door WOUDA BOUWMAN

Prof.dr. René Diekstra schudt het hoofd. Een probaat middel is volgens hem nou juist angstige momenten zo scherp mogelijk voor de geest te halen. "En als het echt niet anders kan een pilletje zoals kava kava erbij, daarover moeten we niet al te moeilijk doen."

Diekstra werkt, als psycholoog en psychotherapeut, al jaren met mensen en hun aan stress gerelateerde problemen. En hij heeft er net weer een boek over geschreven: Ik kan denken/voelen wat ik wil (uitg. Swets & Zeitlinger). Hij kan dus haarfijn uitleggen wat 'stress' is. "Het betekent simpelweg spanning. Daarmee is op zich niets mis, zolang we die spanning maar niet als bedreiging ervaren."

De professor knikt en noemt enkele lichamelijke symptomen die met stress gepaard gaan: "Snellere ademhaling en hartslag, een toegenomen spierspanning. Let maar eens op de vuisten en kaken van iemand die angstig is voor hetgeen op hem afkomt." Hoe hij of zij omgaat met dergelijke angsten, wordt overigens mede bepaald door houding, erfelijke factoren en opvoedingsinvloeden.

Niettemin is er, zelfs voor de prestaties van morgen, nog best iets zinvols tegen het stressmonster te ondernemen. "Namelijk hetzelfde dat topsporters doen. Iemand die over een lat moet springen, oefent tot hij erbij neervalt. Met andere woorden: het eerste dat moet gebeuren, is de stof zo goed mogelijk uit het hoofd leren. Vervolgens moet de situatie waarin de prestatie moet worden geleverd worden gevisualiseerd. Ga rustig zitten en bedenk hoe je opstaat, hoe je naar het examenlokaal gaat, hoe je daar straks zit. Probeer alles geconcentreerd voor je te zien, totdat je dat min of meer rustig kunt!"

Het idee van de 'innerlijke bioscoop' heeft Diekstra, zo vertelt hij, van de wereldberoemde golfer Jack Nicklaus, die in diens boek Golf, my way uitlegt nooit direct een bal te slaan maar de slag zich eerst voor de geest haalt. "Een hele goede tactiek, die ik van harte aanbeveel. Alleen willen de meeste jongeren liever niet denken aan moeilijke situaties. Mijn advies: doe dat nu eens wél - anders is de kans groot op het moment suprème door de situatie te worden overvallen. En dan is het te laat, dan neemt de angst een loopje met je."