KOEWEIT/LONDEN - De Amerikaanse een Britse strijdkrachten hebben zaterdag naar eigen zeggen de Zuid-Iraakse stad Basra ingenomen. De BBC heeft dit gemeld. De val van de bijna 1400 jaar oude stad is gepaard gegaan met de overgave van talrijke Iraakse militairen.
Verslaggevers hebben volgens de Britse zender bevestigd dat de Amerikaanse en Britse troepen de stad binnentrekken zonder weerstand te ontmoeten. Honderden Irakezen hebben zich zonder slag of stoot overgegeven. In Zuid-Irak zijn volgens een Amerikaanse zegsman slechts negen van de vijfhonderd oliebronnen door de Iraakse troepen gesaboteerd. De olievelden in dit deel van het land zijn ook onder controle van de Amerikaans-Britse coalitie.
Bij de voorafgaande bombardementen op de havenstad Basra zijn volgens het Arabischtalige tv-station al-Jazeera zeker vijftig doden gevallen, onder wie een zeker een kind. De beschietingen waren aanvankelijk op doelen rond de stad geconcentreerd, maar volgens ooggetuigen bestookten de aanvallers zaterdag het centrum van Basra.
De bevolking van de bij verschillende oorlogen zwaar getroffen stad is overwegend sjiïetisch en het regime van Saddam Hussein in Bagdad vijandig gezind. Een zegsman van de Iraakse, sjiïetische oppositie in Europa, Hamid al-Bayati, stelt in de zondageditie van het Duitse dagblad Die Welt dat de sjiïetische bevolking in zuidelijk Irak tienduizenden strijders gereed heeft om mee te vechten met de Amerikanen en Britten.
Basra is de tweede stad van het land en in het westen vooral bekend als de uitvalsbasis van de literaire figuur Sinbad uit Duizend en één nacht.
In 1914 werd Basra de belangrijkste haven van Irak. De laatste decennia is de stad zwaar getroffen door oorlogen. In 1987 werd een groot deel van de stad verwoest door een tegenoffensief van de Iraniërs. Die rukten tot op slechts 10 kilometer van Basra op. De stad werd ook zwaar beschoten in de eerste Golfoorlog.