Schaarste aan kantoren
allerhoogst in Utrecht
Van een onzer verslaggevers - AMSTERDAM, vrijdag
De schaarste aan goede kantoorpanden in ons land is
zo groot dat de markt enigszins komt vast te zitten. In de vier
grootste steden daalde het aanbod nog verder en de vraag stijgt door.
Op toplocaties heeft dat vorig jaar al geleid tot huurstijgingen van
25%.
Dit blijkt uit het jaarlijkse overzicht, dat DTZ
Zadelhoff, Nederlands grootste makelaarsorganisatie met een
marktaandeel van 35%, gisteren in Amsterdam presenteerde. "De
krapte blijft ook dit jaar toenemen. We zien de huurprijzen flink
omhoog gaan. Het aanbod neemt nauwelijks toe en bedrijven vluchten meer
en meer naar randgemeenten als Nieuwegein, Hoofddorp, Almere
enzovoort," zei DTZ Zadelhoff-voorzitter Cees de Jong gisteren.
Gemiddeld stegen de huren tussen de 5 en 10%, maar in
Amsterdam werden huurstijgingen geconstateerd van 25%. Het aanbod
daalde in Amsterdam met 20%, in Rotterdam met 30%, in Den Haag met 10%
maar in Utrecht met 35%. "De leegstand in Utrecht is nu 1,7%. Zo
laag heb ik mijn hele leven nog nooit meegemaakt," aldus Frits de
Kousemaeker, directeur Den Haag. In totaal ligt de leegstand in
Nederland nu onder de 5%. In Amsterdam is de leegstand 3,5%, in Den
Haag 5,6% en in Rotterdam 5,5%.
Vooral de zakelijke dienstverlening vroeg veel
kantoorruimte, voornamelijk vanwege uitbreiding als gevolg van de
voorspoedige gang van zaken. Ook neemt de vraag naar grotere gebouwen
toe. Anderzijds komt ook meer vraag naar eigenlijk niet geheel moderne
gebouwen, maar alleen als zij over parkeerruimte beschikken.
"Parkeerruimte bij het gebouw is nu de drijvende factor,"
aldus De Jong. "Maar omdat men nu om die reden in wat oudere en
grotere gebouwen trekt, denken wij dat men binnen enkele jaren weer
verhuist als er moderne ruimte vrijkomt."
DTZ Zadelhoff merkt dat de trend naar gedeelde
werkplaatsen en telewerken nog geen nadelige invloed heeft op de vraag
naar kantoorruimte. "Dat gaat in Nederland trager dan
verwacht," meende De Jong.
De vraag naar winkelruimte bleef vorig jaar op hoog peil
omdat filiaalbedrijven, nu ook meer buitenlandse, na een periode van
sanering weer op het expansiepad zijn. De consumentenbestedingen
trekken behoorlijk aan. De huurprijzen van winkels vertoonden echter op
de meeste locaties nauwelijks stijging, althans gerekend per vierkante
meter. Winkeliers aarzelen nog met het sluiten van langdurige
huurcontracten tegen veel hogere prijzen. "Wel is er meer vraag
naar grotere winkelruimtes van 500 tot 1000 vierkante meter, waarin
ketens hun hele formule kunnen toepassen," zei Hans Apon,
directeur Winkels. "Dat betekent dat de totale huur van veel
winkels toch toeneemt. Overigens is Nederland nog goedkoop: per
vierkante meter wordt nu in de Kalverstraat rond de $1000 per jaar
betaald, in Parijs aan de Champs Elysees is dat al $4500 en in Londen
aan Oxford Street $5000. Sommige panden in New York doen zelfs nog
meer."
Vooral drogisterijen zijn volgens hem thans in een
uitbreidingsslag gewikkeld, waarbij Etos, Boots, Ici Paris, DA en 't
Kruidvat op de goede winkels jagen. Apon: "Andere ketens zien we
nu meer en meer uitbreiden naar de kleinere steden in Nederland."
De vraag naar beleggingen in vastgoed bleef groot, maar
door het schaarse aanbod was er toch sprake van 15% daling van 8
miljard in 1997 naar 6,6 miljard vorig jaar. Driekwart van de
vraag komt van Nederlandse beleggers, waaronder steeds meer vermogende
particulieren. Duitsers, Engelsen, Denen en enkele Aziaten wisten de
Nederlandse markt te vinden, uit Italië, Spanje en Frankrijk werd
geen belangstelling geconstateerd. In Amsterdam werden kantoorgebouwen
in een jaar 27% meer waard. "Dat is de sterkste stijging in het
hele eurogebied," zei de topman van DTZ Zadelhoff.
Uitstekend ging het ook bij de bedrijfsruimten. De Jong:
"Ten opzichte van 1997 werd 200.000 vierkante meter meer
bedrijfsruimte opgenomen. Dat is het hoogste niveau ooit. Ook hier gaat
de belangstelling vooral uit naar grootschalige gebouwen, waarbij veel
wordt gekocht. De huren zijn niet sterk gestegen."
De gunstige vastgoedmarkt speelde DTZ Zadelhoff in de
kaart. "De omzet steeg 10% en de winst nog iets meer," aldus
De Jong, die zoals gewoonlijk geen cijfers wilde noemen.
|