BREDA - De mogelijkheden van Saddam Hussein om chemische wapens te gebruiken tegen de Amerikaanse en Britse troepen zijn beperkt. Als Irak nog de beschikking heeft over zogeheten strijdgassen, dan zijn die niet zonder meer in te zetten tegen het invasieleger.
Volgens Amerikaanse media wil Saddam Hussein chemische wapens inzetten, als de geallieerden Bagdad naderen. Het verleden heeft geleerd dat de Iraakse leider daar niet voor terugdeinst: zowel in de oorlog met Iran als in de strijd tegen opstandige Koerden en sjiieten gebruikte Saddam strijdgassen. "Als je een insectenprobleem hebt, gebruik je een insecticide", zei een Iraakse generaal destijds tegen de VN-wapeninspecteur Butler.
Onbekend is hoeveel chemische wapens Irak momenteel heeft. Bagdad heeft herhaaldelijk gezegd dat alle voorraden aan gifgassen, zoals VX, Sarin en mosterdgas, in het verleden geheel zijn vernietigd. De Verenigde Staten hebben dat tot dusver niet willen geloven. De speurtocht naar massavernietigingswapens door de VN-wapeninspecteurs heeft niet de gewenste duidelijkheid gebracht. In Qatar is inmiddels een Franse militaire eenheid gearriveerd die kan meten of Irak gifstoffen verspreidt en om welke middelen het gaat.
Volgens de Nederlandse luchtmachtkolonel J. de Graauw neemt het risico op gasaanvallen toe, naarmate Saddam Hoessein verder in het nauw komt. De Graauw is verbonden aan de vakgroep Militaire Operationele Wetenschappen van de Koninklijke Militaire Academie in Breda. "Hoe dichter de geallieerden bij Bagdad komen, hoe groter de dreiging."
Het is voor Irak niet eenvoudig om chemische wapens te gebruiken, stelt KMA'er De Graauw. "Bij chemische wapens gaat het om de vraag hoe je ze overbrengt naar de vijand. Dat kun je met vliegtuigen doen, raketten of artilleriegeschut. In het geval van Irak zijn artilleriegranaten het meest aannemelijk, omdat het luchtruim wordt beheerst door de Amerikanen."
Irak moet ook rekening houden met de weersomstandigheden. De Graauw: "Als de wind verkeerd staat, komen de eigen troepen in de problemen. Ik heb niet het idee dat het Iraakse leger voldoende middelen heeft om zichzelf te beschermen tegen een chemische aanval."
Ook M. Leeuw, deskundige van onderzoeksinstituut TNO, sluit niet uit dat gifgassen terugslaan op Irak zelf. "Gewone burgers zullen de eerste slachtoffers van deze strijdmiddelen worden. Die hebben geen afdoende bescherming tegen het gif. Daarvoor zijn speciale pakken en maskers nodig."
Een gasaanval heeft nog een ander, politiek nadeel: Irak toont de wereld dat het inderdaad over massavernietigingswapens beschikt en stelt daarmee de Verenigde Staten moreel in het gelijk. De Graauw: "Het blijft natuurlijk koffiedik kijken. Saddam Hoessein is geen rationele tegenstander."