Zelf CD's maken

Van een onzer verslaggevers

Vraagt je beste vriend de muziek op een party te verzorgen dan kom je natuurlijk niet met een stapeltje cd's aanzetten. Ouderwets! Een paar zelf gebrande cd's met de laatste hits zijn voldoende. Natuurlijk kan iemand op een onbewaakt ogenblik je verzamel-cd wegpikken. Geen nood, de schijfjes zijn inmiddels zo goedkoop dat voor de zekerheid ook nog op een extra kopie kan worden meegenomen.

Informatie
Behalve voor muziek-cd's zijn de branders bij uitstek geschikt om grote hoeveelheid informatie op te bewaren. Dat kunnen teksten zijn, spreadsheets, plaatjes of foto's.

Ze zijn makkelijk in te bouwen in een pc. De prijs van een blanco schijfje waarop 60 Megabyte aan data of 74 minuten muziek kan worden bewaard, is fors gedaald. De prijs van een CD-R is al onder de vier gulden gezakt.

Sommige cd-rom-recorders kunnen behalve gewone CD-R schijfjes ook wisbare CD-RW schijfjes 'branden' en lezen. Een CD-RW is aanzienlijk duurder. Momenteel ben je daar snel ƒ35 aan kwijt. Een ander nadeel is dat veel CD-ROM spelers en de meeste audio CD-spelers geen raad weten met een CD-RW.

Herschrijfbare CD-ROM recorders worden geleverd in een externe en een interne versie. Let er op dat de interne versie over een IDE-interface beschikt. Deze kan dan zonder adapter-kaart worden geïnstalleerd. Zo'n type is gemakkelijk in de PC in te bouwen. Aansluiting vindt plaats aan de standaardkabel van de harde schijf. Recorders die met SCSI-aansluiting werken, zijn minder praktisch. Vaak moet dan nog een aparte SCSI-adapter worden aangeschaft. De externe versie kan worden aangesloten op de parallelle poort van een PC met behulp van een speciale connector, zodat de recorder en printer kunnen worden aangesloten.

De CD-RW werkt alleen goed als de PC krachtig genoeg is. Een Pentium 200 MMX met een intern geheugen van 64 Megabyte en een harde schijf van 4 gigabyte is zo'n beetje het minimum.

'Jitter-waarde'
Belangrijk is dat alle data netjes op de cd-rom worden opgeslagen. Sommige cd-rom-recorders laten wel eens een steekje vallen. Ze werken vrij slordig. Daarvoor bestaat een norm. Technici spreken van de 'jitter-waarde'. Deze waarde wordt uitgedrukt in miljardste delen van seconden, zogenoemde nano-seconden. Maximaal aanvaardbaar is een waarde van 35 nanoseconden. Ligt de jitter-waarde daarboven dan kunnen zich bij het afspelen onvolkomenheden voordoen. Het loopwerk kan dan de data niet goed lezen. Bij het ene merk cd-schijfje kan de jitter-waarde hoger liggen dan de andere. Een goede CD-recorder werkt met alle merken schijfjes naar behoren.

Verder werkt de ene cd-rom-recorder veel sneller dan de andere. De tijd die nodig is om een lege CD te vullen met 650 Mb data, kan aanzienlijk verschillen. Ook verschilt het pakket software dat in de prijs is inbegrepen. Zo wordt vaak Adaptec's Direct CD meegeleverd voor het opslaan van bestanden op CD vanuit het bladerprogramma Windows Explorer of direct vanuit elke applicatie. Voor het opslaan van geluiden is weer andere software nodig, bijvoorbeeld Adaptec's Easy CD Audio.

Markt cd-branders
In Nederland staan al meer dan 125.000 cd-branders (cd-rom recorders of cd-writers). Voor 1999 wordt weer een enorme groei verwacht. Marktleider is Hewlett-Packard gevolgd door Philips en Yamaha. Philips verkoopt ook veel cd-branders aan andere fabrikanten, die er vervolgens hun eigen merk opzetten.

CD-ReWritable is duur maar handig
Een aparte categorie cd-rom-recorders kan speciale CD-RW schijfjes meerdere keren beschrijven. De oude opnames zijn gewoon te wissen. Ook de CR-ReWritables worden steeds goedkoper. Hewlett-Packard brengt bijvoorbeeld de CD-Writer Plus 8100i op de markt. Deze interne herschrijfbare CD-RW brander kan een CD-RW-disk in minder dan vijf minuten formatteren. Eerder kostte dit ongeveer een uur. De speler kan op een schijfje een hoeveelheid gegevens zetten die gelijk staat aan meer dan 400 standard high-density floppy disks. De herschrijfbare opslagcapaciteit is namelijk maximaal 650 MB (megabyte). Dit komt overeen met 72 minuten 'full-motion' video van S-VHS kwaliteit' of 74 minuten audio in CD-kwaliteit. De schijfjes zijn nog wel prijzig. Het apparaat ligt voor ongeveer ƒ1.000 in de winkel.