AMSTERDAM/DEN HAAG - Het regime van Saddam Hoessein mag na twaalf jaar schending van de internationale rechtsorde niet vrijuit gaan. Premier Balkenende heeft dit gezegd in zijn officiële reactie op de militaire interventie in Irak. Hij benadrukte dat Nederland de acties alleen politiek ondersteunt en niet militair.
De premier somde in zijn toespraak redenen op waarom Saddam Hoessein een gevaar is. zoals zijn agressie tegen zijn buurlanden en zijn eigen bevolking.
Vrede is een kwetsbare toestand, aldus Balkenende, "dat blijkt als een regime jarenlang het pad kiest van dreiging en terreur". Hij vindt weliswaar dat geduld geboden is in dergelijke situaties, maar dat dit geduld van de internationale gemeenschap niet eindeloos behoord te zijn. De premier onderstreepte ook dat Saddam Hoessein nog steeds geen volledige inzage heeft gegeven in, bijvoorbeeld, zijn voorraden van chemische wapens. De Verenigde Naties hebben hierom de afgelopen twaalf jaar herhaaldelijk gevraagd.
De minister-president sprak verder zijn hoop uit dat de wapens spoedig zullen zwijgen. "Dan moeten we alles doen wat in ons vermogen ligt om de mensen in Irak te helpen met de wederopbouw van hun land".
Het CDA hoopt dat de oorlog tegen Irak snel zal zijn en de burgerbevolking van het land zal ontzien. Tweede Kamerlid Eurlings voegde daaraan toe dat het ingrijpen van de Amerikanen en Britten niet alleen het gevaar van massavernietigingswapens wegneemt, maar ook de bevolking zal bevrijden van een dictator.
De VVD-fractie in de Tweede Kamer hoopt in een eerste reactie op het Amerikaans-Britse ingrijpen in Irak dat de militaire interventie succesvol wordt. Niets doen is slechter voor de internationale gemeenschap dan het ondernemen van stappen, aldus de liberalen.
In scherp contrast daarmee staat de reactie van de PvdA, die bij monde van Tweede Kamerlid Koenders betreurt dat het tot een oorlog is gekomen en dit als een nederlaag ervaart.
De Socialisties Partij (SP) vreest dat het demissionaire kabinet straks meer steun zal geven aan de militaire inspanningen van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. De SP is een fel tegenstander van de interventie, evenals GroenLinks. GroenLinks-fractieleidster Femke Halsema noemt het uitbreken van de oorlog "gruwelijk en treurignmakend".
D66-leider Boris Dittrich betreurt de interventie: "het is vreselijk". Zijn partij had gehoopt dat diplomatie tot een oplossing had geleid.
SGP-kamerlid Van der Staaij noemt de Amerikaanse aanval "onvermijdelijk", nadat het regime in Irak jarenlang resoluties van de Verenigde Naties had neergelegd.