NBT: samenwerking in
hele toeristenbranche
Drs. Theo Schmitz (49), de nieuwe 'MISTER HOLLAND' en
directeur van het Nederlands Bureau voor Toerisme (NBT), zet voor het
eerst de toon voor zijn polderaanpak, die ons land over de grenzen tot
een magneet moet maken. Voor het in reuzen en kabouters verdeelde,
subsidies verslindende en in het buitenland onbegrepen toeristische
wereldje heeft hij maar één dwingende boodschap:
samenwerking! VVV's in alle soorten en maten, lokale
promotiecomités van bakkers en slagers, naast commerciële
organisaties als de ANWB; allemaal moeten ze samenwerken voor de BV
Nederland.
door Arnold Burlage
"Samenwerking, dat zal mijn de leidraad zijn. We
hebben het met meer dan 300.000 banen in toerisme en recreatie over de
grootste bedrijfstak van ons land. Het gaat dus om 5% van de totale
werkgelegenheid. Dan moet je de zaken professioneel aanpakken",
zegt de onlangs aangetreden nieuwe topman van het Nederlands Bureau
voor Toerisme.
Schmitz ontvouwt in een gesprek met deze krant voor het
eerst zijn kijk op de toekomst. "We staan voor enorme
investeringen, honderden miljoenen. Je kunt daarmee niet in de ene
provincie zus en in de andere zo omspringen; dat vraagt om een aanpak
à la Unilever, Shell of Philips. De belangen zijn te groot om er
nonchalant mee om te springen of te experimenteren."
"Investeren is bitter nodig in alle opzichten.
Financieel en mentaal. Financieel vooral door het bedrijfsleven, ook
door de overheid. In mentaliteit vooral door iedereen die een baan
vindt in het toerisme, mee-eet uit de ruif van wat 'fun' business
behoort te zijn", zegt Schmitz.
De NBT-directeur wijst op voorspellingen van de World
Tourist Organisation (WTO): verdubbeling van het toerisme in Europa,
wereldwijd zelfs groei met een factor drie. "Als dat maar
gedeeltelijk uitkomt, dan zal dus geïnvesteerd moeten worden. In
capaciteit, hotels in verschillende categorieën, bijvoorbeeld, en
ook in attracties, golfbanen, jachthavens en infrastructuur. Maar
vooral ook in kwaliteit."
"De investeringen moet men niet concentreren in
Randstad, die mag niet het alleenrecht claimen. Maar investeringen
moeten we ook meer en meer verschuiven naar grensregio's en de
provincies. Voor inwoners van België is een dagje Veere of
Rotterdam net zo leuk als voor ons Antwerpen, Londen of
Düsseldorf. En Fransen gaan even gemakkelijk een dagje winkelen of
culinair stappen in Maastricht als Duitsers hun geliefde Domburg in
Zeeland een weekendje opzoeken. Het is een markt met een enorme
potentie, die veel grotere aandacht verdient", verduidelijkt
Schmitz.
De nieuwe 'mister Holland' vervolgt: "We zullen ook
moeten investeren in mentaliteit. We hebben nogal eens de neiging ons
te schamen voor een job in de dienstverlening. De kwaliteit laat
daardoor ook nogal eens te wensen over. Maar het is geen schande om
mensen te bedienen, zorgen dat mensen genieten van waarvoor ze betalen.
Ik geloof in zo'n mentaliteitsverandering, een positieve
hersenspoeling, dat kan al per direct in de opleidingen beginnen.
Nog niet zo lang geleden werd ook op koks neergekeken.
Zo'n beroep was om je te schamen. Nu stralen koks als sterren op alle
tv zenders en zijn het wonderdoeners. Nu is het een eervol beroep."
"We moeten trouwens ook af van onbegrepen
minderwaardigheidscomplexen. Neem onze eigen Hollandse keuken. Wij
kunnen er hier ook wat van bakken. Het is niet zo dat alleen Frankrijk
of Italië de toon zet. We voeren nu ook zelfs in België
campagne met Nederland als culinair luilekkerland. We hoeven ons echt
niet te schamen voor onze identiteit; die kunnen we veel nadrukkelijker
over de grenzen profileren. Gebruik de slogan maar 'Nederland is ECHT
iets anders'."
De komende jaren staan weer grote evenementen als
publiekstrekkers voor de deur: de Rembrandt tentoonstelling dit jaar,
het EK voetbal in 2000, Rotterdam culturele hoofdstad van Europa in
2001 en de Floriade en Sail in 2002. "Als we die zaken goed
aanpakken valt er toeristisch dus de komende jaren veel te
verdienen", zegt Schmitz.
Nederland staat er toeristisch in het buitenland ook nog
goed op. Over 1997 worden, volgens het rapport 'Vrije tijd maakt banen'
van VNO-NCW, de totale bestedingen uit toerisme en recreatie geraamd op
42 miljard, 9% van de particuliere bestedingen. Voor 1997
registreerde de Nederlandse bank 12,3 miljard aan ontvangsten uit
het reisverkeer. Voor dit jaar wordt op basis van de eerste drie
kwartalen op 13,5 miljard gerekend, 10% meer.
"We doen het vooral nog steeds zo goed omdat we
bijvoorbeeld goedkoper zijn dan Londen", zegt de NBT-topman met
enige zorg, omdat bij zo'n bewering al gauw wordt gedacht dat de
prijzen hier dan ook wel omhoog kunnen. "Maar dan gooien we het
kind met het badwater weg. We moeten zorgen voor nog meer
aantrekkelijke kanten; ons aanbod en onze dienstverlening kunnen ook
een concurrerend alternatief worden, en daar gaat het om."
Gek genoeg kunnen ook details hoofdzaken worden.
"Wat vooral jonge Amerikanen bijvoorbeeld enorm aanspreekt, zijn
onze bruine cafés en vooral het feit dat die langer open zijn
dan in veel andere landen", weet Schmitz uit recent onderzoek.
Spreiding van de buitenlandse bezoekers over ons land is
een infrastructurele en ook een economische noodzaak volgens de
vernieuwde NBT-leiding. "Iedereen kan nagaan dat Amsterdam fysiek
nog niet eens het dubbele aantal toeristen kan accommoderen. We kunnen
het aantal grachten in de hoofdstad evenmin verdubbelen, Maar grachten
zijn er ook in Delft en Leiden. Combineren, slim organiseren, kan dus
ook extra capaciteit opleveren.
Groei van het toerisme levert met name voor de grote
steden voor de nieuwe NBT-directeur een enorme uitdaging op.
"Uiteindelijk zijn sociaal-economische problemen vooral daar
geconcentreerd. Als we daar dus met een groei van het toerisme ook meer
werkgelegenheid en welstand kunnen brengen, geeft dat direct profijt.
Ik praat over die en andere effecten binnenkort met minister Van Boxtel
(Grote Steden Beleid) In februari organiseren we over de effecten van
toeristische groei voor de grote steden een symposium, De Totale
Stad."
De kost gaat voor de baat uit, ook volgens Schmitz. En
aan geld bestaat gebrek. Het budget van 80 miljoen, 50%
overheidssubsidies, 50% bedrijfsleven, is te beperkt, vergeleken met
onze concurrenten, andere aantrekkelijke landen in Europa. "En dat
geld rendeert", zegt hij. "Iedere gulden aan promotie zorgt
voor minstens 40 omzet, waarvan de overheid weer keurig 40% in de
vorm van belastingen terugkrijgt."
"In de VS moeten we door gebrek aan middelen nu
stukken van de markt laten liggen. We vragen niet onmiddellijk om de
geldbuidel, maar proberen nu samenwerking uit met Engeland en ook met
België. Misschien zo gek nog niet. Uiteindelijk hebben Amerikanen
als gewoonte om minstens twee of meer landen en steden in Europa te
bezoeken."
Zo bedoelt de nieuwe NBT-directeur uiteindelijk zijn
polderaanpak; samenwerken op alle fronten waar dat zinvol is.
DRS THEO SCHMITZ
...ook investeren in mentaliteit...
FOTO: JOS VAN LEEUWEN
|